Όλα τα σενάρια του ΥΠΟΙΚ για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ

Ασκήσεις προσομοίωσης των εσόδων που θα αποδώσουν στα δημόσια ταμεία οι αλλαγές στα κλιμάκια υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ πραγματοποιούν εντός της εβδομάδας οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών, με την εφαρμογή των νέων αντικειμενικών αξιών.

Στο κλείσιμο της τεχνικής συμφωνίας μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών το απόγευμα του Σαββάτου, συμφωνήθηκε όπως ο φετινός ΕΝΦΙΑ να υπολογιστεί με τις νέες τιμές και όχι με τις παλιές, αλλά με παρεμβάσεις στην κλίμακα υπολογισμού.

Με τις νέες τιμές που προτείνουν οι αρμόδιες επιτροπές επέρχονται ανατροπές στον ΕΝΦΙΑ, με αυξήσεις στις περισσότερες περιοχές, αλλά και μειώσεις σε λιγότερες. Ολόκληρη η χώρα είναι χωρισμένη σε 10.600 ζώνες και οι εμπορικές τιμές που προτείνουν οι εκτιμητές είναι αυξημένες στο 60% των ζωνών της χώρας μειωμένες στο 17% και αμετάβλητες για το 13 % των ζωνών της χώρας. 

Ωστόσο με τα ισχύοντα κλιμάκια του ΕΝΦΙΑ, προκύπτει το εξής παράδοξο. Μια μικρή αύξηση της αντικειμενικής τιμής κατά 5% οδηγεί σε αύξηση του ΕΝΦΙΑ, ενώ μια αύξηση, ακόμη και κατά 50%, διατηρεί αμετάβλητο τον ΕΝΦΙΑ. Το κλειδί είναι η αλλαγή του κλιμακίου. Αν μετά την αναπροσαρμογή, η αξία ενός συγκεκριμένου ακινήτου, παραμείνει εντός του ίδιου κλιμακίου ο ΕΝΦΙΑ παραμένει αμετάβλητος, ενώ αν αλλάξει κλιμάκιο, ο φόρος θα αυξηθεί ή θα μειωθεί, αντίστοιχα.

Τι μελετά το ΥΠΟΙΚ

Προκειμένου να αποτραπούν σημαντικές αυξήσεις του ΕΝΦΙΑ, το υπουργείο Οικονομικών μελετά παρεμβάσεις στην κλίμακα. Πληροφορίες αναφέρουν ότι, σχεδιάζεται η ελάφρυνση των μικρών ιδιοκτησιών και η μεταφορά της επιβάρυνσης στη μεσαία και υψηλή ιδιοκτησία. Σε όλα τα σενάρια και με βάση τις νέες τιμές που προτείνουν οι εκτιμητές, θα γίνουν ασκήσεις προσομοίωσης ώστε να διαπιστωθεί τι έσοδα αποδίδονται σε κάθε περίπτωση.

Πριν την εφαρμογή των σεναρίων, θα επιχειρηθεί το «φιλτράρισμα» των προτάσεων των εκτιμητών. Εντός των ημερών συνεδριάζει η δευτεροβάθμια επιτροπή που έχει συσταθεί στο υπουργείο Οικονομικών προκειμένου να επανεξεταστούν οι περιπτώσεις των ζωνών, όπου σημειώνονται μεγάλες διαφορές στις προτάσεις που υπάρχουν μεταξύ τους. Η δευτεροβάθμια επιτροπή δεν θα ασχοληθεί με περιπτώσεις όπου οι κατατεθειμένες προτάσεις των εκτιμητών εμφανίζουν μεγάλες διαφορές σε σύγκριση με τις ισχύουσες τιμές αλλά μόνο στην περίπτωση όπου υπάρχουν διαφορές μεταξύ τους. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι σε περιοχές όπου ήδη οι εκτιμητές έχουν καταθέσει τις προτάσεις, ακόμη και αν προτείνονται μεγάλες αυξήσεις ή μεγάλες μειώσεις, αυτές θα ισχύσουν κανονικά, αφού επιβεβαιώνονται από δύο εκτιμητές.

Ζητούμενο των προσομοιώσεων του υπουργείου Οικονομικών είναι, παρά τις αλλαγές των αντικειμενικών αξιών και παρά τις αλλαγές στην κλίμακα υπολογισμού, το τελικό αποτέλεσμα να βγάζει συνολικό βεβαιωμένο ΕΝΦΙΑ ύψους 3,2 δισ. ευρώ, εκ του οποίου εισπράξιμο να είναι το ποσό των 2,65 δισ. ευρώ.
Όλη προεργασία με τις προσομοιώσεις θα ολοκληρωθεί εντός 20 ημερών, ώστε να είναι έτοιμο το πλάνο εφαρμογής του ΕΝΦΙΑ, ώστε να λάβει την έγκριση των δανειστών, αρκετές μέρες πριν το Eurogroup της 21ης Ιουνίου, καθώς είναι βασικό προαπαιτούμενο.

Το παράδοξο των αλλαγών στον ΕΝΦΙΑ

Αναφορικά με το παράδοξο φαινόμενο που μια μικρή αύξηση των αντικειμενικών αξιών οδηγεί σε αύξηση του ΕΝΦΙΑ, ενώ μια σημαντική αύξηση των τιμών διατηρεί αμετάβλητο τον ΕΝΦΙΑ παραθέτουμε ορισμένα παραδείγματα. 
Υπολογίζουμε τον ΕΝΦΙΑ σε διαμέρισμα 100 τ.μ.,  1ου ορόφου, με πρόσοψη σε ένα δρόμο, «ηλικίας» έως 4 ετών, χωρίς βοηθητικούς χώρους. Προκειμένου να γίνουν κατανοητές οι διαφορές, που προκύπτουν όταν αυξάνονται οι τιμές ζώνης, θα υπολογίζουμε τον ΕΝΦΙΑ για το ίδιο ακίνητο, σε όλες τις κλίμακες του ΕΝΦΙΑ. Σημειώνεται πως υπολογίζεται μόνο βασικός φόρος και όχι ο συμπληρωματικός φόρος. Ειδικότερα:

1. Όταν η τιμή του ακινήτου είναι μέχρι 500 ευρώ ανά τ.μ. ο ΕΝΦΙΑ είναι 252,5 ευρώ. Αν η τιμή ζώνης αυξηθεί και διαμορφωθεί μεταξύ σε 501 – 750 ευρώ, τότε ο ΕΝΦΙΑ αυξάνεται σε 353,5 ευρώ.
2. Το ακίνητο έχει αντικειμενική αξία 500 ευρώ, η οποία αυξάνεται, κατά 50%, σε 750 ευρώ. Ο ΕΝΦΙΑ θα παραμείνει αμετάβλητος στα 353,5 ευρώ, καθώς δεν αλλάζει κλιμάκιο.
3. Το ακίνητο έχει τιμή ζώνης 750 ευρώ και βαρύνεται με ΕΝΦΙΑ 353,5 ευρώ. Η τιμή ζώνης αυξάνεται κατά 1,3% και διαμορφώνεται στα 760 ευρώ. Τότε ο ΕΝΦΙΑ θα αυξηθεί σε 366,13 ευρώ.
4. Το ακίνητο έχει τιμή ζώνης μεταξύ 1.050 ευρώ, η οποία αυξάνεται κατά 42,9% και διαμορφώνεται σε 1.500 ευρώ. Ο ΕΝΦΙΑ παραμένει αμετάβλητος στα 467,13 ευρώ.
5. Το ίδιο ακίνητο που βρίσκεται σε περιοχή με τιμής ζώνης 1.500 ευρώ βαρύνεται με ΕΝΦΙΑ 467,14 ευρώ. Αν αυξηθεί η τιμή ζώνης είτε κατά 1% είτε κατά 33% και διαμορφωθεί μέχρι 2.000 ευρώ, ο ΕΝΦΙΑ θα αυξηθεί σε 569,13 ευρώ.
6. Αν η τιμή ζώνης είναι 2.001 – 2.500 ευρώ ο ΕΝΦΙΑ φτάνει σε 757,5  ευρώ. Έτσι, αν το ακίνητο έχει τιμή ζώνης 1.950 ευρώ και αυξηθεί σε 2.050 ευρώ, ο ΕΝΦΙΑ θα αυξηθεί κατά 189,37 ευρώ ή κατά 33,3%. 
7. Αν η τιμή ζώνης του ίδιου ακινήτου είναι μεταξύ 2.501 και 3.000 ευρώ,  τότε ο ΕΝΦΙΑ που αναλογεί είναι 959,5 ευρώ. Αν η τιμή ζώνης αυξηθεί και διαμορφωθεί μεταξύ 3.000 και 3.500 ευρώ, ο ΕΝΦΙΑ που αναλογεί θα αυξηθεί σε 1.161,5 ευρώ.
8. Στην περίπτωση όμως, που μετά την αναπροσαρμογή, η τιμή ζώνης παραμείνει στο ίδιο κλιμάκιο, ο ΕΝΦΙΑ δεν μεταβάλλεται.