Διαμαρτυρίες για επιπλέον φόρους λόγω της μη κάλυψης του ορίου των ηλεκτρονικών αγορών διατυπώνουν πολλοί φορολογούμενοι οι οποίοι υπέβαλαν τις φορολογικές τους δηλώσεις και είδαν τα εκκαθαριστικά σημειώματα.
Οι αλλαγές στα ποσοστά των δαπανών επί του εισοδήματος και η άρση εξαιρέσεων που ίσχυσαν πέρυσι, για τους πληττόμενους από την πανδημία προκάλεσαν σύγχυση, λάθη και πρόσθετους φόρους.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, ο φορολογούμενος που δεν καλύψει το όριο των πληρωμών με ηλεκτρονικά μέσα, τιμωρείται με πρόστιμο 22% επί της διαφοράς, μεταξύ του ποσού που συγκέντρωσε και τους ποσού που προκύπτει με βάση το εισόδημά του.
Όσο και αν φαίνεται απλή διαδικασία συμπλήρωσης των ορίων και η αναγραφή των ποσών στους κωδικούς 049-050 της φορολογικής δήλωσης, εντούτοις κρύβει παγίδες.
Το 2020 χιλιάδες φορολογούμενοι πλήρωσαν πρόστιμο επειδή δεν συγκέντρωσαν το απαιτούμενο ποσό των e-αποδείξεων και τιμωρήθηκαν από την Εφορία, με φόρο 22%, στη διαφορά των αποδείξεων που συγκέντρωσαν και εκείνων που όφειλαν να συγκεντρώσουν βάσει του εισοδήματός τους.
Το συνολικό ποσό επιπλέον φόρου που κλήθηκαν να καταβάλουν ανήλθε σε 18,37 εκατ. ευρώ.
Τι ισχύει για τις αποδείξεις
Για τις αποδείξεις των ηλεκτρονικών αγορών του έτους 2021, οι οποίες δηλώνονται φέτος, ισχύουν τα ακόλουθα:
- Τα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, με τα οποία πρέπει να έχουν εξοφληθεί οι δαπάνες για αγορές αγαθών και λήψη υπηρεσιών ώστε να αναγνωριστούν από την Εφορία και να αποφευχθεί η πληρωμή επιπλέον φόρου 22%, είναι οι χρεωστικές ή πιστωτικές, οι προπληρωμένες κάρτες (prepaid cards), η πληρωμή μέσω λογαριασμού πληρωμών Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών (μεταφορά πίστωσης, εντολές άμεσης χρέωσης, πάγιες εντολές, τραπεζικές ή ταχυδρομικές επιταγές), η πληρωμή μέσω ηλεκτρονικής τραπεζικής (e-banking), ηλεκτρονικού πορτοφολιού (e-wallet), paypal κ.λπ., καθώς και η καταβολή μετρητών προς Παρόχους Υπηρεσιών Πληρωμών (σε γκισέ ή σε μηχάνημα easy-pay).
- Το συνολικό ποσό δαπανών που απαιτείται να έχει εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ορίζεται σε ποσοστό 30% του πραγματικού εισοδήματος, που προέρχεται από μισθωτή εργασία και συντάξεις, από επιχειρηματική-αγροτική δραστηριότητα και από ακίνητη περιουσία. Το απαιτούμενο ποσό δαπανών δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 20.000 ευρώ.
- Στις δαπάνες που λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη του ορίου περιλαμβάνονται οι δαπάνες για αγορές τροφίμων, ποτών, ρούχων, παπουτσιών, κλινοσκεπασμάτων, χαρτικών ειδών, τσιγάρων, ειδών υγιεινής και καθαριότητος, για αγορές ηλεκτρικών, ηλεκτρονικών συσκευών, επίπλων και άλλων διαρκών ειδών οικιακής χρήσης, οι δαπάνες για παντός είδους υπηρεσίες επισκευών, καθώς και τα έξοδα για πληρωμές λογαριασμών ΔΕΚΟ και κοινοχρήστων, για δίδακτρα, ιατρικές επισκέψεις, ιατρικές εξετάσεις, νοσήλια και ασφάλιστρα. Εξαιρούνται οι πληρωμές για ενοίκια, δάνεια, φόρους και τέλη υπέρ του δημοσίου, καθώς και οι δαπάνες για αγορές ακινήτων, αυτοκινήτων, δικύκλων (πλην ποδηλάτων), σκαφών, αεροπλάνων, αεροσκαφών, αποταμιευτικών και επενδυτικών προϊόντων (μετοχών, ομολόγων κ.λπ.).
- Από το πραγματικό εισόδημα βάσει του οποίου προσδιορίζεται το απαιτούμενο ποσό δαπανών που πρέπει να έχει εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής αφαιρούνται: Το ποσό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης που αναλογεί. Το ποσό της διατροφής που δίδεται από τον φορολογούμενο στον/στην διαζευγμένο/-η σύζυγο ή/και σε εξαρτώμενο τέκνο του, εφόσον το ποσό αυτό καταβάλλεται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Ορισμένα έκτακτα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2021, όπως οι αποζημιώσεις για απολύσεις, το ασφάλισμα των ομαδικών ασφαλιστηρίων, το επίδομα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης ανέργων, η αγροτική επιδότηση πρόωρης συνταξιοδότησης, καθώς επίσης και όλες οι έκτακτες αποζημιώσεις, αμοιβές, επιχορηγήσεις και οικονομικές ενισχύσεις που καταβλήθηκαν στο πλαίσιο εφαρμογής μέτρων αντιμετώπισης του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού ή στο πλαίσιο εφαρμογής μέτρων ενίσχυσης πληγέντων από φυσικές καταστροφές (αποζημιώσεις ειδικού σκοπού, αποζημιώσεις για μειωμένα ενοίκια, έκτακτα επιδόματα, επιστρεπτέες προκαταβολές, αποζημιώσεις για κάλυψη ζημιών σε κατοικίες και οικοσκευές κ.λπ.)
- Δεν περιλαμβάνεται, στην έννοια του πραγματικού εισοδήματος το τεκμαρτό εισόδημα, εφόσον είναι μεγαλύτερο από το πραγματικό.
- Εάν οι δαπάνες, που έχει πραγματοποιήσει ο φορολογούμενος, για πληρωμές φόρου εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ (ανεξαρτήτως του χρόνου βεβαίωσης αυτών), για δανειακές υποχρεώσεις προσωπικές ή επαγγελματικές προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό), καθώς και για ενοίκια κατοικιών, επαγγελματικής στέγης και παιδιών που σπουδάζουν, υπερβαίνουν το 60% του πραγματικού εισοδήματος, τότε το απαιτούμενο ποσοστό δαπανών περιορίζεται από το 30% στο 20%. Προϋπόθεση είναι οι ανωτέρω δαπάνες να έχουν καταβληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.
- Αν έχουν κατασχεθεί οι τραπεζικοί λογαριασμοί του φορολογούμενου, το όριο των δαπανών που πρέπει να έχει εξοφλήσει με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής εντός του φορολογικού έτους περιορίζεται στις 5.000 ευρώ, ανεξαρτήτως του ύψους του ετησίου πραγματικού εισοδήματος.
- Απαλλάσσονται από την υποχρέωση ηλεκτρονικών αγορών οι φορολογούμενοι ηλικίας άνω των 70 ετών, άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση, οι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής, που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα, οι υπηρετούντες δημόσιοι υπάλληλοι στο εξωτερικό, οι ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, οι στρατευμένοι, οι κάτοικοι χωριών με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, οι δικαιούχοι του ΚΕΑ, οι νοσηλευόμενοι για διάστημα τουλάχιστον 6 μηνών, οι διαμένοντες σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστημα, οι φυλακισμένοι.
- Σε περίπτωση υποβολής κοινής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος από συζύγους, εφόσον καλύπτεται το απαιτούμενο ποσό δαπανών από οποιονδήποτε εκ των δύο συζύγων, το τυχόν πλεονάζον ποσό δύναται κατά τον προσδιορισμό του φόρου εισοδήματος να μεταφερθεί στον άλλον σύζυγο για τυχόν κάλυψη του απαιτούμενου ποσού δαπανών.
- Στην κοινή δήλωση, όταν ένας εκ των δυο συζύγων ανήκει στα πρόσωπα των περιπτώσεων για τα οποία δεν απαιτείται η πραγματοποίηση δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και εφόσον πραγματοποιεί δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, τότε το δηλωθέν ποσό των δαπανών του δύναται κατά τον προσδιορισμό του φόρου να μεταφερθεί στον άλλο σύζυγο ή στο άλλο μέρος συμφώνου συμβίωσης για τυχόν κάλυψη του ελάχιστα απαιτούμενου ποσού δαπανών.