Με κρυφή διάταξη που «στριμώχθηκε» στο ψηφισθέν πολυσέλιδο νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος εκτοξεύονται στα ύψη τα πρόστιμα για όσους καθυστέρησαν ή καθυστερούν να εγγράψουν στο Κτηματολόγιο τα δικαιώματα τους επί των ακινήτων τους.
Το ελάχιστο πρόστιμο εξαπλασιάζεται, ενώ το μέγιστο αυξάνεται πάνω από 33%.
Παρά το γεγονός ότι για ένα δεκάμηνο, από τον Μάρτιο του 2020, οι αρμόδιες υπηρεσίες και η χώρα ολόκληρη, έχει παραλύσει λόγω της πανδημίας, το υπουργείο Περιβάλλοντος προχώρησε σε μια ακατανόητη απόφαση, που αυξάνει την πίεση σε όσους, για διαφόρους λόγους (μπλεγμένες ιδιοκτησίες, κληρονομιές κ.λπ.) δεν έχουν καταφέρει ή δεν προλαβαίνουν τις προθεσμίες για τη δήλωση των δικαιωμάτων τους.
Ειδικότερα, με διάταξη που ενσωμάτωσε στο ψηφισθέν νομοσχέδιο με τον τίτλο «Εκσυγχρονισμός της Χωροταξικής και Πολεοδομικής Νομοθεσίας», αυξάνονται τα πρόστιμα που ήδη προβλέπονται για τη μη εγγραφή δικαιωμάτων στο Κτηματολόγιο, και το ελάχιστο από 50 ευρώ πολλαπλασιάζεται και διαμορφώνεται σε 300 ευρώ.
Επίσης το μέγιστο πρόστιμο αυξάνεται κατά 33,3% και από 1.500 ευρώ που ισχύει, διαμορφώνεται σε 2.000 ευρώ. Τα πρόστιμα επιβάλλονται και κλιμακώνονται ανάλογα με την περίπτωση, όπως είναι η μη υποβολή δήλωσης εγγραπτέου δικαιώματος για ακίνητα υπό κτηματογράφηση περιοχών και ανάλογα με το είδος εγγραπτέου δικαιώματος, αξία ακινήτων και ανάλογα με τον χρόνο καθυστέρησης υποβολής της δήλωσης.
Ακόμη, με υπουργική απόφαση θα καθοριστούν η διαδικασία προσαύξησης του προστίμου, ανάλογα με τον χρόνο καθυστέρησης υποβολής της δήλωσης, τον τρόπο υπολογισμού ανά κατηγορία δικαιώματος.
Η διάταξη που βάζει στα πρόστιμα
Πρόκειται για το άρθρο 133 του νομοσχεδίου «Εκσυγχρονισμός της Χωροταξικής και Πολεοδομικής Νομοθεσίας», με το οποίο επανακαθορίζονται θέματα που αφορούν στο Κτηματολόγιο και τροποποιούνται οι διατάξεις του ν. 2308/1995 και έχει ως εξής:
«Πρόστιμο για εκπρόθεσμη δήλωση στο Κτηματολόγιο - Τροποποίηση της περ. α΄ της παρ. 8 του άρθρου 2 του ν. 2308/1995
Τα όρια και η βάση υπολογισμού του προστίμου που προβλέπονται στην περ. α΄ της παρ. 8 του άρθρου 2 του ν. 2308/1995 (Α΄ 114) τροποποιούνται και η παρ. 8 διαμορφώνεται ως εξής:
«8.α) Αν δεν υποβληθεί δήλωση, απαγορεύεται η κατάρτιση εμπράγματης δικαιοπραξίας για το δικαίωμα που δεν δηλώθηκε, καθώς και η χορήγηση άδειας οικοδομής στο όνομα εκείνου που παρέλειψε να υποβάλει τη δήλωση.
Με απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας επιβάλλεται πρόστιμο.
Το πρόστιμο υπολογίζεται βάσει του είδους του εγγραπτέου δικαιώματος που δηλώνεται της αξίας των ακινήτων, βάσει του συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού αυτής, καθώς και του χρόνου κατά τον οποίον καθυστέρησε η υποβολή της δήλωσης σε σχέση με την προθεσμία που καθορίζεται σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 5. Το πρόστιμο για δικαιώματα κυριότητας (ψιλής και πλήρους) και επικαρπίας υπολογίζεται για το σύνολο των ακινήτων που δεν έχουν δηλωθεί εμπροθέσμως ακόμη και στις αγροτικές περιοχές της υποπερ. αα΄ της περ. α΄ της παρ. 10, βάση υπολογισμού του προστίμου αποτελεί η αξία του δικαιώματος που δηλώνεται. Η βάση υπολογισμού αντιστοιχεί σε ποσό που δεν μπορεί να είναι κατώτερο των τριακοσίων (300) και ανώτερο των δυο χιλιάδων (2.000) ευρώ. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται, ανάλογα με τον χρόνο καθυστέρησης υποβολής της δήλωσης.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η οποία εκδίδεται εντός έξι (6) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, ορίζεται ο ειδικότερος τρόπος υπολογισμού του προστίμου ανά είδος δικαιώματος, συμπεριλαμβανομένου του συντελεστή προσαύξησης λόγω καθυστέρησης και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια. Η απόφαση αρχίζει να ισχύει έναν (1) μήνα μετά την έκδοσή της.
Σε περίπτωση παρέλευσης της προθεσμίας καταβολής προστίμου, αυτό εισπράττεται κατά τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε..
β) Οποιαδήποτε απαγόρευση και ακυρότητα από την εφαρμογή αυτής της παραγράφου αίρεται είτε με την εκ των υστέρων υποβολή δήλωσης από εκείνον που παρέλειψε να την υποβάλει εμπροθέσμως, υπό την προϋπόθεση ότι δεν αποξενώθηκε πλήρως από το δικαίωμά του επί του ακινήτου, είτε εκείνου που αποκτά εγγραπτέο δικαίωμα με την παραπάνω δικαιοπραξία. Η υποβολή των δηλώσεων αποδεικνύεται με σχετική βεβαίωση, η οποία εκδίδεται ατελώς από το αρμόδιο Γραφείο Κτηματογράφησης.
Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, της οποίας το περιεχόμενο περιλαμβάνεται στην ανακοίνωση για την ανάρτηση που προβλέπεται στο άρθρο 4, καθορίζεται η ημερομηνία μέχρι την οποία είναι επιτρεπτή η υποβολή εκπρόθεσμων δηλώσεων στην περιοχή που κτηματογραφείται. Με όμοια απόφαση, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η προθεσμία αυτή μπορεί να παρατείνεται.»
