Έκρηξη της οικονομικής απάτης στην Ελλάδα και στην Ευρώπη το 2024 καταγράφει η ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, με τις υποθέσεις να αφορούν στα κοινοτικά χρηματοδοτικά προγράμματα, στο Ταμείο Ανάκαμψης και φυσικά στον ΦΠΑ.
Στο τέλος του 2024, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία είχε συνολικά 2.666 ενεργές έρευνες, οι οποίες είναι αυξημένες κατά 38% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, με εκτιμώμενη ζημία στον προϋπολογισμό της ΕΕ, να φτάνει στα 24,8 δισ. ευρώ, ποσό αυξημένο κατά 22,5% σε σχέση με το 2023.
Πάνω από το 50% της οικονομικής ζημιάς της ΕΕ, προέρχεται από τις απάτες στον τομέα του ΦΠΑ, που συντελείται με τις μεθόδους τύπου «Καρουζέλ» και τους «εξαφανισμένους εμπόρους».
Σε ότι αφορά στην Ελλάδα, η έκθεση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας αναφέρει πως είναι ενεργές 84 έρευνες με εκτιμώμενο μέγεθος απάτης το ποσό των 1,71 δισ. ευρώ.
Μάλιστα, το 2024 ήταν μια «παραγωγική» χρονιά, καθώς ξεκίνησαν 46 έρευνες, με εκτιμώμενο ύψος απάτης το ποσό των 1,3 δισ. ευρώ.
Από το σύνολο των 84 ερευνών που είναι σε εξέλιξη, οι 15 αφορούν στον ΦΠΑ με εκτιμώμενο ύψος απάτης το ποσό των 489 εκατ. ευρώ, ενώ 28 έρευνες έχουν διασυνοριακή διάσταση, καθώς υπάρχει συνεργασία με φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις άλλων χωρών της ΕΕ.
Συνολικά ελέγχονται δεκάδες πρόσωπα και μάλιστα σε 5 υποθέσεις φέρονται εμπλεκόμενα 70 άτομα ενώ το ύψος της απάτης (συνολικά) εκτιμάται σε 1,34 δισ. ευρώ.
Ακόμη, 16 υποθέσεις αφορούν σε ξέπλυμα μαύρου χρήματος, ενώ το περασμένο έτος πάγωσαν περιουσιακά στοιχεία των εμπλεκόμενων προσώπων, για ποσό 7,14 εκατ. ευρώ.
Που εντοπίζονται οι απάτες
Οι τομείς που αφορούν οι απάτες που εντόπισε και διερευνά η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, πλην του ΦΠΑ και τους ξεπλύματος χρήματος είναι:
- Αγροτικές ενισχύσεις: 25
- Περιφερειακή και αστική ανάπτυξη: 9
- Εκπαίδευση και τον πολιτισμός: 2
- Προγράμματα έρευνας και καινοτομίας: 4
- Προγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας: 3
- Άσυλο, μετανάστευση και ένταξη: 4
- Προγράμματα ασφάλειας και άμυνας: 1
Η εικόνα στην Ευρώπη
Οι πληροφορίες για την έναρξη των ερευνών σε μεγάλο βαθμό προήλθαν από «καρφώματα» πολιτών.
Σύμφωνα με την έκθεση της EPPO, οι χώρες με τους μεγαλύτερους αριθμούς αναφορών από ιδιώτες ήταν η Γερμανία (719), η Κροατία (458), Πολωνία (291), Ελλάδα (250), Βουλγαρία (238), Ρουμανία (196) και Ισπανία (179).
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, περισσότερες από 1.500 νέες έρευνες ξεκίνησαν το 2024 (σχεδόν 10% περισσότερες απ' ότι το προηγούμενο έτος), που αντιπροσωπεύουν εκτιμώμενη ζημιά 13,07 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Αυτή η αύξηση είναι ως επί το πλείστον αποτέλεσμα της βελτιωμένης συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και των αρμόδιων εθνικών αρχών και της αποφασιστικότητας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας να στοχεύσει εγκληματικές οργανώσεις, που δραστηριοποιούνται ιδιαίτερα στην απάτη για τον ΦΠΑ, αλλά και στην απάτη που αφορά πόρους της ΕΕ.
Μέχρι το τέλος του 2024, η EPPO χειριζόταν 311 ενεργές υποθέσεις που αφορούσαν το NextGenerationEU, η πλειονότητα των οποίων (307) προέρχονταν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Η εκτιμώμενη ζημία για τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ ανέρχεται σε 2,8 δισεκατομμύρια ευρώ, που αντιπροσωπεύει το 30% της συνολικής εκτιμώμενης ζημίας για απάτη στις επιδοτήσεις. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί, στο πλαίσιο της ταχείας υλοποίησης της χρηματοδότησης NextGenerationEU.
