Μπροστά σε δίλημμα βρίσκονται οι φορολογικές αρχές, διαπιστώνοντας ότι συμφέρει περισσότερο να διαγράψουν μικροοφειλές εκατομμυρίων οφειλετών, παρά να τις κρατούν γραμμένες στα βιβλία τους και να ξοδεύουν εργατοώρες σε γραφειοκρατικές διαδικασίες προσθώντας να τις εισπράξουν. Ερωτηματικά ανακύπτουν και για το χειρισμό υποθέσεων μεγαλοοφειλετών, από τους οποίους το Δημόσιο έχει λαμβάνειν περί τα 78 δισ. ευρώ ληξιπρόθεσμα. Οι απαιτήσεις αυτές είναι πρακτικά ανεπίδεκτες εισπράξεως και κάποια στιγμή πρέπει να διαγραφούν, οι φάκελοι να κλείσουν και οι φοροεισπρακτικοί μηχανισμοί να ασχοληθούν με το κυνήγι χρεών που μπορούν να εισπραχθούν.
Τώρα στα «βιβλία» των εφοριών επικρατεί απόλυτο χάος: Υπάρχουν καταγεγραμμένοι πάνω από 4 εκατ. οφειλέτες με συνολικά χρέη 99,97 δισ. ευρώ. Ομως από το ποσό αυτό, τα 78 δισ. ευρώ τα οφείλουν μόλις 5.879 ΑΦΜ και κατά πάσα πιθανότητα ελάχιστα θα εισπραχθούν.
Η ΑΑΔΕ θεωρεί εκ προοιμίου ανεπίδεκτα εισπράξεως 13,5 δισ. ευρώ. Εκτιμάται όμως ότι πρακτικά θα αποδειχθεί μη εισπράξιμο πολύ μεγαλύτερο ποσό.
Αυτό σημαίνει ότι το Δημόσιο πρέπει να διαγράψει μεγάλο μέρος των ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων του, - και θα αναγκασθεί να το κάνει σταδιακά. Προς το παρόν βολεύει να τις παρουσιάζει "λογιστικά" ως απαιτήσεις, όπως κάνουυν οι τράπεζες με κόκκινα δάνεια ανεπίδεκτα εισπράξεως.
Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία που δημοσιοποίησε χθες η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, στα οποία αναλύεται η φύση των οφειλών και οι αριθμοί των οφειλετών, καθώς δείχνουν ότι υπάρχει διαχειριστικό πρόβλημα.
Στα «κιτάπια» της εφορίας βρίσκονται ούτε λίγο ούτε πολύ 4.068.857 ΑΦΜ με οφειλές. Ομως, 525.758 εξ αυτών οφείλουν έως 10 ευρώ! Για τέτοια μικροποσά δεν μπορεί να γίνει συμψηφισμός ούτε βέβαια... κατάσχεση και δεν συμφέρει οικονομικά ούτε κάν να... σταλεί ειδοποίηση στον φορολογούμενο για να τακτοποιήσει την οφειλή. Παρόλα αυτά όμως το αρχείο της εφορίας και η υπηρεσία διαχείρισης των οφειλών επιβαρύνεται με περισσότερο από μισό εκατ. μικροοφειλέτες, οι οποίοι ενδεχομένως μπορεί να μην γνωρίζουν ότι οφείλουν τα συγκεκριμένα ποσά.
Πηγές του υπουργείου Οικονομικών διευκρινίζουν πως οι περισσότερες από τις οφειλές αυτές προέρχονται από εκπρόθεσμες πληρωμές δόσεων φόρων, οι οποίες επιβαρύνονται με προσαυξήσεις στη συνέχεια. Δηλαδή, φορολογούμενος, αντί να πληρώσει τη δόση του ΕΝΦΙΑ ή του φόρου εισοδήματος στις 31 του μηνός, την καταβάλλει την 1η επόμενου μήνα, ή την πληρώνει μέσω wed banking στις 31 του μηνός αργά το απόγευμα ή το βράδυ, οπότε εμφανίζεται την επόμενη μέρα στο υπουργείο Οικονομικών. Άρα είναι εκπρόθεσμη και επιβαρύνεται με προσαύξηση. Όμως ο φορολογούμενος θεωρεί ότι πλήρωσε τη δόση του φόρου και ξεμπέρδεψε, αλλά στην εφορία εμφανίζεται χρεωμένος με λίγα ευρώ ή και λεπτά.
Ο ίδιος λόγος ευθύνεται και για την επόμενη κατηγορία των οφειλετών. Πρόκειται για την κλίμακα των οφειλετών με χρέος από 10 έως 50 ευρώ. Οι οφειλέτες αυτοί ανέρχονται σε 337.729 και το συνολικό ποσό που οφείλουν ανέρχεται σε 9.806.344 ευρώ. Το μέσο χρέος των συγκεκριμένων οφειλετών είναι 29 ευρώ και 4 λεπτά!
Προκύπτει δηλαδή, ότι από τους 4.068.857 οφειλέτες, οι 863.487 εξ αυτών ή το 21,2% οφείλουν ποσά έως 50 ευρώ, οι περισσότερο των οποίων ίσως να μην το γνωρίζουν ή το γνωρίζουν και αδιαφορούν, καθώς δεν πρόκειται το Δημόσιο να κινήσει μέτρα εναντίον τους.
Από την άλλη πλευρά, για το Δημόσιο είναι τεράστιο βάρος, αφού στα χαρτιά του υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες μικροοφειλέτες.
Προκύπτει επίσης πως οι οφειλέτες ποσών έως 500 ευρώ είναι 2.201.910 άτομα ή 54,1% του συνόλου των οφειλετών. Οφείλουν συνολικά 309 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό είναι σταγόνα στον ωκεανό των χρεών προς το Δημόσιο, που ανέρχονται σε 99,97 δισ. ευρώ. Αυτό σημαίνει πως το 54,1% των οφειλετών χρωστάει μόλις το 0,3% των συνολικών οφειλών!
Ουκ αν λάβεις...
Πηγαίνοντας στην άλλη πλευρά του πίνακα των οφειλετών διαπιστώνεται ότι οι «λίγοι» οφείλουν τα πολλά. Ειδικότερα:
• 73 οφειλέτες χρωστούν ποσά άνω των 100 εκατ. ευρώ. Συνολικά οφείλουν 32,12 δισ. ευρώ ή το 32% των συνολικών χρεών ή κατά μέσο όρο 439,6 εκατ. ευρώ το κάθε ΑΦΜ. Εξ αυτών τα 15 ΑΦΜ ανήκουν σε φυσικά πρόσωπα και 58 σε επιχειρήσεις. Πρώτος οφειλέτης εμφανίζεται η χρηματιστηριακή εταιρεία Ακρόπολις, με 9,4 δισ. ευρώ! Από το οποίο δεν πρόκειται να εισπραχθεί ούτε σεντ.
• 1.121 ΑΦΜ (τα περισσότερα ανήκουν σε εταιρείες που δεν υπάρχουν) έχουν οφειλές από 10 έως 100 εκατ. ευρώ. Συνολικά χρωστούν συνολικά 28,7 δισ. ευρώ ή 25,6 εκατ. ευρώ κατά μέσο όρο.
• 4.665 ΑΦΜ έχουν χρέη από 1,1 έως 10 εκατ. ευρώ. Συνολικά χρωστούν 17,3 εκατ. ευρώ ή 3,7 εκατ. ευρώ κατά μέσο όρο.
Όπως προκύπτει 1.194 ΑΦΜ χρωστούν στην εφορία 60,75 δισ. ευρώ, ή το 61% του συνόλου των ληξιπρόθεσμων χρεών προς την εφορία.
Επίσης, 5.859 ΑΦΜ χρωστούν συνολικά το ποσό των 78 δισ. ευρώ (78% του συνόλου). Το υπόλοιπο ποσό των 12 δισ. ευρώ το οφείλουν 4.062.998 φορολογούμενοι.
Ολα αυτά τα στοιχεία παρουσιάζονται συνοπτικά στον ακόλουθο πίνακα της ΑΔΑΕ:
Στοιχεία οφειλετών 01/01/2018 |
|||
Κλιμάκιο οφειλών |
Οφειλέτες |
Σύνολο οφειλής |
Εισπράξιμο ποσό |
0-10 |
525.758 |
914.091 |
914.091 |
10-50 |
337.729 |
9.806.344 |
9.806.292 |
50-500 |
1.338.423 |
298.272.024 |
298.269.469 |
500-2000 |
968.710 |
938.930.749 |
938.923.370 |
2000-3000 |
193.839 |
475.603.507 |
475.567.525 |
3001 - 5.000 |
205.516 |
796.321.049 |
796.281.434 |
5.001 -10.000 |
209.265 |
1.466.621.943 |
1.466.076.463 |
10.001 -20.000 |
128.471 |
1.795.050.379 |
1.794.235.860 |
20.001 - 50.000 |
88.214 |
2.719.296.858 |
2.717.053.444 2.245.022.323 1.386.761.251 |
50.001 - 100.000 |
32.418 |
2.253.137.685 |
|
100.001 - 150.000 |
11.492 |
1.395.714.107 |
|
150.001 - 300.000 |
11.768 |
2.460.479.309 |
2.434.251.533 4.799.413.922 |
300.001 - 1.000.000 |
9.506 |
5.042.331.347 |
|
1.000.001 - 1.500.000 |
1.889 |
2.300.179.491 |
2.089.404.502 |
1.500.001 - 10.000.000 |
4.665 |
17.267.342.099 |
15.428.132.997 |
10.000.001 - 100.000.000 |
1.121 |
28.658.939.523 |
21.041.215.870 |
100.000.001 - |
73 |
32.091.083.652 |
28.558.658.146 |
Σύνολα |
4.068.857 |
99.970.024.156 |
86.479.988.493 |