Ο εν εξελίξει πόλεμος συμφερόντων στην Κύπρο για την ηλεκτρική διασύνδεση με την Ελλάδα, «ναρκοθετεί» το σημαντικό ενεργειακό και γεωπολιτικό project και προκαλεί κλυδωνισμούς στις σχέσεις Αθήνας-Λευκωσίας.
Η σύγκρουση των «πολέμιων» του καλωδίου και αυτών που τάσσονται υπέρ της ηλεκτρικής διασύνδεσης βρίσκεται στο αποκορύφωμά της στην Κύπρο. Η εγχώρια ενεργειακή «ελίτ» και επιχειρηματικά συμφέροντα (παραγωγοί ΑΠΕ και άλλοι) που θεωρούν το καλώδιο ως ανταγωνιστή τους, εντείνουν τις πιέσεις προς την κυβέρνηση Χριστοδουλίδη να μην προχωρήσει το μεγάλο project. Εκτιμούν ότι θα απωλέσουν ένα σημαντικό μερίδιο από την ενεργειακή αγορά και ως εκ τούτου έχουν δημιουργήσει ένα αρραγές μέτωπο πίεσης, το οποίο βρίσκει τρόπο έκφρασης εντός της κυπριακής κυβέρνησης.
Η τελευταία είναι διχασμένη, με τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη να προσπαθεί να κρατήσει τις ισορροπίες, τόσο εντός του κυβερνητικού σχήματος όσο και με την Αθήνα, η οποία εξέφρασε τη δυσαρέσκειά της για τις κυπριακές παραφωνίες.
Στο εσωτερικό της κυπριακής κυβέρνησης συνυπάρχουν δύο γραμμές: ο υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός αμφισβητεί τη βιωσιμότητα (επικαλούμενος δύο ανεξάρτητες μελέτες), ενώ ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου υποστηρίζει το έργο. Τις μελέτες που επικαλείται ο κ.Κεραυνός τις έχει δει μόνον ο… ίδιος, καθώς όπως επισημαίνουν τα κυπριακά ΜΜΕ, δεν έχει μπει στον κόπο να τις δημοσιοποιήσει. Ευλόγως, λοιπόν, θα αναρωτηθεί κάποιος αν αυτές περιβόητες μελέτες αποτελούν το πρόσχημα-άλλοθι για να προκληθεί κώλυμα στη συνέχιση του έργου…
Η Κύπρος προς ώρας δεν πληρώνει τα 25 εκατ.ευρώ προς τον ΑΔΜΗΕ, με τον κ.Χριστοδουλίδη να υποστηρίζει ότι ο ελληνικός φορέας πρέπει πρώτα να αναλάβει τις δεσμεύσεις του. Αυτό που προκαλεί και σ’ αυτή την περίπτωση ευνόητη απορία, είναι ότι ο Κύπριος πρόεδρος δεν αποσαφηνίζει ποιες είναι αυτές οι δεσμεύσεις.
Η μη εκταμίευση από τη Λευκωσία της πρώτης δόσης 25 εκατ. ευρώ προς τον ΑΔΜΗΕ, παρότι η ΡΑΕΚ έχει εγκρίνει σχετικό έσοδο, αποτελεί μείζον «αγκάθι» για το έργο. Η Αθήνα επισημαίνει ότι το κόστος δεν μπορεί να επωμιστεί μόνο ο Έλληνας φορολογούμενος και ζητά σαφές πλαίσιο επιμερισμού.
Η παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας
Περισσότερη αβεβαιότητα προσθέτει το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ξεκίνησε ποινική διερεύνηση για το έργο μετά από καταγγελίες σε Κύπρο και Ελλάδα. Εξετάζεται αν ευρωπαϊκοί πόροι διατέθηκαν αποκλειστικά για συμβάσεις του έργου από το 2013 έως σήμερα. Αναφέρονται, μάλιστα, πληρωμές/εκταμιεύσεις (ενδεικτικά: προς EuroAsia Interconnector, προς Nexans, και μέρος της επιχορήγησης των 657 εκατ. ευρώ).
Η στάση της Αθήνας
Η Αθήνα είναι δυσαρεστημένη από τις τελευταίες εξελίξεις στην Κύπρο και περιμένει από την κυπριακή προεδρία μια ξεκάθαρη πολιτική γραμμή επί του θέματος. Προφανής ανησυχία στην ελληνική κυβέρνηση, προκύπτει από την έρευνα που ξεκίνησε η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, για τις καθυστερήσεις που θα προκύψουν χρηματοδοτήσεις και τα χρονοδιαγράμματα.
Πάντα στα ραντάρ υπάρχει και ο γεωπολιτικός κίνδυνος που σχετίζεται με την Τουρκία, η οποία είναι αντίθετη με την ηλεκτρική διασύνδεση και ενδεχομένως τώρα να επιχειρήσει να επωφεληθεί τη ρευστή κατάσταση.
