Την άποψη ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να κρύψει τις ευθύνες της για την αύξηση στις τιμές ενέργειας πίσω από τον πόλεμο στην Ουκρανία, εξέφρασε ο Αλέξης Τσίπρας κατά τη δευτερολογία του στη Βουλή, ενώ κάλεσε σε λήψη μέτρων στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Ξεκινώντας την ομιλία του, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ τόνισε πως «είναι σημαντικό να κατανοούμε την κρισιμότητα των στιγμών» και χαιρέτισε την πιο «χαμηλών τόνων» στάση του πρωθυπουργού όσον αφορά τις «αιχμές» στην αξιωματική αντιπολίτευση και τα κόμματα του Κοινοβουλίου, υπογραμμίζοντας, ωστόσο, πως οι «διαφορές» και οι «ενστάσεις» πρέπει να κατατίθενται στο πλαίσιο του «υψηλού επιπέδου πολιτικού διαλόγου» που αρμόζει σε τέτοια ζητήματα.
Ως εκ τούτου, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης διαφώνησε με τον πρωθυπουργό για τα «εξαιρετικά αντανακλαστικά της ΕΕ τα τελευταία χρόνια», γιατί όπως είπε, πέρα από κάποιες καλές στιγμές, όπως η ενότητα που επέδειξε τις τελευταίες ώρες, υπήρξαν και «κάκιστες στιγμές» όπως στην οικονομική κρίση και στο θέμα των κυρώσεων απέναντι στην Τουρκία.
Επίσης, εξέφρασε την πλήρη κατανόησή του στις «συμβατικές υποχρεώσεις της χώρας στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ», ωστόσο, τόνισε πως η αποστολή στρατιωτικού υλικού δεν έγινε σε αυτό το πλαίσιο, αλλά επειδή συντάχθηκε η Ελλάδα με κάποιες χώρες της ΕΕ. «Είπα πως σαφώς υπήρχαν και άλλοι τρόποι», σημείωσε ο Αλ. Τσίπρας, παραπέμποντας σε χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία που έστειλαν «μη θανατηφόρο εξοπλισμό» και τόνισε: «Έχει μια συμβολική αξία αυτή η πράξη και άρα στο συμβολικό επίπεδο θα ακολουθούσε πιστά τη θέση και το ρόλο της χώρας διαχρονικά να σταθεί δίπλα με κάθε τρόπο στον ουκρανικό λαό, να σταθεί διπλωματικά δίπλα στις κυρώσεις, να στείλει ανθρωπιστική βοήθεια και μη θανατηφόρο εξοπλισμό».
«Το οποιοδήποτε σήμα ότι η Ελλάδα μπορεί να είναι μέρος της εμπλοκής και όχι της λύσης είναι λάθος και μας αποδυναμώνει», πρόσθεσε ο Αλ. Τσίπρας.
Σε ό,τι αφορά το θέμα των εξοπλιστικών δαπανών της Ελλάδας, ο Αλ. Τσίπρας υπενθύμισε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ υποστηρίζει την «επαρκή άμυνα της χώρας» και έφερε ως παράδειγμα ότι «σε δύσκολες στιγμές αυστηρής δημοσιονομικής επιτήρησης», η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αναβάθμισε τα F16 ενώ ψήφισε και την αγορά επιπλέον αμυντικού εξοπλισμού, όπως Raffale και Belharra. «Διαφωνήσαμε με εξοπλισμούς που ανεβάζουν το κόστος χωρίς να στοχεύουν στην ουσιαστική ενίσχυση της αποτρεπτικής δυνατότητας» ξεκαθάρισε, ενώ άσκησε κριτική στην κυβέρνηση για μη «λελογισμένη αύξηση» των αμυντικών δαπανών από το 1,8% που παρέλαβε, στο 3% το 2021 και στο 3,5% το 2022. Σχολίασε δε και τη σύγκριση με τη Γερμανία, υποστηρίζοντας ότι η Γερμανία «δεν έχει ελλείμματα αλλά πλεονάσματα», δεν έχει πρόβλημα δημόσιου χρέους, ενώ, όπως τόνισε, «και το τελευταίο ευρώ που δίνει η Γερμανία για εξοπλισμούς θα πάει στη γερμανική βιομηχανία».
Συνεχίζοντας, ο Αλ. Τσίπρας εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη στάση του πρωθυπουργού να δηλώσει «ανοιχτός» στον διάλογο με την Τουρκία και υπενθύμισε ότι «σε πολύ πιο δύσκολες στιγμές για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις υπήρξε ανοιχτή η πόρτα του διαλόγου». «Η θέση αυτή είναι ορθή, με ξεκάθαρες κόκκινες γραμμές για απαράδεκτες διεκδικήσεις όπως η αποστρατικοποίηση των νησιών και ο αναθεωρητισμός για τη Συνθήκη της Λωζάνης», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Όσον αφορά τα ζητήματα ενέργειας και ενεργειακής ασφάλειας, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης συνέχισε να κατηγορεί την κυβέρνηση ότι προσπαθεί να «κρύψει τις ευθύνες» για την ακρίβεια πίσω από την κρίση στην Ουκρανία. Απηύθυνε λοιπόν ερωτήματα στην κυβέρνηση για τους λόγους που η χώρα μας παραμένει «πρωταθλήτρια» στις τιμές ενέργειας, που ιδιωτικοποίησε τη ΔΕΗ και τον ΔΕΔΔΗΕ εν μέσω κρίσης, που «εδώ και μήνες» πληρώνουμε 30% ακριβότερα από τη γειτονική Βουλγαρία το φυσικό αέριο στη Ρωσία, που έσπευσε «χωρίς σχέδιο και χωρίς λογική να ανακοινώσει την πιο βίαιη απολιγνιτοποίηση». «Γιατί αρνείστε προτάσεις όπως την τροπολογία του ΣΥΡΙΖΑ για μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα, που έχουν κάνει άλλες 15 χώρες της ΕΕ; Είπατε όχι δηλαδή, για να καταλάβει και ο κόσμος που μας ακούει στις εξής κατά μέσο όρο ετήσιες ελαφρύνσεις: 300 ευρώ στον τόνο πετρελαίου θέρμανσης, 100 ευρώ το μήνα για ΙΧ βενζίνης, 6 ευρώ για κάθε γέμισμα ΙΧ diesel, 450 ευρώ το μήνα για φορτηγό μεταφορών Αθήνα- Θεσσαλονίκη, 2.000 ευρώ για τον αγρότη το χρόνο», διερωτήθηκε ο Αλ. Τσίπρας, ενώ άσκησε για ακόμα μια φορά κριτική για τη μη αύξηση του κατώτατου μισθού, τη μη μείωση του ΦΠΑ στα βασικά είδη διατροφής, τη μη παρέμβαση στην τιμολογιακή πολιτική της ΔΕΗ.
Αναφερόμενος στον πληθωρισμό που τον Ιανουάριο έφτασε 6,2%, εκτίμησε πως τα πράγματα θα χειροτερέψουν περαιτέρω μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και κάλεσε τον πρωθυπουργό να ακολουθήσει το παράδειγμα άλλων χωρών όπως η Γαλλία ή η Γερμανία και να λάβει άλλα μέτρα, όπως είναι η παρέμβαση στο Χρηματιστήριο Ενέργειας με μερική αναστολή συναλλαγών, το πλαφόν στις τιμές ενέργειας για όσο διαρκεί η κρίση και ο σκληρός έλεγχος της αγοράς εκεί που έχουν διαμορφωθεί καρτέλ. «Θα είναι η κρίση έστω μία αφορμή να στηρίξουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις ή θα είναι δικαιολογία για να μην προχωρήσουμε», διερωτήθηκε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
Ο Αλ. Τσίπρας αναφέρθηκε και στις δυνατότητες διαφοροποίησης για την προμήθεια φυσικού αερίου, για τις οποίες έκανε λόγο ο πρωθυπουργός και είπε χαρακτηριστικά ότι το FSRU στην Αλεξανδρούπολη, υπεγράφη από τον ίδιο μαζί με τον Βούλγαρο πρωθυπουργό το 2016, ωστόσο, «δεν είναι ακόμη έτοιμο» και ο EastMed, ακυρώθηκε από τις ΗΠΑ ενώ «έχουμε δώσει γη και ύδωρ» γιατί «δημιουργεί εντάσεις στην περιοχή».
«Ελπίζουμε ότι έχει ληφθεί μέριμνα όπως είχε γίνει στο παρελθόν, για πρόσθετες ποσότητες, εναλλακτικούς προμηθευτές LNG και αποθέματα ασφαλείας», συμπλήρωσε ο Αλ. Τσίπρας και απευθυνόμενος στον πρωθυπουργό, τον ρώτησε: «Δεν αισθάνεστε την ανάγκη να πείτε ένα mea culpa για τη βίαιη απολιγνιτοποίηση, χωρίς σχέδιο για το πώς θα παραμείνει η χώρα αυτάρκης και ασφαλής ενεργειακά».
«Η απολιγνιτοποίηση είναι επιβεβλημένη και πρέπει να γίνει, αλλά ο ρυθμός απεξάρτησης από τον λιγνίτη πρέπει να λαμβάνει υπόψη την ασφάλεια εφοδιασμού και την επάρκεια σε προσφορά ηλεκτρικού ρεύματος», είπε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας ότι σήμερα «αποδεικνύεται ότι η βεβιασμένη απολιγνιτοποίηση που ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση δεν είχε λάβει υπόψη ούτε ζητήματα ασφάλειας εφοδιασμού, ούτε ζητήματα ενεργειακού κόστους».
Εξάλλου, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης έκανε λόγο για «αισχροκέρδεια» από την ιδιωτικοποιημένη ΔΕΗ, τη ΔΕΠΑ, τα ΕΛΠΕ και τις ιδιωτικές εταιρίες ενέργειας και ζήτησε το λόγο από την κυβέρνηση για το αν θα συνεχίσει «να επιδοτεί τη κερδοφορία τους ή τους καταναλωτές».
Κλείνοντας, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αντέκρουσε τα «υπονοούμενα» του πρωθυπουργού στην πρωτολογία του «πως δήθεν η αξιωματική αντιπολίτευση κρατά ίσες αποστάσεις», ότι δήθεν είναι «με το θύτη και όχι με το θύμα», ότι είναι «φιλορώσοι». «Δεν είμαστε ούτε φιλορώσοι ούτε αντιρώσοι, ούτε φιλοαμερικάνοι ούτε αντιαμερικάνοι. Είμαστε Έλληνες, είμαστε Ευρωπαίοι, είμαστε με το διεθνές δίκαιο», τόνισε ο Αλ. Τσίπρας και παρέπεμψε στην απόφαση της κυβέρνησής του το 2018 να προχωρήσει «στην απέλαση Ρώσων διπλωματών και πολιτών που υποκινούσαν παρεμβάσεις», ενώ η τότε αξιωματική αντιπολίτευση έβαζε «αστερίσκους» και ασκούσε κριτική «να μην μπλέκουμε το θέμα των Πρεσπών με εξωτερικές παρεμβάσεις».
«Στην δήλωσή σας πως "είμαστε και εμείς Δύση", η απάντηση είναι ότι είμαστε και Δύση και Ανατολή και Βορράς και Νότος. Είμαστε η κοιτίδα του δυτικού πολιτισμού, δεν είμαστε "και εμείς Δύση". Είναι ευθύνη μας να αναγεννήσουμε αυτό που ονομάζεται δυτικός κόσμος. Με τις αρχές μας, με το κράτος δικαίου, τη δημοκρατία, τις αρχές της αλληλεγγύης», τόνισε ο Αλ. Τσίπρας και κατέληξε: «Την απόφαση για το πού ανήκουμε την έχει λάβει εδώ και δεκαετίες ο ελληνικός λαός: Η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες, είναι οριστικό και αμετάκλητο».