Η Ευρώπη επανεξοπλίζεται και διεκδικεί τη γεωστρατηγική- αμυντική της αυτονομία από τις ΗΠΑ. Την ώρα που ο Τραμπ απειλεί με αποχώρηση από το ΝΑΤΟ, οι Ευρωπαίοι θέτουν επί τάπητος ένα σχέδιο που προβλέπει τη σταδιακή αντικατάσταση της αμερικανικής στρατιωτικής δύναμης στην ευρωπαϊκή άμυνα.
Προετοιμάζουν τη μετεξέλιξη του ΝΑΤΟ από μια συμμαχία παγκόσμιας εμβέλειας και παρεμβατικότητας, σ’ ένα σχήμα με ευρωπαϊκό προσανατολισμό, που θα έχει ως προμετωπίδα την άμυνα της Γηραιάς Ηπείρου. Είναι η απάντηση-λύση και μάλιστα αναγκαία που οφείλει να έχει η Ευρώπη, σε περίπτωση που ο Τραμπ κάνει πράξει την απειλή του και αποδυναμώσει ή αποχωρήσει πλήρως από το ΝΑΤΟ, το οποίο προστατεύει εδώ και 80 χρόνια την Ευρώπη.
Το μεγαλόπνοο πρόγραμμα επανεξοπλισμού της Ευρώπης που ανακοινώθηκε και φτάνει τα 800 εκατ.ευρώ, αποτελεί το πρακτικό σκέλος της ευρωπαϊκής απάντησης. Το άλλο κομμάτι που εμπεριέχει τη μακροπρόθεσμη αμυντική στρατηγική της Ευρώπης, χωρίς την παρουσία των ΗΠΑ ως προστάτιδα δύναμη, είναι στα σκαριά και υπό επεξεργασία από τις μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις.
Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Γερμανία και σκανδιναβικές χώρες είναι μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν στις ανεπίσημες αλλά δομημένες συζητήσεις και καταρτίζουν σχέδια για να αναλάβουν μεγαλύτερες ευθύνες από τις ΗΠΑ σε ό,τι αφορά την άμυνα της Γηραιάς Ηπείρου. Στην περίπτωση που οι ΗΠΑ αποχωρήσουν μονομερώς από το ΝΑΤΟ, τότε οι Ευρωπαίοι θα αναλάβουν σταδιακά τις αρμοδιότητες των Αμερικανών, σ’ ό,τι αφορά την άμυνα της Ευρώπης.
Όπως αποκαλύπτουν οι Financial Times, στόχος των Ευρωπαίων είναι να καταλήξουν σε ένα σχέδιο για να μεταφέρουν το οικονομικό και στρατιωτικό βάρος στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και να το παρουσιάσουν στις ΗΠΑ ενόψει της ετήσιας συνόδου κορυφής των ηγετών του ΝΑΤΟ στη Χάγη τον Ιούνιο.
Η πρόταση θα περιλαμβάνει σταθερές δεσμεύσεις για την αύξηση των ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών και τη δημιουργία στρατιωτικών δυνατοτήτων, σε μια προσπάθεια να πειστεί ο Τραμπ να συμφωνήσει σε μια σταδιακή αλλαγή που θα επιτρέψει στις ΗΠΑ να επικεντρωθούν περισσότερο στην Ασία.
Εκτιμάται ότι θα χρειαστούν πέντε έως δέκα χρόνια για να αυξηθούν οι ευρωπαϊκές ικανότητες σε ένα επίπεδο όπου θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τις περισσότερες αρμοδιότητες των ΗΠΑ, είπαν οι αξιωματούχοι, χωρίς να περιλαμβάνεται η πυρηνική αποτροπή των ΗΠΑ.
ΝΑΤΟ χωρίς ΗΠΑ
Αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ που μίλησαν στους FT υποστηρίζουν ότι η διατήρηση της συμμαχίας με λιγότερη ή καθόλου εμπλοκή των ΗΠΑ είναι πολύ πιο απλή από τη δημιουργία μιας νέας δομής, δεδομένης της δυσκολίας αναδημιουργίας ή επαναδιαπραγμάτευσης των υπαρχόντων στρατιωτικών σχεδίων για την άμυνα της Ευρώπης, των στόχων και κανόνων δυνατοτήτων της, της δομής διοίκησης και του άρθρου 5.
Η βασική άμυνα της Ευρώπης θα απαιτεί πάντα το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες ναυτικές δυνάμεις του Ατλαντικού, τους Σκανδιναβούς για τον Βορρά της και την Τουρκία για τη ΝΑ άμυνα, που εντάσσονται ήδη στο ΝΑΤΟ.
Η "Λευκή Βίβλος" και οι δαπάνες ρεκόρ για την άμυνα
Η Ευρώπη προχωράει στο μεγαλεπήβολο σχέδιο επανεξοπλισμού της, με δαπάνες ρεκόρ που φτάνουν τα 800 εκατ.ευρώ. Σημείο «κλειδί» του σχεδίου που παρουσιάστηκε λεπτομερώς από την Κομισιόν και φέρει τον τίτλο «Λευκή Βίβλος», είναι ο αποκλεισμός προμηθευτών όπλων από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία και την Τουρκία, από το ταμείο των 150 δισ.που αφορά τις δαπάνες για οπλικά συστήματα. Η Ευρώπη θέλει να στηριχτεί και να στηρίξει τη δική της βιομηχανία και γι’ αυτό σε πρώτη φάση θέτει εκτός κάδρου τις εταιρίες όπλων που προέρχονται από αυτές τις χώρες.
Ο αποκλεισμός, πάντως, δεν είναι οριστικός και αμετάκλητος, καθώς υπάρχει ανοιχτό «παραθυράκι» για μελλοντική σύμπραξη. Όπως αναφέρεται στη «Λευκή Βίβλο», «οι εταιρείες όπλων από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Τουρκία θα αποκλειστούν από το ταμείο των 150 δισεκατομμυρίων ευρώ που θα διατεθούν για την αμυντική χρηματοδότηση της ΕΕ, εκτός εάν οι χώρες από τις οποίες προέρχονται αυτές οι εταιρείες υπογράψουν συμφωνίες άμυνας και ασφάλειας με τις Βρυξέλλες.
Επίσης με το σχέδιο που είδε το φως της δημοσιότητας, αποσαφηνίζεται ότι η ρήτρα διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες (2025-2028), θα λειτουργήσει εντός των ορίων που θέτει το αναθεωρημένο σύμφωνο σταθερότητας για χρέος και έλλειμμα.
