Νομισματικό μπαζούκας ή... λιανοντούφεκο; Οι αμφιβολίες στις αγορές για τη δυνατότητα του Μάριο Ντράγκι να κινητοποιήσει τα «μεγάλα όπλα» της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας εντείνονται ενόψει της κρίσιμης συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου, την Πέμπτη και ήδη αυτό έχει σταματήσει το ράλι των κρατικών ομολόγων, με τις αποδόσεις να αυξάνονται στη σημερινή διαπραγμάτευση.
Το ερώτημα των πολλών δισεκατομμυρίων που καλούνται να απαντήσουν οι κεντρικοί τραπεζίτες είναι αν θα ενεργοποιηθεί και πάλι το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, το γνωστό QE, ώστε η ΕΚΤ να προχωρήσει και πάλι σε μεγάλης αξίας αγορές τίτλων, κρατικών και ιδιωτικών, ενδεχομένως ακόμη και μετοχών, αφού πλέον, μετά την ολοκλήρωση του προηγούμενου QE, έχουν περιορισθεί τα ομόλογα που μπορεί να αγοράσει η ΕΚΤ.
Οι προσδοκίες είναι μεγάλες, όπως προκύπτει από έρευνα του Reuters. Σχεδόν εννέα στους δέκα οικονομολόγους τραπεζών και επενδυτικών οργανισμών δήλωσαν ότι περιμένουν έναρξη νέου QE, με αγορές τίτλων αξίας 30 δισ. ευρώ το μήνα από τον Οκτώβριο.
Το λιγότερο που περιμένουν οι αναλυτές, που απάντησαν στην ίδια έρευνα, είναι μια νέα μείωση του επιτοκίου καταθέσεων, που είναι ήδη αρνητικό από τον Μάρτιο του 2016. Οι περισσότεροι περιμένουν μια μείωση κατά δέκα μονάδες βάσης, στο 0,50%, οι πιο αισιόδοξοι μια μείωση κατά 20 μονάδες βάσης.
Συμμαχία κατά του QE
Όμως, ο Μάριο Ντράγκι, που φαίνεται ότι είναι αποφασισμένος να επιμείνει σε δραστικά μέτρα για την αύξηση του πληθωρισμού, έχει να αντιμετωπίσει μια συμμαχία κατά της ποσοτικής χαλάρωσης, η οποία είναι ισχυρότερη από κάθε άλλη φορά, καθώς τώρα δεν θα είναι μόνος του ο διοικητής της Bundesbank σε ρόλο υπερασπιστή της νομισματικής ορθοδοξίας, αλλά θα έχει ισχυρούς συμμάχους, στους οποίους, για πρώτη φορά, φαίνεται ότι περιλαμβάνεται και ο Γάλλος κεντρικός τραπεζίτης.
Ο Γιενς Βάιντμαν της Bundesbank έχει ήδη τονίσει ότι πρέπει να κινηθεί πολύ προσεκτικά η ΕΚΤ, σε ό,τι αφορά τις αγορές ομολόγων. Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, αφού σταθερά η γερμανική κεντρική τράπεζα ήταν εξαιρετικά επιφυλακτική στα ανορθόδοξα μέτρα νομισματικής πολιτικής και ο ίδιος ο Βάιντμαν φέρεται να έχει μειοψηφήσει σε προηγούμενες αποφάσεις. Στην παρούσα φάση, μάλιστα, τη θέση του Βάιντμαν έσπευσαν να ενισχύσουν, πριν από λίγες ημέρες, οι διοικήσεις των δύο μεγαλύτερων γερμανικών τραπεζών, Deutsche και Commerzbank, που ανέπτυξαν επιχειρήματα κατά του QE, λέγοντας ότι δεν τονώνει την οικονομία, αλλά μεγαλώνει τις φούσκες στις αγορές.
Δίπλα στον Βάιντμαν, όμως, φαίνεται ότι στέκεται αυτή την φορά και ο Φρανσουά Βιλρουά ντε Γκολό, ο κεντρικός τραπεζίτης της Γαλλίας, που ως τώρα συντασσόταν στα περισσότερα θέματα με την ομάδα κεντρικών τραπεζιτών του Νότου. «Είναι αναγκαίο να το κάνουμε τώρα», διερωτήθηκε πρόσφατα, αναφερόμενος στην ποσοτική χαλάρωση. «Αυτή είναι η ερώτηση που πρέπει να συζητηθεί», πρόσθεσε, αναφερόμενος στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, αυτή την Πέμπτη.
Πέραν του Γάλλου κεντρικού τραπεζίτη, ο οποίος δεν φαίνεται πρόθυμος αυτή την φορά να ρίξει το βάρος του υπέρ του QE, η Bundesbank έχει στο πλευρό της τη γνωστή συμμαχία των Βορείων, με τους διοικητές των κεντρικών τραπεζών Ολλανδίας, Αυστρίας και Εστονίας να έχουν εκφρασθεί καθαρά εναντίον της ποσοτικής χαλάρωσης.
Οι αρνητές του QE ίσως να επικαλεσθούν και νεότερα οικονομικά στοιχεία, όπως αυτά για τις γερμανικές εξαγωγές που απρόσμενα ενισχύθηκαν, για να υποστηρίξουν ότι δεν είναι αναγκαία τώρα η ποσοτική χαλάρωση, καθώς μάλιστα απομακρύνεται ο κίνδυνος του άτακτου Brexit, ενώ αρχίζουν ξανά οι διαπραγματεύσεις για τα θέματα του εμπορίου μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.
Αν ο Μάριο Ντράγκι δεν καταφέρει να περάσει από το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ τις προτάσεις του για νέο QE αυτή την Πέμπτη, θα έχει πάντως μια τελευταία ευκαιρία να το κάνει τον Οκτώβριο, πριν παραδώσει το θώκο του στην Κριστίν Λαγκάρντ.
