Μεγάλη σημασία δίνουν οι περισσότεροι Ελληνες καταναλωτές στην προστασία του περιβάλλοντος, καθώς και στην αγορά προϊόντων που έχουν παραχθεί με φιλικές προς τη φύση διαδικασίες και δεν το επιβαρύνουν μετά τη χρήση τους.
Παρά όλα αυτά, όμως, μικρό ποσοστό είναι πρόθυμο να αγοράσει τέτοια προϊόντα ή να αγοράσει από τέτοια μαγαζιά.
Αυτό προκύπτει από την ερεύνα του Ινστιτούτου Ερεύνας Λιανεμπορίου καταναλωτικών αγαθών ‘ΙΕΛΚΑ’.
Η μελέτη του ινστιτούτου, πραγματοποιήθηκε με στοιχεία του πρώτου τριμήνου του 2025. Αποτυπώνει τη στάσεις των καταναλωτών αναφορικά με την περιβαλλοντική τους συνείδηση και τις καταναλωτικές τους επιλογές, όπως αυτές σχετίζονται με την παραγωγή προϊόντων, τη συσκευασία και τη λιανική πώληση.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, 2 στους 3 καταναλωτές θεωρούν ιδιαίτερα σημαντικά τα ζητήματα περιβάλλοντος. Προτιμούν να εφαρμόζουν πρακτικές φιλικές προς το περιβάλλον, όπως λιγότερες πλαστικές συσκευασίες στα τρόφιμα(57%), τάση για επιλογή προϊόντων με μειωμένη επίδραση στο περιβάλλον(63%). Το 65% από αυτούς θα ήθελαν τα προϊόντα που χρησιμοποιούν να έχουν παραχθεί με φιλικές για το περιβάλλον πρακτικές.
Στον αντίποδα, λίγα άτομα φαίνονται διατεθειμένα να “κάνουν θυσίες” για το περιβάλλον. Μόλις το 17% δηλώνει πρόθυμο να πληρώσει περισσότερο για οικολογικά προϊόντα. Το ίδιο ποσοστό είναι διατεθειμένο να ψωνίσει από καταστήματα που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον.
Τα ευρήματα αυτά δείχνουν οτι υπάρχει απόκλιση μεταξύ της δηλωμένης περιβαλλοντικής στάσης και της περιβαλλοντικής συμπεριφοράς, σύμφωνα με τον ΙΕΛΚΑ.
Ενδεικτικό είναι ότι το 37% δηλώνει ότι ανάμεσα σε δύο ίδια προϊόντα από τα οποία το ένα δεν επιβαρύνει το περιβάλλον θα επέλεγαν πάντα το φθηνότερο.
Αρκετά υψηλότερα είναι τα ποσοστά των καταναλωτών που είναι πρόθυμοι να επιβαρυνθούν για την προστασία των ζώων. Το 39% δηλώνει ότι θα πλήρωνε περισσότερο για προϊόντα που διασφαλίζουν τη μη κακοποίηση των ζώων.
Παράλληλα, «φαίνεται ότι υπάρχει ένα έλλειμμα στην περιβαλλοντική συνείδηση σε μεγάλες ομάδες του πληθυσμού, κάτι που ενδεχομένως να επηρεάσει μελλοντικές στρατηγικές και πρακτικές προστασίας του περιβάλλοντος», προσθέτει το ΙΕΛΚΑ.
Μια δραστηριότητα που συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος είναι η κατανάλωση των τροφίμων, αφού με αυτό τον τρόπο δεν πετάγονται πολλά αποφάγια στα σκουπίδια.
Σύμφωνα με την έρευνα, σχεδόν τα μισά νοικοκυριά 59% δηλώνουν ότι πετούν ένα ποσοστό των τροφίμων που αγοράζουν. Το 41% ισχυρίζεται ότι δεν πετά καθόλου τρόφιμα.
Επίσης, μόλις το 11% θεωρεί ότι το νοικοκυριό του σπαταλά μεγάλη ποσότητα τροφίμων, ενώ η απόρριψη τροφίμων κρίνεται ενοχικά σχεδόν από το σύνολο του κοινού (94%).
«Παρότι τα ποσοστά σπατάλης είναι συγκρατημένα, πρέπει να σημειωθεί ότι παραδοσιακά οι καταναλωτές τείνουν να υποεκτιμούν τη σπατάλη τους (παροχή κοινωνικά επιθυμητών απαντήσεων), ενώ ακόμα και αυτά τα χαμηλά ποσοστά αντιστοιχούν σε μεσοσταθμική σπατάλη τροφίμων η οποία φτάνει τα 40 κιλά ή πάνω από 150 ευρώ ανά νοικοκυριό τον χρόνο, ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 3,3% της συνολικής κατανάλωσης τροφίμων», σημειώνεται.
Όσον αφορά στα αίτια της σπατάλης, ένα σημαντικό ποσοστό 51% αποδίδει τη σπατάλη στην κακή διαχείριση των υπολειμμάτων φαγητού, ενώ το 33% δηλώνει ότι αγοράζει περισσότερα απ’ όσα χρειάζεται.
