Σε 1,4 εκατομμύρια ανέρχονται οι άμεσοι δικαιούχοι από τα 4 επιδόματα που χορηγεί ο Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ενώ με την προσθήκη των μελών των οικογενειών των δικαιούχων, ο αριθμός των ωφελούμενων υπερβαίνει τα 2 εκατομμύρια, ενώ το ετήδιο κόστος υπερβαίνεει τα 2,3 δισ. ευρώ.
Η χορήγηση των συγκεκριμένων επιδομάτων, που καθιερώθηκαν τα χρόνια κρίσης, αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού και απευθύνονται σε νοικοκυριά που διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας.
Οι δικαιούχοι των συγκεκριμένων επιδομάτων, περιμένουν, μάλλον μάταια, και το κοινωνικό μέρισμα τον Δεκέμβριο, όπως συνέβαινε τα τελευταία τρία χρόνια, αλλά αν δοθεί θα είναι ελάχιστο και θα αφορά πολύ μικρές κατηγορίες και δεν θα έχει καμία σχέση με το ύψος και την έκταση του επιδόματος που χορηγήθηκε πέρυσι.
Από τα στοιχεία, προκύπτει όμως, ότι το 20% του πληθυσμού, λαμβάνει τα συγκεκριμένα επιδόματα, λόγω της συρρίκνωσης ή της εξαφάνισης των εισοδημάτων την δεκαετία των μνημονίων και της κρίσης.
Πρόκειται για τεράστιο ποσοστό, που συνιστά και τεράστιο πρόβλημα για την ελληνική κοινωνία όταν, 1 στους 5 έχει ανάγκη κρατικής στήριξης, προκειμένου να διασφαλίσει ένα ελάχιστο επίπεδο διαβίωσης, παραμένοντας μάλιστα εντός των ορίων της «φτώχειας».
Επίσης, χιλιάδες είναι τα νοικοκυριά, τα οποία βρίσκονται κοντά στα εισοδηματικά και περιουσιακά όρια για τη λήψη των συγκεκριμένων επιδομάτων, αλλά τα χάνουν για ελάχιστα ποσά, παραμένοντας στη ζώνη της φτώχειας και χωρίς επιδόματα.
Σύμφωνα με στοιχεία που κατέγραψε το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, πρόκειται για το επίδομα στέγασης, το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, το επίδομα παιδιού και παροχές σε ανασφάλιστους υπερήλικες. Ο ΟΠΕΚΑ έχει καταβάλλει μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2019, ποσό ύψους 703,6 εκατ. ευρώ ως επίδομα παιδιών, 270 εκατ. ευρώ ως επίδομα στέγασης/στεγαστικής συνδρομής, 641,2 εκατ. ευρώ για αναπηρικά-προνοιακά επιδόματα και περισσότερα από 68 εκατ. ευρώ για άλλες παροχές.
Τα επιδόματα και οι δικαιούχοι
Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης
Από τα συνολικά στοιχεία του ΟΠΕΚΑ, που κατέγραψε το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, για το κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης (ΚΕΑ) προκύπτει ότι μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2019 έχουν καταβληθεί περισσότερα από 501 εκατ. ευρώ και η μέση μηνιαία καταβολή ανά νοικοκυριό διαμορφώθηκε στα 212,68 ευρώ.
Καταβάλλεται σε 268.262 νοικοκυριά (507.391 οι συνολικώς ωφελούμενοι) που έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα, ενώ αό τους δικαιούχους ΚΕΑ, το 24,33% είναι νοικοκυριά που έχουν και ανήλικα μέλη (κατά μέσο όρο 1,61 ανήλικοι ανά νοικοκυριό με ανήλικα μέλη) και 12,12% έχουν και μέλη ηλικίας μεγαλύτερης των 65 ετών (κατά μέσο όρο 1,17 ηλικιωμένοι ανά νοικοκυριό με μέλη άνω των 65 ετών), ενώ 54,26% των εγκεκριμένων αιτήσεων αφορούν μονοπρόσωπα νοικοκυριά. Επίσης:
- Το 26,12% των δικαιούχων δήλωσε εισοδήματα από μισθούς ή εργασία,
- Πάνω από το 28% των δικαιούχων δήλωσε εισοδήματα μόνο από κοινωνικές παροχές, δηλαδή δεν έχουν καθόλου πραγματικά εισοδήματα.
- Το 20% των δικαιούχων είναι εργαζόμενοι,
- Η πλειοψηφία (50,6%) είναι άνεργοι, από τους οποίους περίπου το 48% είναι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ.
- Το 53% αφορά νοικοκυριά που κατοικούν σε μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρημένη κατοικία.
- Σημαντικός αριθμός των ωφελούμενων νοικοκυριών δηλώνει ακίνητη περιουσία (48,02%) και τόκους από καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού (38,17%).
Επίδομα στέγασης
Σύμφωνα με τα στοιχεία για το επίδομα στέγασης, το εννεάμηνο 2019 έχουν καταβληθεί συνολικά περισσότερα από 264 εκατ. ευρώ για το στεγαστικό επίδομα και επιπλέον περισσότερα από 5,2 εκατ. ευρώ για το Επίδομα Στεγαστικής Συνδρομής Ανασφάλιστων Υπερηλίκων.
Η μέση μηνιαία πληρωμή επιδόματος στέγασης ανά ωφελούμενο νοικοκυριό είναι 120,59 ευρώ και ο συνολικός μηνιαίος προϋπολογισμός υπερβαίνει τα 28 εκατ. ευρώ.
Το Επίδομα Στέγασης καταβάλλεται σε 232.686 νοικοκυριά, με τον συνολικό αριθμό των ωφελούμενων να ανέρχεται σε περισσότερα από 602.140 άτομα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία για το εννεάμηνο 2019 έχουν καταβληθεί συνολικά περισσότερα από 264 εκατ. ευρώ για το στεγαστικό επίδομα και επιπλέον περισσότερα από 5,2 εκατ. ευρώ για το Επίδομα Στεγαστικής Συνδρομής Ανασφάλιστων Υπερηλίκων.
Από τους 602.140 ωφελούμενους, περισσότερα από 202.440 είναι παιδιά, ενώ από τις εγκεκριμένες αιτήσεις περίπου οι μισές (50,03%) αφορούν νοικοκυριά με παιδιά). Επίσης:
- Η πλειοψηφία των εγκεκριμένων αιτήσεων (92,41%) αφορά νοικοκυριά με έως και 4 μέλη
- Το μεγαλύτερο μέρος αφορά μονοπρόσωπα νοικοκυριά (32,45%),
- Ποσοστό (23,23%) αφορά τετραμελείς οικογένειες.
- Περίπου το 20% των ωφελούμενων είναι και δικαιούχοι του κοινωνικού εισοδήματος αλληλεγγύης.
Επίδομα Παιδιού
Το οικογενειακό επίδομα παιδιού καταβάλλεται σε περίπου 897.000 οικογένειες και αφορά περισσότερα από 1,5 εκατ. παιδιά.
Συνολικά στο εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2019, καταβλήθηκαν περίπου 703,6 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 73,22% της προϋπολογισθείσας κρατικής επιχορήγησης για το έτος 2019.
Από τη δαπάνη αυτή περισσότερα από 24 εκατ. ευρώ καταβλήθηκαν ως αναδρομικά παλαιότερων ετών. Σύμφωνα με τα στοιχεία:
- Από τις συνολικά 896.755 εγκεκριμένες αιτήσεις για το 2019, ποσοστό 17,83% αφορά μονογονεϊκές οικογένειες, στις οποίες καταβλήθηκε μέσο ποσό επιδόματος παιδιού 104,76 ευρώ.
- Το μέσο ποσό επιδόματος στις μη μονογονεϊκές οικογένειες ήταν 97,28 ευρώ.
- Η πλειοψηφία (87,3%) των εγκεκριμένων αιτήσεων αφορά οικογένειες με 1 παιδί (43,52%) ή 2 παιδιά (43,75%).
Παροχές σε ανασφάλιστους υπερήλικες
Το εννεάμηνο 2019 ο ΟΠΕΚΑ, εκτός από το επίδομα στεγαστικής συνδρομής ανασφάλιστων υπερηλίκων, κατέβαλε περισσότερα από 125,5 εκατ. ευρώ ως παροχή σε περισσότερους από 24.000 ανασφάλιστους υπερήλικες (καταβάλλοντας περίπου το 80,3% του σχετικού ετήσιου προϋπολογισμού).
Στο ποσό αυτό περιλαμβάνεται δαπάνη ύψους 26,6 εκατ. ευρώ για επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερηλίκων, δαπάνη περίπου 10,5 εκατ. ευρώ για την καταβολή της 13ης σύνταξης σε ανασφάλιστους υπερήλικες τον Μάιο 2019 και περισσότερα από 88,4 εκατ. ευρώ για άλλες παροχές σε ανασφάλιστους υπερήλικες.
