Ιδιώτες, απλοί πολίτες και φορείς όπως και όσο μπορούν προσπαθούν να βοηθήσουν πρόσφυγες και μετανάστες σε όλη τη χώρα με τους φορείς να κάνουν εκκλήσεις για συνδρομή αγαθών, ειδών πρώτης ανάγκης αλλά και προσωπικής εργασίας.
Η δημιουργία προσωρινών κέντρων φιλοξενίας, αλλά και η συνολική διαχείριση των προσφυγικών ροών βρέθηκε στο επίκεντρο και του νέου Συντονιστικού Κέντρου, που δημιουργεί η κυβέρνηση και απαρτίζουν έξι υπουργεία.
Το Συντονιστικό Κέντρο Διαχείρισης Προσφυγικής Κρίσης απαρτίζεται από τους υπουργούς Εθνικής Άμυνας, Προστασίας του Πολίτη, Μεταναστευτικής Πολιτικής, Υποδομών - Μεταφορών - Δικτύων, Ναυτιλίας και Μακεδονίας - Θράκης. Σε αυτό, θα συμμετέχουν και άλλα υπουργεία, ανάλογα με τα θέματα που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν. Πολιτικός συντονιστής είναι ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας Δημήτρης Βίτσας. Επιτελικό όργανο θα είναι το διευρυμένο Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Ελέγχου Συνόρων, Μετανάστευσης και Ασύλου (ΕΣΚΕΣΜΑ).
Όπως επισήμανε στην πρώτη συνέντευξη της διυπουργικής επιτροπής ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας Δημήτρης Βίτσας, «μετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης των υποχρεώσεών μας απέναντι στην Ευρώπη και μετά τις απαράδεκτες αποφάσεις ορισμένων χωρών δημιουργείται μια νέα κατάσταση, ότι εισέρχονται στην Ελλάδα περισσότεροι πρόσφυγες και μετανάστες από τις λίγες δεκάδες που εξέρχονται. Την κατάσταση αυτή έρχεται να καλύψει η διυπουργική ομάδα».
Στο πλαίσιο αυτό η κυβέρνηση ενεργοποιεί την δεύτερη φάση διαχείρισης των ροών, αυτή της αναζήτησης προσωρινών κέντρων φιλοξενίας. Ήδη λειτουργούν τα δύο νέα κέντρα φιλοξενίας στη Νέα Καβάλα και στο Χέρσο Κιλκίς, ενώ όπως επισήμανε ο Δημήτρης Βίτσας από σήμερα αξιοποιείται και η δομή φιλοξενίας που ετοίμασε η περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας στη Λαμία. Συγχρόνως, γίνεται συνεννόηση με την τοπική αυτοδιοίκηση, ώστε να υποδείξει και άλλα κέντρα φιλοξενίας «και ήδη γίνονται προτάσεις». Στόχος είναι να διαμορφωθούν άλλες 15.000 νέες θέσεις προσωρινής φιλοξενίας μέχρι την επόμενη εβδομάδα σε χώρους «που μπορούν να διαμορφώνονται γρήγορα», σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Εθνικής Άμυνας. Εξάλλου, όπως τόνισε ο ίδιος, το σύνολο σχεδόν των χώρων φιλοξενίας που λειτουργούν σήμερα είναι μη χρησιμοποιούμενα στρατόπεδα του στρατού και τώρα γίνονται προτάσεις που αφορούν τις Ένοπλες Δυνάμεις, «τις οποίες εξετάζουμε και αν είναι ικανοποιητικές τις αποδεχόμαστε».
Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, Γιάννης Ταφύλλης, εξήγησε ότι δουλειά του συντονιστικού διυπουργικού οργάνου είναι να συνθέτει την συνολική εικόνα, να κάνει αξιολόγηση της κατάστασης και των προβλημάτων που προκύπτουν και μετά να σχεδιάζει, να παρακολουθεί την υλοποίηση και να αξιολογεί τα αποτελέσματα της υλοποίησης.
Ημερομηνία - ορόσημο θα αποτελέσουν οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής στις 7 Μαρτίου. «Με βάση τις αποφάσεις αυτές θα αναπροσαρμοστεί όλη μας η τακτική», είπε ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας.
Ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας, χαρακτήρισε το νέο συντονιστικό κέντρο «μια σοβαρή προσπάθεια επιχειρησιακά να είμαστε πιο αποτελεσματικοί, γιατί η κρίση ήταν ξαφνική, την περιμέναμε, αλλά ένα μήνα αργότερα». Όπως πρόσθεσε, «υπήρξε ένα ξάφνιασμα» για τις αποφάσεις των χωρών των δυτικών Βαλκανίων. «Θεωρούσαμε ότι ήταν πολύ πιθανό να κλείσει το πέρασμα στην Ειδομένη. Λάβαμε, όμως, μια διαβεβαίωση που μας έδινε 20 ημέρες. Όπως το βιώνω εγώ, μας κλάπηκαν 20 ημέρες και πριν από αυτό δύο μήνες. Τα σχέδια όμως υπήρχαν και γι’ αυτό το λόγο κατορθώνουμε σήμερα να χτίζουμε 10.000 - 15.000 προσωρινές θέσεις φιλοξενίας την εβδομάδα».
Επίσης, ο Γιάννης Μουζάλας ζήτησε «χρόνο πριν γίνει αυτή η δριμεία κριτική που δεν βοηθάει παρά σπέρνει φόβο. Σε αυτή την τεράστια προσπάθεια μην περιμένετε ταχυδακτυλουργούς, υπάρχουν άνθρωποι και θεσμοί κουρασμένοι από τα μνημόνια και αποδεκατισμένοι από προσωπικό, που όμως δουλεύουν πάρα πολύ».
Απαντώντας σε κριτικές για την Ειδομένη, ο ίδιος έκανε λόγο για «μια πολύ άσχημη κατάσταση». «Ξαναϋπήρξε, όμως, άσχημη κατάσταση στην Ειδομένη και όταν φτιάχτηκαν οι δομές η κατάσταση βελτιώθηκε. Θα το αντιμετωπίσουμε αυξάνοντας την υγειονομική βοήθεια στους πρόσφυγες και προσπαθώντας να βοηθήσουμε στην παροχή τροφής και λέγοντας ότι υπάρχουν στα δύο χιλιόμετρα πιο πέρα χώροι για τη φιλοξενία τους. Δεν έχουμε σκοπό να διευθετήσουμε την κατάσταση με βίαιους τρόπους».
Σε ερώτηση για τον εντοπισμό προσφύγων με πλαστά έγγραφα στην Ευρώπη, ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής διευκρίνισε ότι δεν πρόκειται για πλαστά χαρτιά που χορηγεί το ελληνικό κράτος, αλλά για πλαστά διαβατήρια. «Η προσπάθεια που κάνουμε είναι να βάζουμε ειδικές σφραγίδες στα δικά μας χαρτιά, ώστε να πλησιάζουν τα υδατογραφημένα έγγραφα», τόνισε και εκτίμησε ότι «μάλλον στην Ελλάδα δίνονται τα πιο δύσκολο να πλαστογραφηθούν χαρτιά».
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με στοιχεία του Συντονιστικού Κέντρου Διαχείρισης Προσφυγικής Κρίσης, σήμερα στις 7.30 το πρωί φιλοξενούνταν 2.501 άτομα στα τέσσερα hotspots, 8.647 στις τέσσερις ανοιχτές δομές φιλοξενίας (Σχιστό, Διαβατά, Νέα Καβάλα και Χέρσο), 720 στον Ελαιώνα, και 5.290 στους τρεις χώρους στο Ελληνικό. Στην Ειδομένη η εκτίμηση είναι ότι βρίσκονταν 10.000 άτομα και στον Πειραιά 1.800 άτομα. Επίσης, 490 πρόσφυγες φιλοξενούνται σε ξενοδοχεία που έχει μισθώσει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στις Θερμοπύλες και στα Λουτρά Σμοκόβου στην Καρδίτσα.
Για τη σίτιση των προσφύγων σήμερα διανεμήθηκαν 11.890 μερίδες φαγητού στις δομές προσωρινής φιλοξενίας (Σχιστό, Ελληνικό, Διαβατά, Ελαιώνα, Κιλκίς και Λουτρά Σμοκόβου), που περιλάμβαναν πρωινό, γεύμα και δείπνο. Επίσης, δόθηκαν 1.500 μερίδες στο λιμάνι του Πειραιά.
Με βάση τα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας, 1.140 κρατούμενοι βρίσκονται στα 11 κέντρα κράτησης στην Κόρινθο, τον Ταύρο, το Παρανέστι, την Ξάνθη, την Ορεστιάδα, την Αμυγδαλέζα, τη Μόρια, τη Σάμο και τη Χίο.
Σήμερα ξεκίνησε η διαμόρφωση του χώρου για τη δημιουργία κέντρου φιλοξενίας στο διάδρομο Προσγείωσης Αθύρων στα Γιαννιτσά, όπου εκτιμάται ότι θα τοποθετηθούν περίπου 500 σκηνές και η συνολική δυναμικότητα θα είναι 4.000. Επίσης, συνεχίζονται οι εργασίες για την πλήρη διαμόρφωση των χώρων στα hotspot της Μόριας (κατασκευή του 4ου σταθμού καταγραφής), της Σάμου (τοποθέτηση οικίσκων) και της Κω (συνεχίζονται οι εργασίες κατασκευής υποδομών). Στο κέντρο φιλοξενίας των Διαβατών συνεχίζονται οι εργασίες της δεύτερης φάσης, ενώ στον Ελαιώνα έχουν ξεκινήσει οι χωματουργικές εργασίες προκειμένου να γίνει η επέκταση.