Το πετρέλαιο είναι το καύσιμο της παγκόσμιας οικονομίας και κάθε αναταραχή που θα επηρέαζε το υψος της παραγωγής του θα είχε καταλυτικές επιπτώσεις στις οικονομίες των μεγάλων καταναλωτριών χωρών. Σύμφωνα με ορισμένα σενάρια, η μείωση της προσφοράς κατά 1% θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της παγκόσμιας τιμής του πετρελαίου κατά 8%. Αυτό σημαίνει ότι αν περιορίζονταν η προσφορά κατά δέκα εκατομμυρια βαρελια η τιμη του πετρελαίου θα διπλασιάζονταν. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο το ΑΕΠ των ΗΠΑ θα μειώνονταν κατά 3% -ή περίπου 550 δισ. δολάρια.
Φυσικά, πιο ήπιες αλλαγες θα είχαν ως αποτέλεσμα μικρότερες οικονομικές απώλειες και η πιο καταστροφική διαταραχή -ένα μακρόχρονο, πλήρες κλείσιμο του στενού του Hormuz- θα προκαλούσε μεγαλύτερες.
Η σημερινή ισορροπία της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου εξαρτάται απο τρείς χώρες: Το Ιράκ, το Ιράν και την Σαουδική Αραβία. Πρόκειται για τρείς χώρες οι οποίες είτε αντιμετωπίζουν εσωτερικά προβλήματα είτε έχουν αντιπαλότητες μεταξύ τους.
Το Ιράκ έχει καταστραφεί από την εισβολή των ΗΠΑ και το επακόλουθο χάος. Το Ιράν έχει αποδυναμωθεί λόγω των Δυτικών κυρώσεων και οι ηγέτες του παραμένουν προσηλωμένοι στις εσωτερικές απειλές. Η Σαουδική Αραβία, παρ' όλη την εμπλοκή της στον εμφύλιο πόλεμο της Υεμένης, δεν έδειξε κανένα ενδιαφέρον για εδαφικές κατακτήσεις. Αλλά έχει έντονη αντιπαλότητα με το Ιράν.
Κόμβικό ρόλο έχει φυσικά η Σαουδική Αραβία η οποία παράγει περισσότερο από το 10% της παγκόσμιας παραγωγής, αλλά διαθέτει επίσης πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την αντιστάθμιση των διαταραχών αλλού.
Στον παρελθόν, η συγκεκριμένη χωρα εμφανίζονταν ως ο σταθερός παίκτης της περιοχής και και σήμερα, οι εξαγωγές της Σαουδικής Αραβίας φαίνονται ασφαλείς. Οι δυνάμεις ασφαλείας της Σαουδικής Αραβίας προστατεύουν κρίσιμους κόμβους στην πετρελαϊκή υποδομή της χώρας και τα υπόλοιπα εξαρτήματα του συστήματος μπορούν να επισκευαστούν γρήγορα, οπότε η δολιοφθορά από μια τρομοκρατική ομάδα θα αποτύχει.
Παρ' όλο που η Σαουδική Αραβία αντιμετωπίζει πολλές δυσκολίες, δεν υπάρχει μεγάλη προοπτική για το είδος των γεγονότων που θα προκαλούσαν τεράστιες διαταραχές για μια εκτεταμένη περίοδο, όπως ένας εμφύλιος πόλεμος ή μια επανάσταση. Η βασιλική οικογένεια της Σαουδικής Αραβίας θεωρείται ευρέως ως νόμιμη, μεγάλο μέρος του πληθυσμού ωφελείται από τον πετρελαϊκό πλούτο της χώρας και οι δυνάμεις ασφαλείας του καθεστώτος είναι εξαιρετικά ικανές -και αυτό εξηγεί γιατί η Σαουδική Αραβία κατάφερε να ξεπεράσει την Αραβική Άνοιξη.
Επιπλέον, στην απίθανη περίπτωση εμφυλίου πολέμου ή επανάστασης, κάθε νέο καθεστώς θα συνεχίσει να πωλεί το πετρέλαιο της χώρας, δεδομένου του βαθμού στον οποίο εξαρτάται η οικονομία από αυτό.
Ακόμα και αν οι Ηνωμένες Πολιτείες τερμάτιζαν την άμεση στρατιωτική τους δέσμευση στον Κόλπο, θα μπορούσαν να συνεχίσουν να διαφυλάττουν διακριτικά την εσωτερική ασφάλεια της Σαουδικής Αραβίας. Ειδικοί επισημαίνουν ότι το ενδεχόμενο να εμφανιστούν στο εγγύς μέλλον σενάρια αποσταθεροποίησης της περιοχής είναι αποδυναμωμένα.
Το Ιράν και η Σαουδική Αραβία δεν γίνονται εύκολα στόχος ο ένας του άλλου, διαχωρισμένοι όπως είναι από τον Κόλπο. Το Ιράκ είναι πιο ευάλωτο λόγω των εσωτερικών του διαιρέσεων και των συνόρων του με το Ιράν, αλλά το Ιράν αντιμετωπίζει τις δικές του προκλήσεις και πιθανότατα έμαθε από το παρελθόν το πόσο δύσκολο θα ήταν κατακτήσει το Ιράκ.
Παρόλα αυτά οι παράγοντες που προκαλούν ανασφάλεια εξακολουθούν να είναι υπαρκτοί και αυτό σημαίνει ότι κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ένα αρνητικό σενάριο το οποίο θα προήρχετο είτε από εσωτερικές είτε απο εξωτερικές απειλές.
ΠΗΓΗ: premium.paratiritis.gr
