Τον κίνδυνο εκρηκτικής ανόδου των ενοικίων δημιουργεί ο υψηλός ρυθμός πληθωρισμού, που πλήττει ήδη επιχειρήσεις όλων των κλάδων – και βέβαια τους καταναλωτές και τα νοικοκυριά. Ο κίνδυνος γίνεται μεγαλύτερος, καθώς στα περισσότερα συμβόλαια μίσθωσης – ιδιαίτερα στα επαγγελματικά – περιλαμβάνεται όρος για τιμαριθμική αναπροσαρμογή του μισθώματος συν κάποιες εκατοστιαίες μονάδες επιπλέον.
Προκειμένου λοιπόν να αποτραπεί γενικευμένη αύξηση των ενοικίων κατά 8% με 10% (πληθωρισμός 7% συν μία έως τρεις μονάδες), γεγονός που θα έφερνε στα πρόθυρα λουκέτου δεκάδες χιλιάδες εμπορικές και άλλες επιχειρήσεις, παραμένει φέτος σε ισχύ η ρύθμιση για επιβολή ανώτατου ορίου (πλαφόν) 3% στις αυξήσεις ενοικίων επαγγελματικών ακινήτων.
Το πλαφόν αφορά τα ενοίκια γραφείων, καταστημάτων, αποθηκών και άλλων χώρων επαγγελματικής εγκατάστασης.
Ειδικότερα, με βάση την πρόσφατη τροπολογία του υπουργείου Ανάπτυξης που περιλαμβάνεται στο άρθρο 96 του Ν. 5007/22, δεν επιτρέπεται η υπέρβαση του 3% στις ετήσιες αναπροσαρμογές μισθωμάτων για τις συγκεκριμένες κατηγορίες ακινήτων και συμβάσεων.
"Ελεύθερο" σε επενδυτές και Δημόσιο
Από το πλαφόν εξαιρούνται οι θεσμικοί επενδυτές ακινήτων και το Δημόσιο. Ειδικότερα, στη διάταξη προβλέπεται ότι δεν ισχύει ο περιορισμός του +3% για:
- Τα καταστήματα σε εμπορικά κέντρα συνολικής επιφανείας άνω των 15.000 τ.μ.
- Ακίνητα που ανήκουν σε εταιρείες επενδύσεων ακίνητης περιουσίας (ΑΕΕΑΠ) και σε οργανισμούς εναλλακτικών επενδύσεων
- Ακίνητα εταιρειών με μοναδικό μέτοχο (100%) το Δημόσιο, καθώς και των θυγατρικών τους
ΠΟΜΙΔΑ: Ευνοούνται οι μεγαλοϊδιοκτήτες
Η εξαίρεση αυτή έχει προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις, καθώς επιτρέπει σε μεγαλοϊδιοκτήτες και στο Δημόσιο να αυξήσουν τα ενοίκια “όσο θέλουν ή όσο μπορούν”, ενώ επιβάλλεται ουσιαστικό “πάγωμα” στους υπόλοιπους ιδιοκτήτες επαγγελματικών ακινήτων.
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) επισημαίνει ότι «η ρύθμιση αυτή στρέφεται εναντίον της μικρής και μεσαίας ιδιοκτησίας, είναι μονομερής και χωρίς κανένα αντίβαρο υπέρ της, όπως η αναγκαία πλέον μείωση της φορολογίας των μισθωμάτων. Ταυτόχρονα αφήνει ανενόχλητη τη μεγάλη ιδιοκτησία και το Δημόσιο».
"Παράθυρα" για αυξήσεις
Πάντως, κατά την ΠΟΜΙΔΑ, υπάρχουν “παράθυρα” καταστρατήγησης της διάταξης για το πλαφόν 3% στις αυξήσεις ενοικίων. Σε σχετική εγκύκλιο που δημοσίευσε χθες η ομοσπονδία, αναφέρεται σε ποιες περιπτώσεις θα μπορούσε ο ιδιοκτήτης να ζητήσει δικαστικώς τη μη εφαρμογή της ρύθμισης και τη συμφωνημένη αναπροσαρμογή του μισθώματος.
Σύμφωνα με την ΠΟΜΙΔΑ, αυτό θα μπορούσε να γίνει
- Αν το μίσθωμα είχε παραμείνει επί σειρά ετών αμετάβλητο
- Εάν λήγει η μίσθωση και συνάπτεται νέα συμφωνία
- Εάν ιδιοκτήτης και ενοικιαστής έχουν συμφωνήσει για μεγαλύτερη αύξηση και η συμφωνία έχει υπογραφεί μετά τη δημοσίευση του ΦΕΚ που περιλαμβάνει την τροπολογία για το 2023. Εν τοιαύτη περιπτώσει ο ενοικιαστής πρέπει να δηλώνει ότι γνωρίζει την ύπαρξη πλαφόν και ότι παραιτείται από αυτό.