Η «μέγγενη» του πληθωρισμού σφίγγει ολοένα και περισσότερο τις ευρωπαϊκές οικονομίες, ενδυναμώνοντας φωνές εντός της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, για λήψη μέτρων σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, ενδεχομένως και για παύση του QE το 2022.
Η συζήτηση για αλλαγές στην πολιτική της ΕΚΤ, με αφορμή την «αφύπνιση» του πληθωρισμού, έχουν ξεκινήσει εδώ και αρκετούς μήνες στις Βρυξέλλες, ωστόσο το τελευταίο διάστημα, ελέω αυξητικών πληθωριστικών τάσεων που έχουν σαρώσει όλη την Ευρώπη, η διαβούλευση έχει «ανάψει» για τα καλά. Ο πληθωρισμός στη Ευρωζώνη «τρέχει» με ετήσιο ρυθμό 4,1%, δηλαδή δύο φορές περισσότερο από τον μακροπρόθεσμο στόχο που έχει θέσει η ΕΚΤ, δίνοντας το έναυσμα στα αποκαλούμενα και «γεράκια» των Βρυξελλών, να εντείνουν τις πιέσεις προς την ηγεσία της Κεντρικής Τράπεζας.
Την αρχή έκανε ο επικεφαλής της ολλανδικής κεντρικής τράπεζας, Κλάας Κνοτ, ο οποίος υποστήριξε ότι ΕΚΤ πρέπει να προετοιμαστεί για ένα λιγότερο ευνοϊκό σενάριο, με δεδομένο ότι κυριαρχούν οι κίνδυνοι αύξησης του πληθωρισμού. Διαφοροποιήθηκε, μάλιστα από την επίσημη θέση που εκφράζει η ΕΚΤ δια στόματος Λαγκάρντ, ότι δηλαδή οι αυξητικές τάσεις του πληθωρισμού θα έχουν περιορισμένη χρονική διάρκεια λέγοντας πως «ότι ορισμένοι από τους προσωρινούς παράγοντες που είναι σε εξέλιξη μπορεί να έχουν μεγαλύτερη διάρκεια απ’ ό,τι θεωρείτο προηγουμένως».
Χθες ο επικεφαλής της αυστριακής Κεντρικής Τράπεζας και μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΤ, Ρόμπερτ Χόλτσμαν, που θεωρείται εκ των «γερακιών» στις Βρυξέλλες και υπέρμαχος των αυστηρών δημοσιονομικών κανόνων στην Ευρωζώνη, πήρε τη συζήτηση ένα βήμα παραπέρα. Ο Χόλτσμαν, μίλησε για τερματισμό των αγορών ομολόγων, εκ μέρους της ΕΚΤ, τον Σεπτέβριο του 2022, εάν ο πληθωρισμός επιστρέψει σταθερά στον επίσημο στόχο, το 2%.
Η επιθετική προσέγγιση του Χόλτσμαν, την οποία ασπάζονται κι άλλοι «σκληροπυρηνικοί» της ΕΚΤ, συνίσταται στην εξής συλλογιστική: το τακτικό πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων της τράπεζας «APP, που εισήχθη το 2015, σχεδιάστηκε για να επαναφέρει την αύξηση των τιμών καταναλωτή στο 2%. Σύμφωνα με τον Αυστριακό τραπεζίτη, η εξάλειψη της συνθήκης και επομένως το τέλος του προγράμματος θα μπορούσε έλθει τον Σεπτέμβριο ή στο τέλος του 2022.
Η επίσημη θέση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, όπως έχει εκφραστεί επανειλημμένως από την Κριστίν Λαγκάρντ, αναφέρει ότι το έκτακτο πρόγραμμα πανδημίας (PEPP) θα τερματιστεί, όπως ήταν προγραμματισμένο τον Μάρτιο του 2022, ωστόσο υπάρχουν θολά σημεία αναφορικά με την εξέλιξη του τακτικού προγράμματος, μέσω του οποίου γίνονται αγορές ομολόγων αξίας 20 δις.ευρώ μηνιαίως.
Το ερώτημα, βεβαίως, που τίθεται ευλόγως, είναι ποιες επιπτώσεις θα έχει για την Ελλάδα ενδεχόμενη επικράτηση απόψεων όπως αυτή του Χολστμαν, εντός της ΕΚΤ. Η απάντηση είναι πώς οι επιπτώσεις θα είναι άκρως αρνητικές, διότι η Ελλάδα και δη τα ελληνικά ομόλογα θα μείνουν παντελώς απροστάτευτα, έρμαια των αγορών.
Οι πληροφορίες για νέο και πιο ευέλικτο QE
Οι πληροφορίες, πάντως, που προέρχονται από τις Βρυξέλλες το προηγούμενο διάστημα, αναφέρουν ότι η ΕΚΤ, μετά το τέλος του έκτακτου προγράμματος, προσανατολίζεται να αυξήσει τον ρυθμό του τακτικού προγράμματος (ΑPP) . Το συγκεκριμένο πιο ευέλικτο σχήμα του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE), θα περιλαμβάνει τα ελληνικά κρατικά ομόλογα, προκειμένου αυτά να παραμείνουν υπό καθεστώς προστασίας, επιτρέποντας έτσι στο ελληνικό Δημόσιο να δανείζεται με μικρό κόστος.
H κρίσιμη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η εν λόγω τάση που εκφράζεται από του Χόλστμαν και Κνοτ, έχει ιδιαίτερη βαρύτητα και σημασία, ενόψει μάλιστα της συνεδρίασης της ΕΚΤ τον Δεκέμβριο, εκεί όπου θα ληφθούν αποφάσεις για το PEPP, που ενδιαφέρει μέγιστα την Ελλάδα.
