«Μαύρες τρύπες» στη φοροαπαλλαγή των ενοικίων επισημαίνει η ΠΟΜΙΔΑ, με υπόμνημα που υποβάλει σήμερα στη συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλή, η οποία επεξεργάζεται το φορολογικό νομοσχέδιο, στο οποίο περιέχεται και η εν λόγω διάταξη.
Στόχος της διάταξης είναι να δοθεί κίνητρο στους ιδιοκτήτες των ακινήτων, οι οποίοι τα διατηρούν κλειστά ή τα εκμεταλλεύονται με το σύστημα των βραχυχρόνιων μισθώσεων, να τα διαθέσουν σε μακροχρόνιες μισθώσεις.
Ο περιορισμός των διαθέσιμων ακινήτων προς ενοικίαση, λόγω των βραχυχρόνιων μισθώσεων και λόγω φορολογικών άλλων ζητημάτων, έχει εκτινάξει στα ύψη τα μισθώματα, ενώ και τα σπίτια προς ενοικίαση έχουν περιοριστεί δραματικά.
Οι προϋποθέσεις
Ωστόσο υπάρχουν προϋποθέσεις για να χορηγηθεί η τριετής απαλλαγή από τον φόρο των ενοικίων για μια τριετία, οι οποίες είναι οι ακόλουθες:
- Ο ιδιοκτήτης επιτρέπεται να συνάψει νέα σύμβαση μακροχρόνιας μίσθωσης έως 31 Δεκεμβρίου 2026.
- Το ακίνητο πρέπει να ήταν δηλωμένο ως «κενό» στο Ε2 της εφορίας για τουλάχιστον 3 χρόνια πριν, ή ως «τύπου Airbnb» στην πλατφόρμα βραχυχρόνιων μισθώσεων επί τουλάχιστον 1 χρόνο πριν.
- Το μισθωτήριο πρέπει να αφορά σε ακίνητο που συγκεντρώνει τις προϋποθέσεις για φοροαπαλλαγή και να έχει ελάχιστη διάρκεια μίσθωσης τριών ετών.
- Θεσπίζεται ευελιξία ενοικίασης, ακόμα και μικρότερης της τριετίας, για ειδικές κατηγορίες μισθωτών – δημοσίων υπαλλήλων που μετακινούνται συχνά με μεταθέσεις. Αντί για “αυστηρή” τριετία, επιτρέπεται ελάχιστο όριο ενοικίασης έξι μηνών αν ο ενοικιαστής είναι ιατρός ή νοσηλευτής του δημοσίου, εκπαιδευτικός όλων των βαθμίδων ή ένστολος. Έτσι, αντί για μία και μόνη μίσθωση τριετίας, η απαλλαγή θα χορηγείται και για διαδοχικές μισθώσεις μέσα στην τριετία (π.χ. ανά σχολική χρονιά για εκπαιδευτικούς) χωρίς ο ιδιοκτήτης να χάνει το κίνητρο.
- Η φοροαπαλλαγή δίδεται για κατοικίες έως 120 τ.μ. όριο που επεκτείνεται κατά 20 τ.μ. για κάθε παιδί που έχει η οικογένεια που θα ενοικιάσει την κατοικία.
- Η τυχόν πρόωρη αποχώρηση του μισθωτή δεν μηδενίζει πια το όφελος για τα ενοίκια που έχει ήδη εισπράξει ο ιδιοκτήτης, αλλά δίνεται προθεσμία τριών μηνών στον ιδιοκτήτη για να βρει νέο ενοικιαστή, ώστε να συνεχιστεί το ευεργέτημα της φοροαπαλλαγής και για το υπόλοιπο της τριετίας.
Οι «μαύρες τρύπες»
Στο πλαίσιο που περιέχει το φορολογικό νομοσχέδιο, η ΠΟΜΙΔΑ έχει ενστάσεις, προκειμένου να καταστεί περισσότερο λειτουργικό, καθώς όπως σημειώνει, παραμένουν αδικαιολόγητοι περιορισμοί και εξαιρέσεις, όπως η άδικη εξαίρεση των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα. Συγκεκριμένα τονίζει πως:
- Δεν μειώνεται η τριετία της κενότητας των κατοικιών, αφήνοντας μεγάλο αριθμό κατοικιών εκτός της αγοράς έως ότου συμπληρωθεί η τριετία.
- Δεν συμπεριλαμβάνονται στις τουλάχιστον εξάμηνες μισθώσεις και οι εποχιακά εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα (κυρίως τουριστικών και επισιτιστικών επαγγελμάτων) που υπόκεινται στο καθεστώς της υποχρεωτικής επαναπρόσληψης, οι οποίοι αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα με τους δημοσίους υπαλλήλους.
- Δεν συναρτάται η τριετής απαλλαγή με την κατοικία αλλά με (τον δεύτερο τώρα) ενοικιαστή της. Εξακολουθεί δηλαδή ο ιδιοκτήτης να είναι «όμηρος» της συμπεριφοράς τόσο του πρώτου, όσο και του τυχόν δεύτερου ενοικιαστή του.
- Είναι ακατανόητη και αδικαιολόγητη η τρίμηνη προθεσμία για την επαναμίσθωση, μετά από τη διακοπή τριετούς μίσθωσης, που αν χαθεί, χάνεται και η φοροαπαλλαγή. Η σχετική προθεσμία θα πρέπει να είναι και αυτή εξάμηνη, ώστε να μην δημιουργείται ανασφάλεια στους ιδιοκτήτες.
- Δεν επεκτείνεται η εμβέλεια της διάταξης ώστε να συμπεριλάβει κάθε κατοικία που για οποιοδήποτε λόγο είναι σήμερα εκτός μισθωτικής αγοράς.
Οι προτάσεις
Στο πλαίσιο αυτό η ΠΟΜΙΔΑ προτείνει, να προστεθεί διάταξη με την οποία να επεκτείνεται η φοροαπαλλαγή αυτή, όχι σε όλες τις νέες μισθώσεις κατοικιών που ήδη ενοικιάζονται, αλλά μόνον στις νέες μισθώσεις των παρακάτω κατηγοριών κατοικιών που σήμερα για οποιοδήποτε λόγο είναι εκτός της αγοράς των μισθώσεων κύριας κατοικίας, οι οποίες είναι κυρίως οι εξής:
- Κατοικίες κενές τουλάχιστον από την 1.1.2024, (ήτοι πριν από 22 μήνες από σήμερα).
- Κατοικίες ιδιοκατοικούμενες που εκκενώνονται από τον ιδιοκτήτη τους για οποιοδήποτε λόγο.
- Κατοικίες με δωρεάν παραχώρηση χρήσης (συνήθως από γονείς ή τέκνα κλπ.), που εκκενώνονται από τον χρήστη τους.
- Νεόδμητες κατοικίες που θα εκμισθωθούν για πρώτη φορά από την αποπεράτωσή τους.
- Κατοικίες που θα εκμισθωθούν για πρώτη φορά μετά από την ριζική ανακαίνισή τους με οικοδομική άδεια.
- Κατοικίες σε πρώην επαγγελματικούς χώρους που διαμορφώθηκαν σε κατοικία με πολεοδομική άδεια και νόμιμη αλλαγή χρήσης, όπως ισχύει για το μειωμένο όριο αγοράς για απόκτηση Golden Visa.
- Κατοικίες των παραπάνω κατηγοριών που άλλαξαν ιδιοκτήτη λόγω αγοράς, κληρονομιάς, γονικής παροχής ή δωρεάς, δεν ήταν μισθωμένες κατά το χρόνο μεταβίβασής τους και θα εκμισθωθούν για πρώτη φορά από το νέο ιδιοκτήτη τους.
- Κατοικίες των άνω κατηγοριών που ανήκουν ιδιοκτησιακά σε κάθε είδους νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, (πέραν των ιδρυμάτων και κληροδοτημάτων που ήδη ορθά ανακοινώθηκε ότι θα απαλλαγούν από τη φορολογία των εισοδημάτων τους), όπως της Εκκλησίας, Ιερών Ναών, Μοναστηριών, Δήμων, Ασφαλιστικών Ταμείων, Πανεπιστημίων, Νοσοκομείων, Γηροκομείων, Βρεφοκομείων, Φιλανθρωπικών κ.α. Σωματείων κλπ.
