Η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται να αποδέχεται ολοένα και περισσότερο την επιβολή βασικού δασμού 10% στους «αμοιβαίους» δασμούς ως τη βάση για οποιαδήποτε εμπορική συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό προκύπτει από δηλώσεις πέντε ευρωπαϊκών πηγών με γνώση των διαπραγματεύσεων, παρά τις προηγούμενες δημόσιες αντιρρήσεις της ΕΕ για διψήφιο συντελεστή.
Οι απαιτήσεις των ΗΠΑ και η στάση της ΕΕ
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει επιβάλει εκτεταμένους δασμούς σε εμπορικούς εταίρους, με στόχο τη μείωση του εμπορικού ελλείμματος αγαθών των ΗΠΑ έναντι της ΕΕ. Ο Αμερικανός Υπουργός Εμπορίου, Χάουαρντ Λάτνικ, έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο μείωσης του συντελεστή κάτω από το 10% για τα περισσότερα ευρωπαϊκά προϊόντα που εξάγονται στις ΗΠΑ.
Ευρωπαίοι διαπραγματευτές αντιμετωπίζουν πλέον αυξημένες δυσκολίες στην προσπάθειά τους για χαμηλότερο ποσοστό, καθώς η Ουάσινγκτον έχει αρχίσει να αντλεί σημαντικά έσοδα από τους υφιστάμενους δασμούς. «Το 10% είναι αγκάθι. Πιέζουμε, αλλά τώρα έχουν έσοδα», δήλωσε χαρακτηριστικά αξιωματούχος της ΕΕ. Άλλη πηγή υποστήριξε ότι, αν και η ΕΕ δεν έχει αποδεχθεί επισήμως το 10% ως βάση, αναγνωρίζει την εξαιρετική δυσκολία στην αλλαγή ή κατάργησή του.
Αμερικανοί αξιωματούχοι, όπως ο Υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, δηλώνουν ότι δεν προβλέπεται υπαναχώρηση από τον δασμολογικό συντελεστή του 10%, καθώς η απόφαση του Τραμπ να διπλασιάσει τους δασμούς ώθησε τους Ευρωπαίους ηγέτες να προσέλθουν πιο πρόθυμα στις διαπραγματεύσεις.
Οι επιπτώσεις και η επικείμενη προθεσμία
Η ΕΕ, η οποία παρουσίασε πλεόνασμα 236 δισ. δολαρίων στο εμπορικό ισοζύγιο αγαθών με τις ΗΠΑ το 2024, έχει περισσότερα να χάσει σε σύγκριση με τη Βρετανία (που συμφώνησε σε περιορισμένη εμπορική συμφωνία με 10% δασμούς στις εξαγωγές της), και επιδιώκει να καταλήξει σε συμφωνία πριν από τις 9 Ιουλίου. Μετά την ημερομηνία αυτή, οι αμοιβαίοι δασμοί στα περισσότερα άλλα αγαθά ενδέχεται να αυξηθούν από 10% έως και 50%.
Ο Τραμπ έχει ήδη επιβάλει δασμούς 50% στον χάλυβα και το αλουμίνιο και 25% στα αυτοκίνητα, ενώ δηλώνει ότι σκοπεύει να αξιοποιήσει τα έσοδα από τους δασμούς για τη χρηματοδότηση φορολογικών ελαφρύνσεων. Την Τρίτη, υποστήριξε ότι η ΕΕ «δεν προσφέρει δίκαιη συμφωνία».
Ευρύτερες πιέσεις και επιχειρηματικές αντιδράσεις
Οι ΗΠΑ πιέζουν επίσης να περιληφθούν στην εμπορική συμφωνία και μη δασμολογικά ζητήματα, όπως οι φόροι στις ψηφιακές υπηρεσίες, οι κανόνες εταιρικής βιωσιμότητας, οι εξαγωγές LNG και τα πρότυπα τροφίμων. Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ ανακοίνωσε πλεόνασμα 258 δισ. δολαρίων για τον Απρίλιο, με τα καθαρά έσοδα από τελωνειακούς δασμούς να έχουν υπερδιπλασιαστεί.
Η επιβολή σαρωτικών δασμών από τον Απρίλιο έχει προκαλέσει αβεβαιότητα στις επιχειρήσεις παγκοσμίως, με αρκετές να αποσύρουν τις οικονομικές τους προβλέψεις. Στελέχη του κλάδου αυτοκινήτου σημειώνουν ότι οι κατασκευαστές πολυτελών οχημάτων μπορούν να απορροφήσουν δασμούς 10%, κάτι που είναι δυσκολότερο για εταιρείες μαζικής παραγωγής.
Οι δασμοί στους τομείς του χάλυβα, του αλουμινίου, των αυτοκινήτων και των ανταλλακτικών επιβλήθηκαν για λόγους «εθνικής ασφάλειας». Παρόμοιες έρευνες σε φαρμακευτικά προϊόντα, ημιαγωγούς, ξυλεία και φορτηγά ενδέχεται να οδηγήσουν σε περαιτέρω αυξήσεις, με τον Τραμπ να δηλώνει την Τρίτη ότι δασμοί στα φαρμακευτικά προϊόντα «έρχονται πολύ σύντομα».
Πηγές από τις βιομηχανίες φαρμάκων και ποτών αναφέρουν ότι, αν και υπάρχει αντίσταση σε δασμούς ανά κλάδο, η αποδοχή ενός βασικού συντελεστή 10% μπορεί να προσφέρει διαπραγματευτική μόχλευση ή να είναι προτιμότερη από παρατεταμένες συνομιλίες και αβεβαιότητα.
«Η αποτυχία εξεύρεσης συμφωνίας θα είχε τεράστιες επιπτώσεις στην αγορά μας», δήλωσε ο Ρομπ φαν Γκιλς, διευθύνων σύμβουλος της Hammerer Aluminium Industries. «Είτε 0 είτε 10%, αν είναι αμοιβαίο, είναι διαχειρίσιμο. Δεν θα καταστρέψει τις επιχειρήσεις». Αντίστοιχα, αξιωματούχος της ΕΕ σχολίασε ότι ένας βασικός δασμός 10% «δεν θα διαβρώσει σημαντικά τις ανταγωνιστικές θέσεις, ειδικά αν εφαρμοστεί ισότιμα σε όλους».
