Οξύτατη πολιτική κρίση προκαλεί στην Ιταλία η πρωτοφανής θεσμική αντιπαράθεση μεταξύ της νεοεκλεγμένης κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας και του πρόεδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος απέρριψε τον προταθέντα υπουργό Οικονομικών Πάολο Σαβόνα, επειδή έχει ταχθεί κατά του ευρώ και έχει επικρίνει τον ρόλο της Γερμανίας στην ΕΕ – γι αυτό δεν είναι αρεστός στο Βερολίνο και στις Βρυξέλλες!
Ο εντολοδόχος πρωθυπουργός Τζιουζέπε Κόντε κατέθεσε την εντολή , ενώ τα δύο αντιευρωπαϊκά κόμματα που θα συγκροτούσαν και θα στήριζαν την κυβέρνηση (η Λέγκα του Βορρά και το Κίνημα 5 Αστέρων) απειλούν ότι θα επιδιώξουν παραπομπή του προέδρου της Δημοκρατίας επί εσχάτη προδοσία!
Ανοιχτό είναι πλέον το ενδεχόμενο νέων πρόωρων εκλογών, από τις οποίες πιθανότατα θα βγούν ενισχυμένα τα δύο αντιευρωπαϊκά κόμματα, καθώς οι τωρινές εξελίξεις αποτελούν για τους πολίτες μία ακόμη «απόδειξη» ότι το ευρωπαϊκό Διευθυντήριο και όχι το εκλογικό σώμα είναι αυτό που ανεβάζει και κατεβάζει κυβερνήσεις.
Την εντύπωση αυτή ενισχύει το γεγονός ότι ως επόμενος εντολοδόχος πρωθυπουργός προαλείφεται ο Κάρλο Κοταρέλι, ένας οικονομολόγος στέλεχος του ΔΝΤ…
Αστάθεια και αναταραχή
Η Ιταλία μπαίνει τώρα σε περίοδο έντονης πολιτικής αστάθειας, που θα προκαλέσει κλυδωνισμούς και αποσταθεροποίηση σε όλη την Ευρωπαϊκή Ενωση, με αλυσιδωτές παρενέργειες σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο.
Δημιουργείται λοιπόν μία νέα πηγή αβεβαιότητας στη νότια Ευρώπη, όπου Ισπανία, Ελλάδα και Τουρκία αποτελούν αυτή την περίοδο «αδύναμους κρίκους» - για διαφορετικούς λόγους η κάθε μία.
Το αυξανόμενο πολιτικό ρίσκο και οι αναδυόμενοι κίνδυνοι στην Ιταλία αναμένεται επίσης ότι θα λειτουργήσουν ως βραδυφλεγείς βόμβες στις αγορές, προκαλώντας «εκρήξεις» και σοβαρούς κλυδωνισμούς.
Στις αγορές ομολόγων υπήρξε ήδη έντονη αναταραχή τις δύο τελευταίες εβδομάδες, λόγω της προοπτικής σχηματισμού κυβέρνησης από τη Λέγκα του Βορρά και το Κίνημα 5 Αστέρων. Οι αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων ανέβηκαν κατακόρυφα, τα ελληνικά κα τα πορτογαλικά πιέσθηκαν πρόσκαιρα, ενώ στα γερμανικά σημειώθηκαν έντονες διακυμάνσεις. Εμφανής ήταν η επίδραση και στα χρηματιστήρια.
Με ενδιαφέρον και εύλογες ανησυχίες αναμένονται σήμερα οι αντιδράσεις των αγορών, μετά τις χθεσινοβραδινές εξελίξεις στην Ιταλία.
«Ποιός κυβερνάει αυτό τον τόπο;»
Το βράδυ της Κυριακής κι ενώ ο εντολοδόχος πρωθυπουργός Τζιουζέπε Κόντε επρόκειτο να παρουσιάσει τη λίστα των υπουργών του, αναγκάσθηκε να καταθέσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.
Ειχε προηγηθεί πολύωρη συνάντηση του με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα, ο οποίος νωρίτερα είχε χωριστές συναντήσεις με τον γραμματέα της Λέγκας Ματέο Σαλβίνι, και με τον επικεφαλής του Κινήματος Πέντε Αστέρων Λουίτζι Ντι Μάιο.
Τα δύο κόμματα που υπέδειξαν ως πρωθυπουργό τον Κόντε, αντέδρασαν άμεσα επιρρίπτοντας ευθύνες στον ΠτΔ. Οι ανακοινώσεις της Λέγκας και των Πέντε Αστέρων ήταν πολύ επιθετικές και τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης είπαν ότι πρόκειται για «πρωτοφανή θεσμική αντιπαράθεση».
Ο Λουίτζι Ντι Μάιο δεν έκρυψε την οργή του, ενώ προχώρησε σε ανάλογες προειδοποιήσεις: «Η επιμονή του Ματαρέλα είναι ακατανόητη. Η αλήθεια είναι ότι δεν θέλουν τα Πέντε Αστέρια στην κυβέρνηση. Είμαι πολύ οργισμένος, αλλά δεν θα τελειώσει εδώ». Και συνέχισε στο ίδιο ύφος:
«Στην Ιταλία υπάρχει πρόβλημα δημοκρατίας. Δεν μας επέτρεψαν να σχηματίσουμε κυβέρνηση, παρότι εκπροσωπούμε το 60% των ψήφων και είμαστε οι νικητές των εκλογών. Το πρόβλημα είναι ότι οι οίκοι αξιολόγησης ανησυχούν για αυτόν που επρόκειτο να γίνει υπουργός Οικονομικών; Ας πούμε στον κόσμο ότι είναι ανώφελο να πηγαίνει να ψηφίζει και ότι τα «λόμπι» θα αποφασίζουν ποια θα είναι η κυβέρνηση».
Διατυπώνοντας σαφείς αιχμές κατά του Μπερλουσκόνι , είπε: «Σ’ αυτήν τη χώρα μπορεί κάποιος να είναι καταδικασμένος για εγκλήματα, φορολογική απάτη, καταχρήσεις κτλ. και να γίνει υπουργός, ακόμη και πρωθυπουργός. Όμως, εάν επικρίνεις την Ευρώπη, δεν μπορείς να γίνεις υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας».
Σύμφωνα με το πρακτορείο ANSA, Το Κίνημα Πέντε Αστέρων ενδέχεται να ζητήσει την παραπομπή του Ιταλού προέδρου Μοταρέλα για καθαίρεση. Αργότερα, ο Ντι Μάιο δήλωσε σε εκπομπή της Rai ότι θα ζητήσει να κινηθεί η διαδικασία για να κατηγορηθεί ο Ιταλός πρόεδρος για εσχάτη προδοσία.
Διακύβευμα η συμμετοχή στην Ευρωζώνη
Ο πρόεδρος Ματαρέλα έμεινε αμετακίνητος στην άρνηση του να αποδεχθεί ως υπουργό Οικονομικών στη νέα κυβέρνηση τον καθηγητή Πάολο Σαβόνα. Είχε ξεκαθαρίσει ότι θα προτιμούσε ένα πρόσωπο που να μην έχει εκφραστεί τόσο ανοικτά εναντίον του ενιαίου νομίσματος και του ρόλου της Γερμανίας στην ευρωζώνη.
Όπως δήλωσε το βράδυ της Κυριακής ο Ματαρέλα, ο υποψήφιος υπουργός Οικονομικών έχει μιλήσει υπέρ της εξόδου της Ιταλίας από την ευρωζώνη και η επιλογή του στέλνει ένα μήνυμα για την ίδια την κυβέρνηση. Διευκρίνισε επίσης ότι ο πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει τον ρόλο του εγγυητή και για τον υπουργό Οικονομικών.
«Η συμμετοχή στην ευρωζώνη είναι θεμελιώδους σημασίας για την Ιταλία», υπογράμμισε ο Ιταλός πρόεδρος, απορρίπτοντας τις κατηγορίες ότι σκόπιμα μπλόκαρε τη διαδικασία σχηματισμού κυβέρνησης από τη Λέγκα και τα Πέντε Αστέρια
Όπως διέρρευσε από το προεδρικό μέγαρο, ο Ιταλός πρόεδρος πρόκειται να συναντήσει το πρωί της Δευτέρας τον οικονομολόγο Κάρλο Κοταρέλι (με θητεία και στο ΔΝΤ) για να του αναθέσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης τεχνοκρατών.
Είναι πολύ πιθανόν η κυβέρνηση αυτή να μη λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από το κοινοβούλιο και να διαχειριστεί μόνον τις τρέχουσες υποθέσεις, ώσπου να γίνουν πρόωρες εκλογές το Φθινόπωρο.