Μέτρα στήριξης και αρωγής των συγγενών των θυμάτων και των τραυματιών και επιβαινόντων του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023, όπως ειδική σύνταξη, διαγραφή οφειλών προς την Φορολογική Διοίκηση και ασφαλιστικά ταμεία, διορισμός στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο, δωρεάν νομική στήριξη, άμεσες αποζημιώσεις, μέριμνα για τους φοιτητές καθώς και ρυθμίσεις για την ενίσχυση της ασφάλειας των συγκοινωνιών προβλέπει νομοσχέδιο του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων που κατατέθηκε στη Βουλή.
Το νομοσχέδιο προβλέπει παράλληλα ότι οι αποφάσεις των πρωτοδικείων για τα θύματα από το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, οι οποίες θα επιδικάζουν αποζημιώσεις σε συγγενείς θυμάτων της τραγωδίας και επιζήσαντες, θα κηρύσσονται άμεσα εκτελεστές, δηλαδή θα λαμβάνουν άμεσα τα ποσά που θα τους επιδικάζονται.
Τέλος, με το νομοσχέδιο επανακαθορίζεται η αντικειμενική υπόσταση σειράς αδικημάτων, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που μπορούν να οδηγήσουν στην πρόκληση σιδηροδρομικού δυστυχήματος.
Συγκεκριμένα, προβλέπονται:
1. α. Χορηγείται από το οριζόμενο χρονικό διάστημα και εφεξής, ειδική σύνταξη σε όσους έπαθαν μόνιμη αναπηρία ποσοστού πενήντα τοις εκατό (50%) και άνω, λόγω του ανωτέρω σιδηροδρομικού δυστυχήματος καθώς και στις οικογένειες όσων απεβίωσαν από το συμβάν αυτό. β. Η προαναφερόμενη ειδική σύνταξη τελεί υπό ειδικό καθεστώς κατά την καταβολή της (είναι αφορολόγητη, δε μεταβιβάζεται, δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιοσδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα, κ.λπ.). (άρθρο 58)
2. Απαλλάσσονται από τον φόρο κληρονομιάς (αρ. 25 ν.2961/2001) τα κληρονομιαία περιουσιακά στοιχεία των αποβιωσάντων ή αγνοουμένων λόγω του ανωτέρω σιδηροδρομικού δυστυχήματος. (άρθρο 59)
3. Διαγράφονται αυτοδικαίως οι ανεξόφλητες κατά το αναφερόμενο χρονικό διάστημα βεβαιωμένες στη Φορολογική Διοίκηση ατομικές οφειλές των αποβιωσάντων, αγνοουμένων ή σοβαρά πληγέντων στο από 28.2.2023 σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, καθώς και των στενών συγγενικών τους προσώπων. (άρθρο 60)
4.α. Προβλέπεται η αυτοδίκαιη διαγραφή των ατομικών οφειλών, βεβαιωμένων και μη, προς ασφαλιστικά ταμεία των οριζόμενων προσώπων (αποβιωσάντων στο ανωτέρω σιδηροδρομικό δυστύχημα, των συνδεόμενων με αυτούς προσώπων κ.λπ.) οι οποίες δεν έχουν εξοφληθεί κατά την αναφερόμενη ημερομηνία.
β. Βεβαιώνονται, κατ' εξαίρεση, στο όνομα του ελληνικού Δημοσίου και καταβάλλονται από τον κρατικό προϋπολογισμό, οι διαγραφείσες οφειλές προς τα οριζόμενα ασφαλιστικά ταμεία. (άρθρο 61)
5. Εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του άρθρου 14 του ν.2266/1994 περί διορισμού σε κενή οργανική θέση στο Δημόσιο και στον ευρύτερο δημόσιο και επί συζύγων ή συμβίων καθώς και επί συγγενών μέχρι β` βαθμού, προσώπων που απεβίωσαν συνεπεία του ανωτέρω σιδηροδρομικού δυστυχήματος.
Το ανωτέρω δικαίωμα διορισμού παρέχεται και σε πρόσωπα που νοσηλεύτηκαν σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) ή για τα οποία προκύπτει ποσοστό μόνιμης αναπηρίας τουλάχιστον 67%, συνεπεία του ανωτέρω δυστυχήματος. Αν δεν είναι δυνατός ο διορισμός τους, για λόγους υγείας, το δικαίωμα διορισμού μεταβιβάζεται στους συζύγους τους ή στους συμβίους τους ή σε ένα (1) τέκνο τους και αν δεν έχουν σύζυγο ή συμβίο μεταβιβάζεται σε έναν από τους γονείς ή σε ένα από τα αδέλφια τους.
Ειδικότερα θέματα εφαρμογής της ρύθμισης καθορίζονται με υπουργική απόφαση. (άρθρο 62)
6.α. Καλύπτονται πλήρως, από τον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.), οι οριζόμενες δαπάνες νοσηλείας και αποκατάστασης των τραυματιών στο ανωτέρω σιδηροδρομικό δυστύχημα.
β. Δικαιούνται, τα οριζόμενα πρόσωπα, δια ζώσης και κατ ́ οίκον, δωρεάν εξατομικευμένη ψυχολογική υποστήριξη, μέσα από το δίκτυο Μονάδων Ψυχικής Υγείας του Ε.Σ.Υ., μέσω των νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα του άρθρου 11 του ν.2716/1999 που διαθέτουν άδεια Μονάδων Ψυχικής Υγείας, καθώς και τηλεφωνικά, μέσω της Δωρεάν Εθνικής Γραμμής Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης. (άρθρα 63 - 64)
7. Εισάγονται ρυθμίσεις που αφορούν στους φοιτητές και στους υποψήφιους για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι οποίοι επέβαιναν στις αμαξοστοιχίες του ανωτέρω σιδηροδρομικού δυστυχήματος καθώς και στους φοιτητές και στους υποψήφιους για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, των οποίων τα τέκνα, οι γονείς, οι αδελφοί και οι σύζυγοι ή οι συμβιούντες αυτών απεβίωσαν ή απέκτησαν μόνιμη αναπηρία σε ποσοστό άνω του πενήντα τοις εκατό (50%) εξαιτίας του σιδηροδρομικού δυστυχήματος. Ειδικότερα:
α. Παρέχεται η δυνατότητα στους φοιτητές του ακαδημαϊκού έτους 2022 - 2023 να υποβάλουν αίτηση μετεγγραφής σε αντίστοιχο τμήμα άλλου Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Α.Ε.Ι.) ή Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας (Α.Ε.Α.) ή μετακίνησης σε άλλο Τμήμα άλλου Α.Ε.Ι. ή άλλης Α.Ε.Α., υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις. Η μετεγγραφή ή μετακίνηση γίνεται καθ' υπέρβαση του προβλεπόμενου αριθμού μετεγγραφόμενων ή μετακινούμενων φοιτητών. β. Παρέχεται, επίσης, η δυνατότητα εισαγωγής σε Α.Ε.Ι και Α.Ε.Α., καθ' υπέρβαση του προβλεπόμενου αριθμού εισακτέων και με προσαύξηση 20% σε κάθε βαθμολογική επίδοση των πανελλαδικά εξεταζόμενων μαθημάτων, των ειδικών μαθημάτων και των πρακτικών δοκιμασιών, στους υποψηφίους που θα συμμετάσχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις τακτικής και επαναληπτικής εξεταστικής περιόδου των ετών 2023, 2024 και 2025.
Η ίδια ως άνω δυνατότητα δίδεται και στους υποψηφίους για εισαγωγή σε Α.Ε.Ι. και Α.Ε.Α. για το έτος 2023 με το ποσοστό 10%, χωρίς νέα εξέταση.
γ. Με υπουργική απόφαση, καθορίζονται οι ειδικότερες προϋποθέσεις και η διαδικασία εφαρμογής της ρύθμισης. (άρθρο 65)
8.α. Ορίζονται και τα θύματα του ανωτέρω σιδηροδρομικού δυστυχήματος δικαιούχοι της νομικής βοήθειας του ν.3226/2004, ως προς τις ποινικές και αστικές τους αξιώσεις.
Η ρύθμιση αυτή εφαρμόζεται αναλόγως και επί συζύγων ή συμβίων, καθώς και επί συγγενών μέχρι β' βαθμού, προσώπων που απεβίωσαν συνεπεία του εν λόγω δυστυχήματος.
β. Κηρύσσονται υποχρεωτικά προσωρινά εκτελεστές κατ' ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 910 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (Κ.Πολ.Δ.), αποφάσεις των πολιτικών δικαστηρίων που αφορούν στις απαιτήσεις αποζημίωσης και χρηματικής ικανοποίησης από οποιαδήποτε αιτία σε σχέση με το προαναφερόμενο σιδηροδρομικό δυστύχημα. (άρθρο 66)
9.α. Τροποποιούνται / συμπληρώνονται διατάξεις του Ποινικού Κώδικα (ν.4619/2019). Συγκεκριμένα, επανακαθορίζεται η αντικειμενική υπόσταση των αδικημάτων:
- επικίνδυνη οδήγηση (άρθρο 290Α ΠΚ) και συμπεριλαμβάνονται σε αυτή νέες περιπτώσεις οδήγησης για υπερβολική ταχύτητα σε αυτοκινητόδρομο ή σε οδό ταχείας κυκλοφορίας ή εντός κατοικημένης περιοχής καθώς και στη Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης (Λ.Ε.Α.), για τις οποίες επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις, στις περιπτώσεις εκείνες που η οδήγηση τροχοφόρου οχήματος δύναται να θέσει σε κίνδυνο ξένα πράγματα, ανθρώπινη ζωή ή να επιφέρει βαριά σωματική βλάβη, σημαντική βλάβη σε κοινωφελείς εγκαταστάσεις ή και θάνατο,
- επικίνδυνες παρεμβάσεις στη συγκοινωνία μέσων σταθερής τροχιάς, πλοίων και αεροσκαφών (άρθρο 291 ΠΚ), όπου συμπεριλαμβάνονται η αφαίρεση εξοπλισμού λειτουργίας, κίνησης, ηλεκτροδότησης ή ασφάλειας των εγκαταστάσεων ή των συγκοινωνιακών μέσων και προβλέπεται η επιβολή ποινής ισόβιας κάθειρξης εάν η πράξη είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο άλλου. (Κατά τα ισχύοντα, επιβάλλεται ισόβια κάθειρξη εάν προκλήθηκε ο θάνατος μεγάλου αριθμού ανθρώπων),
- διακεκριμένη κλοπή (άρθρο 374 ΠΚ) και διακεκριμένη αποδοχή και διάθεση προϊόντων εγκλήματος (άρθρο 394Α ΠΚ), όπου συμπεριλαμβάνεται μεταξύ άλλων και η αφαίρεση και η διάθεση πράγματος που προορίζεται για την εξυπηρέτηση της λειτουργίας ή την ασφάλεια μέσων συγκοινωνίας σταθερής τροχιάς και προβλέπεται η επιβολή ποινής κάθειρξης έως δέκα (10) έτη και χρηματική ποινή.
β. Συμπληρώνεται η ισχύουσα νομοθεσία (ν.4557/2018) σχετικά με την πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, με την προσθήκη και των προαναφερόμενων αξιόποινων πράξεων στα βασικά αδικήματα του νόμου αυτού, για τα οποία επιβάλλονται οι προβλεπόμενες ποινικές κυρώσεις. (άρθρα 67 - 71).
