Εφόδους στα γραφεία των επιχειρήσεων θα πραγματοποιεί το ΣΔΟΕ, προκειμένου να ελέγχει τα στοιχεία των μετόχων, σύμφωνα με απόφαση που συνυπογράφουν ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρα, ο αναπλ. Υπουργός Οικονομικών Θόδ. Σκυλακάκης και ο υφυπουργός Οικονομικών Απόστ. Βεσυρόπουλος.
Πρόκειται για το «Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων», στο οποίο καταγράφονται οι βασικοί μέτοχοι, με ποσοστό τουλάχιστον 25%, το οποίο θα ελέγχουν τα κλιμάκια του ΣΔΟΕ ακόμη και με εφόδους στα γραφεία των εταιρειών.
Στόχος της κατάρτισης του «μητρώου» και των ελέγχων σε αυτό, είναι η πρόληψη και η καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Ειδικότερα, με τον νόμο 4557/2018 επιβάλλεται στα νομικά πρόσωπα και άλλες νομικές οντότητες που έχουν καταστατική έδρα στην Ελλάδα, να συλλέγουν και να φυλάσσουν επαρκείς, ακριβείς και επίκαιρες πληροφορίες, σε ειδικό μητρώο που τηρούν στην έδρα τους, σχετικά με τον πραγματικό δικαιούχο τους και να χορηγούν τις πληροφορίες αυτές στα υπόχρεα πρόσωπα, όταν αυτά λαμβάνουν μέτρα δέουσας επιμέλειας.
Οι πληροφορίες αυτές περιλαμβάνουν τουλάχιστον το ονοματεπώνυμο, την ημερομηνίας γέννησης, την υπηκοότητα και τη χώρα διαμονής των πραγματικών δικαιούχων, καθώς επίσης και το είδος και την έκταση των δικαιωμάτων που κατέχουν. Συμπληρώνονται δε, με κάθε αναγκαίο στοιχείο για την ταυτοποίηση του πραγματικού δικαιούχου.
Το ειδικό αυτό μητρώο τηρείται επαρκώς τεκμηριωμένο και επικαιροποιημένο με ευθύνη του νομίμου εκπροσώπου ή ειδικώς εξουσιοδοτημένου προσώπου με απόφαση του αρμόδιου εταιρικού καταστατικού οργάνου.
Κάθε επιχείρηση είναι υποχρεωμένη να καταχωρεί τα στοιχεία στην ηλεκτρονική εφαρμογή «Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων» στο οποίο έχουν πρόσβαση όλες οι διωκτικές αρχές για την καταπολέμηση του ξεπλύματος μαύρου χρήματος, αλλά και οι απλοί πολίτες.
Η ελεύθερη πρόσβαση στο Κεντρικό Μητρώο δίνει την ευχέρεια για καταγγελίες, όταν διαπιστώσουν ότι «κάτι δεν πάει καλά».
Οι έφοδοι του ΣΔΟΕ
Παράλληλα, με την απόφαση 159477 ΕΞ 2022/1.11.2022 του υπ. Οικονομικών, καθορίζεται η διαδικασία ελέγχων από το ΣΔΟΕ στο Μητρώο.
Ειδικότερα, προβλέπει, πως για τη διαπίστωση παραβάσεων διενεργείται έλεγχος, μέσω πρόσβασης στο Μητρώο ή επιτόπιος έλεγχος, αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν καταγγελίας, από τον ελεγκτικό μηχανισμό του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος.
Η διαπίστωση των παραβάσεων γίνεται από το ΣΔΟΕ, μετά από έλεγχο των στοιχείων του Μητρώου, στο οποίο το ΣΔΟΕ, έχει άμεση και πλήρη πρόσβαση ή κατόπιν επιτόπιου ελέγχου.
Το ΣΔΟΕ συγκροτεί κλιμάκια ελέγχου και υποχρεούται να εκδίδει και να εφοδιάζει τους υπαλλήλους των κλιμακίων με έντυπο που φέρει τον τίτλο «ΕΝΤΟΛΗ ΕΛΕΓΧΟΥ», στην οποία αναφέρονται τα στοιχεία των ελεγκτών, ο χώρος διενέργειας του ελέγχου και η ημερομηνία της εντολής. Το ελεγκτικό όργανο (Κλιμάκιο) υποχρεούται να επιδεικνύει την εντολή στον ελεγχόμενο κατά την έναρξη του επιτόπιου ελέγχου.
Στην περίπτωση επιτόπιου ελέγχου, τα ελεγχόμενα νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες επιδεικνύουν στα αρμόδια ελεγκτικά όργανα το τηρούμενο στην έδρα τους ειδικό μητρώο πραγματικών δικαιούχων, ιδίως όλα τα νομιμοποιητικά έγγραφα που τεκμηριώνουν, υποστηρίζουν, ταυτοποιούν και αποδεικνύουν την ακρίβεια και την επάρκεια των καταχωρημένων στοιχείων των πραγματικών δικαιούχων τους στο Μητρώο.
Τι είναι το Κεντρικό Μητρώο
Το Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων είναι ένα ηλεκτρονικό μητρώο, το οποίο έχει δημιουργηθεί, μέσω διαδικτυακής ηλεκτρονικής εφαρμογής και τηρείται στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων. Σε αυτό, όλα τα νομικά πρόσωπα και όλες οι νομικές οντότητες που έχουν έδρα στην Ελλάδα ή ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα που φορολογείται στην Ελλάδα υποχρεούνται να καταχωρίζουν τα εκ του νόμου απαιτούμενα στοιχεία των πραγματικών δικαιούχων τους.
Πραγματικός δικαιούχος θεωρείται το φυσικό ή τα φυσικά πρόσωπα στα οποία πραγματικά ανήκει ή τα οποία πραγματικά ελέγχουν μία εταιρική οντότητα. Οι ενδείξεις ελέγχου είναι οι ακόλουθες:
- Η κατοχή ποσοστού μετοχών άνω του 25% ή ιδιοκτησιακού δικαιώματος άνω του 25% μιας εταιρείας από φυσικό πρόσωπο.
- Η κατοχή ποσοστού μετοχών άνω του 25% ή ιδιοκτησιακού δικαιώματος άνω του 25% μιας εταιρείας από άλλη εταιρεία, ο έλεγχος της οποίας ασκείται από φυσικό ή φυσικά πρόσωπα ή από περισσότερες εταιρείες που ελέγχονται από το ίδιο ή τα ίδια φυσικά πρόσωπα.
- Εάν μία μητρική οντότητα έχει την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετοχών, εταίρων ή μελών μίας άλλης οντότητας (θυγατρική).
- Εάν μία μητρική οντότητα έχει το δικαίωμα να διορίζει ή να παύει την πλειοψηφία των μελών του διοικητικού, διαχειριστικού ή εποπτικού οργάνου της άλλης οντότητας (θυγατρική οντότητα) και είναι ταυτόχρονα μέτοχος, εταίρος ή μέλος αυτής της οντότητας, να ασκεί κυριαρχική επιρροή στην άλλη (θυγατρική) οντότητα κ.λπ.
