Οι χώρες της Ομάδας των Επτά (G7) και η Ευρωπαϊκή Ένωση συζητούν το ενδεχόμενο άρσης του ανώτατου ορίου στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου, σύμφωνα με πηγές που μίλησαν στο Reuters.
Ο στόχος είναι να μειωθούν περαιτέρω τα έσοδα της Ρωσίας από τις εξαγωγές πετρελαίου, τα οποία εξακολουθούν να χρηματοδοτούν τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Τι προβλέπει η νέα πρόταση
Περισσότερο από το ένα τρίτο των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου μεταφέρεται με δυτικά δεξαμενόπλοια – κυρίως προς Ινδία και Κίνα – χρησιμοποιώντας ευρωπαϊκές υπηρεσίες μεταφοράς, ασφάλισης και μεσιτείας.
Η νέα απαγόρευση θα τερματίσει αυτό το εμπόριο, καθώς οι περισσότερες από αυτές τις υπηρεσίες παρέχονται από ναυτιλιακά κράτη της ΕΕ, όπως η Ελλάδα, η Κύπρος και η Μάλτα.
Τα υπόλοιπα δύο τρίτα των ρωσικών εξαγωγών πραγματοποιούνται μέσω της λεγόμενης «σκιώδους» ή «dark» fleet – εκατοντάδες παλαιά πλοία αμφιλεγόμενης ιδιοκτησίας και χωρίς δυτική ασφάλιση.
Εάν η G7 και η ΕΕ επιβάλουν την απαγόρευση, η Ρωσία θα χρειαστεί να επεκτείνει ακόμη περισσότερο αυτόν τον στόλο.
Πότε θα εφαρμοστεί – Στο επόμενο πακέτο κυρώσεων
Τρεις από τις πηγές αναφέρουν ότι η απαγόρευση θα μπορούσε να συμπεριληφθεί στο επόμενο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ, το οποίο προγραμματίζεται για τις αρχές του 2026.
Δύο πηγές τονίζουν ότι η ΕΕ θέλει να κλειδώσει κοινή συμφωνία με την G7 πριν προτείνει επίσημα το μέτρο.
Βρετανοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι προωθούν ενεργά την ιδέα σε τεχνικές συναντήσεις της G7, ενώ τελική απόφαση των ΗΠΑ θα εξαρτηθεί από τις τακτικές πίεσης που θα επιλέξει η κυβέρνηση Τραμπ, η οποία διαμεσολαβεί στις εν εξελίξει ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.
Το τέλος του price cap;
Το πλαφόν επιβλήθηκε το 2022, επιτρέποντας σε τρίτες χώρες να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο χρησιμοποιώντας δυτικές υπηρεσίες μόνο αν η τιμή ήταν κάτω από το όριο.
Ωστόσο, η Ρωσία κατάφερε σε μεγάλο βαθμό να το παρακάμψει, στρέφοντας τις εξαγωγές της προς την Ασία και χρησιμοποιώντας δικό της στόλο, ο οποίος πλέον βρίσκεται εν μέρει και υπό δυτικές κυρώσεις.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε υποστηρίξει ότι η ανάγκη της Ρωσίας να δαπανά περισσότερα για τη συντήρηση και επέκταση των πλοίων της περιορίζει τα χρήματα για τον πόλεμο.
Αντίθετα, η κυβέρνηση Τραμπ εμφανίστηκε πιο επιφυλακτική: το 2025 αρνήθηκε να στηρίξει τη Βρετανία, την ΕΕ και τον Καναδά στην απόφαση να μειωθεί το ανώτατο όριο από 60 δολάρια/βαρέλι σε 47,6 δολάρια.
Μέτρο-σταθμός στις κυρώσεις
Εάν εφαρμοστεί, η πλήρης απαγόρευση ναυτιλιακών υπηρεσιών θα είναι το πλησιέστερο που έχουν φτάσει ποτέ G7 και ΕΕ σε πλήρη απαγόρευση διαχείρισης και μεταφοράς ρωσικού πετρελαίου, πέρα από το εμπάργκο στις εισαγωγές.
Παρά τις συνεχιζόμενες συζητήσεις, καμία επίσημη ανακοίνωση δεν έχει γίνει, ενώ εκπρόσωποι των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Κύπρου, της Ελλάδας, της ΕΕ και του Καναδά δεν απάντησαν στα αιτήματα σχολιασμού.
Οι επόμενοι μήνες αναμένονται κρίσιμοι για το μέλλον των δυτικών κυρώσεων και για τη διαμόρφωση της διεθνούς ενεργειακής αγοράς.
