Σταθερά αρνητική παραμένει η αποταμίευση στην Ελλάδα, αφού απλά οι Έλληνες καταναλώνουν το σύνολο των εισοδημάτων τους και όπως καταγράφουν διάφορες έρευνες, οι μισθοί δεν επαρκούν για την κάλυψη των εξόδων του μήνα.
Στο ζήτημα της αποταμίευσης η Ελλάδα είναι τελευταία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ακόμα και από χώρες, οι οποίες έχουν χαμηλότερες ονομαστικές αμοιβές, αλλά έχουν υψηλότερη αγοραστική δύναμη από την Ελλάδα.
Όπως επισημαίνει η Eurobank, αναλύοντας τους μη χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς θεσμικών τομέων της ΕΛΣΤΑΤ, το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, δηλαδή το εισόδημα που διατίθεται προς κατανάλωση και αποταμίευση, παρουσίασε ετήσια ονομαστική αύξηση 5,6% το 9μηνο Ιανουαρίου Σεπτεμβρίου 2024.
Σε πραγματικούς όρους, ήτοι σε μονάδες αγοραστικής δύναμης, η αύξηση ήταν ηπιότερη, στο 2,5%, καθότι την ίδια περίοδο το γενικό επίπεδο των τιμών κινήθηκε ανοδικά κατά 3,0%.
Πώς αυξήθηκαν τα εισοδήματα
Στη μεταβολή του εισοδήματος κατά 5,6% στο 9μηνο του 2024, την υψηλότερη συμβολή είχε το εισόδημα εξαρτημένης εργασίας, καταγράφοντας ισχυρή άνοδο 8,9% και προσθέτοντας 4,3 ποσοστιαίες μονάδες στην αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών.
Ακολούθησαν το μικτό εισόδημα και το καθαρό εισόδημα περιουσίας με αρκετά μικρότερη συνεισφορά. Η αύξηση του εισοδήματος εξαρτημένης εργασίας αντανακλά κυρίως την ενίσχυση των αμοιβών ανά απασχολούμενο κατά 7,7%, καθότι η απασχόληση, πλην αυτοαπασχολούμενων, κινήθηκε ανοδικά κατά 1,0%.
Συνεπώς, σημειώνει η Eurobank, η άνοδος των μισθών είχε τη μεγαλύτερη συμβολή στην ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών το 9μηνο του 2024.
Αρνητική η αποταμίευση
Ωστόσο επισημαίνεται ότι η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών διοχετεύτηκε στην κατανάλωση και όχι στην αποταμίευση.
Αναλυτικά, το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών ενισχύθηκε στα 119,4 δισ. ευρώ το 9μηνο του 2024, από 113,1 δισ. το 9μηνο Ιαν-Σεπ-23, και η κατανάλωση αυξήθηκε στα 122,1 δισ. ευρώ, από 115,6 δισ. ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτό, η αποταμίευση παρέμεινε σε αρνητικό έδαφος ήτοι 2,6 δισ. ευρώ ή -2,2% του διαθέσιμου εισοδήματος, από -2,5 δισ. ευρώ ή -2,2% του διαθέσιμου εισοδήματος την αντίστοιχη περίοδο του 2023.
Συμπερασματικά, το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών στην Ελλάδα κινήθηκε ανοδικά το 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2024, σημειώνοντας ετήσια αύξηση σε ονομαστικούς όρους κατά 5,6% και σε πραγματικούς όρους κατά 2,5%.
Όμως, ο ρυθμός αποταμίευσης των νοικοκυριών παρέμεινε σε αρνητικό έδαφος και διατηρήθηκε στα ίδια επίπεδα με αυτά του 9μηνου του 2024 που ήταν στο -2,2% του διαθέσιμου εισοδήματος.
Οι αναλυτές της Eurobank υπογραμμίζουν, πως η αρνητική αποταμίευση των νοικοκυριών στην Ελλάδα αποτελεί ένα δομικό πρόβλημα της οικονομίας εδώ και πάρα πολλά χρονιά.
Εξαίρεση αποτελεί η περίοδος της πανδημίας, ωστόσο τότε η θετική αποταμιευτική ροή ήταν περισσότερο ακούσια (involuntary savings) λόγω των lockdowns παρά εκούσια (voluntary savings).
Στο πλαίσιο αυτό, τονίζεται, ότι, η αρνητική αποταμίευση των νοικοκυριών στερεί πόρους για την εγχώρια χρηματοδότηση των επενδύσεων με αποτέλεσμα η οικονομία να προσφεύγει εν μέρει στον εξωτερικό δανεισμό.
