Με κριτήρια ανάλογα με το ύψος του προστίμου που επιβλήθηκε και της συνολικής οφειλής, θα επιλέγεται στο εξής το διοικητικό δικαστήριο που θα εκδικάζει τις φορολογικές υποθέσεις.
Στόχος, υποτίθεται, είναι η ταχύτερη εξώδικη επίλυσή τους, για την αποσυμφόρηση των Δικαστηρίων αλλά και την καλύτερη εξυπηρέτηση των φορολογουμένων.
Σύμφωνα με εγκύκλιο του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, με βάση τον τελευταίο νόμο που ψηφίστηκε, το καθ’ ύλην πλέον αρμόδιο δικαστήριο για την εκδίκαση των διαφορών που αναφύονται κατά την είσπραξη των δημόσιων εσόδων είναι:
- Στον πρώτο βαθμό, το μονομελές πρωτοδικείο, εφόσον η απαίτηση, για την οποία χωρεί η εκτέλεση, δεν υπερβαίνει το ποσό των 40.000 ευρώ και
- Το τριμελές πρωτοδικείο, εφόσον η εν λόγω απαίτηση υπερβαίνει το ποσό αυτό.
- Καθ’ ύλην αρμόδιο δικαστήριο προς εκδίκαση των ανωτέρω διαφορών στον δεύτερο βαθμό είναι το μονομελές εφετείο, εφόσον η απαίτηση για την οποία χωρεί η εκτέλεση δεν υπερβαίνει το ποσό των 40.000 ευρώ και
- Το τριμελές εφετείο, εφόσον η εν λόγω απαίτηση υπερβαίνει το ποσό αυτό.
Επίσης, κατά τόπον αρμόδιο δικαστήριο σε πρώτο βαθμό είναι, σε περίπτωση ανακοπής κατά πράξης ταμειακής βεβαίωσης, ατομικής ειδοποίησης ή έκθεσης κατάσχεσης εις χείρας πιστωτικών ιδρυμάτων, το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του οφειλέτη, ενώ σε κάθε άλλη περίπτωση ανακοπής, το δικαστήριο του τόπου της εκτέλεσης, ενώ προβλέπεται επίσης ότι:
- Η εκδίκαση των φορολογικών και τελωνειακών εν γένει διαφορών, των οποίων το αντικείμενο δεν υπερβαίνει τις 40.000 ευρώ, ανήκει σε πρώτο βαθμό στο μονομελές πρωτοδικείο.
- Εάν το αντικείμενο υπερβαίνει το ποσό των 40.000 ευρώ και μέχρι του ποσού των 250.000 ευρώ, ανήκει σε πρώτο βαθμό στο τριμελές πρωτοδικείο.
- Εάν το αντικείμενο υπερβαίνει το ποσό των 250.000 ευρώ, ανήκει σε πρώτο και τελευταίο βαθμό στο τριμελές εφετείο, ενώ των χρηματικών διαφορών, των οποίων το αντικείμενο δεν υπερβαίνει το ποσό των 40.000 ευρώ, ανήκει στο μονομελές πρωτοδικείο.
Εξώδικη επίλυση
Όσον αφορά δε τις αιτήσεις εξώδικης επίλυσης διαφορών το νέο καθεστώς προβλέπει ότι σε περίπτωση που δεν υποβληθεί αίτηση για συνέχιση της δίκης από οποιονδήποτε από τους διαδίκους εντός 60 ημερών από την κοινοποίηση του πρακτικού ματαίωσης προς τον αιτούντα ή από τη σιωπηρή απόρριψη της αιτήσεως εξώδικης επίλυσης λόγω άπρακτης παρόδου της σχετικής προθεσμίας, η δίκη καταργείται.
Η προθεσμία μάλιστα των εξήντα (60) ημερών για την υποβολή της αίτησης περί συνεχίσεως της δίκης κρίνεται πλέον από τις αρχές ως επαρκές χρονικό διάστημα, το δε σημείο έναρξης της προθεσμίας θα είναι ασφαλές και γνωστό στους διαδίκους, δεδομένου ότι το μεν πρακτικό ματαίωσης κοινοποιείται στον αιτούντα, η δε προθεσμία συντέλεσης της σιωπηρής απόρριψης της αιτήσεως ορίζεται ρητά στον νόμο.
Σημειώνεται ότι, με βάση το ισχύον καθεστώς η Επιτροπή Εξώδικης Επίλυσης Διαφορών μπορεί να προτείνει την εν όλω ή εν μέρει αποδοχή ή την απόρριψη του αιτήματος, υποβάλλει δε, σε κάθε περίπτωση, συγκεκριμένη πρόταση στον αιτούντα, στην οποία αναγράφονται τα ποσά του κύριου φόρου, των πρόσθετων φόρων, των τόκων, των προσαυξήσεων και των προστίμων.
Αποδοχή και πληρωμή
Εάν ο αιτών αποδεχθεί την πρόταση της Επιτροπής εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών από την κοινοποίηση αυτής, συντάσσεται σχετικό πρακτικό εξώδικης επίλυσης, ενώ η αποδοχή επιβεβαιώνεται με την υπογραφή της πρότασης από τον αιτούντα και μάλιστα ο αιτών κατά το χρονικό σημείο της υπογραφής της πρότασης, επιλέγει και τον επιθυμητό αριθμό δόσεων.
Ο αριθμός των δόσεων είναι ίδιος, τόσο για την καταβολή του κύριου φόρου όσο και για την καταβολή των πρόσθετων φόρων, τόκων, προσαυξήσεων και προστίμων. Το πρακτικό εξώδικης επίλυσης είναι εκτελεστός τίτλος και το αναγραφόμενο σε αυτό ποσό βεβαιώνεται ως δημόσιο έσοδο, ενώ η αρχική βεβαίωση διαγράφεται.
Η διαγραφή της αρχικής βεβαίωσης συνεπάγεται την αναστολή της προθεσμίας παραγραφής του αρχικού τίτλου βεβαίωσης έως την ολοσχερή εξόφληση της οφειλής που προκύπτει από το πρακτικό.
Το συγκεκριμένο δε πρακτικό που κοινοποιείται στον αιτούντα από τη γραμματεία της Επιτροπής, επιλύει αμετάκλητα την εκκρεμή διαφορά και δεν προσβάλλεται με κανένα ένδικο βοήθημα ή μέσο, εφόσον επί του συνολικού ποσού που προκύπτει για τον φορολογούμενο, καταβληθεί ποσοστό τουλάχιστον 30% του κύριου φόρου που οφείλεται ή ποσοστό 25% σε περίπτωση αυτοτελών προστίμων, εντός 10 εργάσιμων ημερών από την κοινοποίησή του και χωρίσει νομίμως η εξόφληση του συνόλου αυτού.
Ποσά που έχουν καταβληθεί έναντι του κύριου φόρου ή του αυτοτελούς προστίμου συνυπολογίζονται κατά τον προσδιορισμό του ποσοστού του 30% ή του ποσοστού 25% αντίστοιχα.
Αν δεν τηρηθούν όμως οι συγκεκριμένοι όροι καθώς και εάν δεν καταβληθούν δύο (2) συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις ή καθυστερήσει η καταβολή των δύο (2) τελευταίων δόσεων για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα, ο συμβιβασμός ανατρέπεται αναδρομικά, θεωρείται ότι δεν επήλθε ποτέ και καταβληθέντα ποσά θεωρούνται ότι καταβλήθηκαν έναντι της οφειλής του αρχικού τίτλου, ο οποίος βεβαιώνεται εκ νέου ως δημόσιο έσοδο.
Από την άλλη πλευρά σε περίπτωση μη αποδοχής από τον αιτούντα της πρότασης της επιτροπής, συντάσσεται πρακτικό ματαίωσης της εξώδικης επίλυσης. Το πρακτικό εξώδικης επίλυσης ή το πρακτικό ματαίωσης αυτής κοινοποιούνται άμεσα, με επιμέλεια της γραμματείας των επιτροπών, στο δικαστήριο, στο οποίο εκκρεμεί η υπόθεση. Με την κοινοποίηση του πρακτικού εξώδικης επίλυσης η υπόθεση τίθεται αυτοδίκαια στο αρχείο με πράξη του προέδρου του δικαστηρίου.
