Η Κίνα κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι «διαστρεβλώνουν» και «διογκώνουν» την πρόσφατη απόφαση του Πεκίνου να επιβάλει αυστηρούς ελέγχους στις εξαγωγές σπάνιων γαιών, κατηγορώντας την Ουάσινγκτον ότι σκόπιμα καλλιεργεί «πανικό» στις διεθνείς αγορές.
Παρά την ένταση, το Πεκίνο εμφανίστηκε πρόθυμο να διατηρήσει ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας, καθώς το ζήτημα απειλεί να αναζωπυρώσει τον εμπορικό πόλεμο ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου.
«Η αμερικανική ερμηνεία διαστρεβλώνει σοβαρά και υπερβάλλει τα μέτρα της Κίνας, δημιουργώντας αδικαιολόγητη παρεξήγηση και πανικό», δήλωσε ο εκπρόσωπος του κινεζικού Υπουργείου Εμπορίου, Χε Γιονγκτσιάν, σύμφωνα με τους Global Times.
Η ανακοίνωση της Κίνας έγινε λίγες ημέρες μετά την απόφαση του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να απειλήσει με επιβολή νέων δασμών ύψους 100% σε κινεζικά προϊόντα από την 1η Νοεμβρίου, εφόσον το Πεκίνο δεν υποχωρήσει.
Εξαγωγικοί περιορισμοί και εθνική ασφάλεια
Το Υπουργείο Εμπορίου του Πεκίνου υποστήριξε ότι οι νέοι έλεγχοι στις εξαγωγές αποσκοπούν στην προστασία της εθνικής ασφάλειας, προκειμένου να αποτραπεί η χρήση των σπάνιων γαιών σε στρατιωτικές εφαρμογές, όπως όπλα μαζικής καταστροφής.
Ο Χε απάντησε στις κατηγορίες της Ουάσινγκτον λέγοντας ότι «οι κατηγορίες των ΗΠΑ αποκαλύπτουν πως προβάλλουν τη δική τους συμπεριφορά στους άλλους», υπενθυμίζοντας ότι οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει δικούς τους περιορισμούς στην Κίνα για τους ημιαγωγούς και τους τεχνολογικούς εξαγωγικούς κανόνες.
Οι σπάνιες γαίες αποτελούν κρίσιμο συστατικό για την κατασκευή μαγνητών που χρησιμοποιούνται σε προηγμένα οπλικά συστήματα όπως τα μαχητικά F-35, οι πύραυλοι Tomahawk και τα drones Predator, αλλά και σε πολιτικές εφαρμογές όπως ρομπότ, ηλεκτρικά οχήματα και μικροτσίπ.
ΗΠΑ: Εθνική αυτάρκεια και «βιομηχανική πολιτική»
Η Ουάσινγκτον επιδιώκει να μειώσει την εξάρτησή της από την Κίνα, η οποία κυριαρχεί στην παγκόσμια αλυσίδα παραγωγής και επεξεργασίας σπάνιων γαιών. Το αμερικανικό υπουργείο Άμυνας (Πεντάγωνο) υπέγραψε ήδη συμφωνία με την MP Materials, τον μεγαλύτερο παραγωγό σπάνιων γαιών στις ΗΠΑ, που περιλαμβάνει συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο, κατώτατη τιμή αγοράς και εξασφαλισμένες παραδόσεις.
Ο υπουργός Οικονομικών, Σκοτ Μπέσεντ, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να αποκτήσουν συμμετοχή και σε άλλες εταιρείες, μετά την κίνηση της Κίνας. «Όταν αντιμετωπίζεις μια μη-αγοραία οικονομία όπως η Κίνα, πρέπει να ασκήσεις βιομηχανική πολιτική», τόνισε ο Μπέσεντ, προσθέτοντας πως η κυβέρνηση Τραμπ θα επιβάλει κατώτατες τιμές σε διάφορους κλάδους για να αντιμετωπίσει τον «αθέμιτο ανταγωνισμό» του Πεκίνου.
Οι δύο πλευρές παραμένουν εγκλωβισμένες σε έναν φαύλο κύκλο αντιποίνων, ενόψει της προγραμματισμένης συνάντησης Τραμπ–Σι στο τέλος του μήνα στη Νότια Κορέα.
Η Κίνα δηλώνει πρόθυμη να συνομιλήσει, ωστόσο η ρητορική εκατέρωθεν δείχνει ότι η «σχέση εμπιστοσύνης» έχει πλέον διαρραγεί.
Η νέα σύγκρουση για τις σπάνιες γαίες δεν αφορά μόνο το εμπόριο. Αντανακλά τον στρατηγικό ανταγωνισμό για τον έλεγχο των τεχνολογικών αλυσίδων του 21ου αιώνα, από την άμυνα και την ενέργεια έως την τεχνητή νοημοσύνη.