Μόνο οι υπάλληλοι του δημοσίου και γενικά των φορέων Γενικής Κυβέρνησης όπως και οι συνταξιούχοι θα πληρώσουν την ειδική εισφορά αλληλεγγύης το 2023, ενώ οι υπόλοιποι φορολογούμενοι απαλλάσσονται εκτός και αν έπεσαν στην παγίδα των τεκμηρίων τα δύο προηγούμενα χρόνια.
Αυτό προκύπτει, με βάση την τροπολογία του υπουργείου Οικονομικών, που κατατέθηκε στη Βουλή, με την οποία, επίσης, καταργείται η εισφορά για όλους, από τα εισοδήματα που αποκτώνται από το 2023 και μετά.
Η εισφορά αλληλεγγύης που είναι ένα εν ισχύ ακόμη μνημονιακό μέτρο, επιβάλλεται σε φυσικά πρόσωπα, με εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ. Για την επιβολή ή όχι της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, η Εφορία αθροίζει διάφορα εισοδήματα και επιδόματα, ορισμένα εκ των οποίων εξαιρούνται ενώ άλλα υπόκεινται.
Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης, υπολογίζεται με προοδευτική κλίμακα συντελεστών κυμαινόμενων από 2,2% έως και 10%, σε όσους φορολογούμενους αποκτούν συνολικό ετήσιο εισόδημα ( άθροισμα φορολογούμενων και απαλλασσόμενων εισοδημάτων από διάφορες πηγές) μεγαλύτερο των 12.000 ευρώ.
Από την εισφορά αλληλεγγύης εξαιρούνται και δεν προσμετρώνται, τα εισοδήματα των προσώπων που παρουσιάζουν αναπηρίες κάθε μορφής σε ποσοστό από 80% και άνω, η αποζημίωση για τη λύση ή καταγγελία της εργασιακής σχέσης.
Επίσης, εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής ειδικής εισφοράς οι μακροχρόνια άνεργοι που είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων της ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ), καθώς και όσοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας από τον εν λόγω οργανισμό, εφόσον κατά το έτος της βεβαίωσης δεν έχουν πραγματικά εισοδήματα.
Ακόμη, από την υποχρέωση καταβολής ειδικής εισφοράς εξαιρούνται, επίσης, οι μακροχρόνια άνεργοι ναυτικοί που είναι εγγεγραμμένοι στους καταλόγους προσφερομένων προς ναυτολόγηση του Γραφείου Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας (ΓΕΝΕ), στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και οι σχετικοί κατάλογοι των Λιμενικών Αρχών που λειτουργούν ως παραρτήματά του, καθώς και όσοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας από τον εν λόγω Φορέα, εφόσον κατά το χρόνο βεβαίωσης δεν έχουν πραγματικά εισοδήματα.
Επίσης, της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης απαλλάσσονται τα τεκμαρτά εισοδήματα που προκύπτουν: α) από δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι 200 m2, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία προς ανιόντες ή κατιόντες και β) από δωρεάν παραχώρηση της χρήσης ακινήτων στο Ελληνικό Δημόσιο ή σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.
Τέλος, εξαιρούνται από την εισφορά αλληλεγγύης τα φυσικά πρόσωπα που είναι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής για το εισόδημα από τόκους κρατικών ομολόγων και εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου, καθώς και για το εισόδημα από τόκους εταιρικών ομολογιών.
Ποιοι απαλλάσσονται και ποιοι όχι
Για τα εισοδήματα που έχουν αποκτηθεί ή θα αποκτηθούν το 2022 και θα φορολογηθούν το 2023, απαλλάσσονται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης:
- Οι μισθοί, τα ημερομίσθια, τα επιδόματα και οι παροχές σε είδος καθώς και κάθε άλλου είδους αμοιβή που καταβάλλεται τακτικά σε εργαζόμενο στον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος απασχολείται με σχέση εξαρτημένης εργασίας. Στην περίπτωση αυτή, υπάγονται και οι αμοιβές που λαμβάνουν μηνιαίως οι απασχολούμενοι με συμβάσεις παροχής υπηρεσιών και εκδίδοντες τιμολόγια παροχής υπηρεσιών από "μπλοκάκια", όπως επίσης οι αμοιβές ΔΣ και οι περιστασιακά απασχολούμενοι στον ιδιωτικό τομέα.
- Το εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα ήτοι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι, αγρότες, κ.λπ.
- Το Εισόδημα από κεφάλαιο, δηλαδή, μερίσματα, τόκοι, δικαιώματα, εισόδημα από ακίνητη περιουσία, ενοίκια από μακροχρόνιες ή βραχυχρόνιες μισθώσεις
- Το εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου.
Δεν απαλλάσσονται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης τα εισοδήματα που αποκτώνται ή θα αποκτηθούν το 2022 και θα φορολογηθούν το 2023:
- Το εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες Δημοσίου τομέα
- Οι συντάξιμες αποδοχές και το ασφάλισμα διότι αποτελεί εισόδημα από σύνταξη και όχι από μισθωτή εργασία.
Τι συμβαίνει με τα τεκμήρια
Αν το συνολικό εισόδημα ενός φορολογούμενου για το έτος 2022 προσδιοριστεί, κατά την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης το 2023, με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, η απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης θα παρέχεται εφόσον για τα δύο (2) προηγούμενα φορολογικά έτη (2020 και 2021) δεν έτυχε εφαρμογής ο εναλλακτικός τρόπος υπολογισμού της ελάχιστης φορολογίας σύμφωνα με τις διατάξεις για τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.
Δηλαδή αν ο φορολογούμενος στα φορολογικά έτη 2020 και 2021 φορολογήθηκε με βάση τα τεκμήρια, δεν θα απαλλαγεί από την εισφορά αλληλεγγύης, για τα εισοδήματα του 2022 που θα φορολογηθούν το 2023.