Διανύουμε μία δύσκολή και πιεστική εποχή και τα εμπόδια στην επικοινωνία είναι πολλά. Στον καθένα μας μπορεί να συμβεί, να χρειαστεί να «βγάλει άκρη» με κάποιον που εκείνη τη στιγμή είναι πολύ ταραγμένος, παραληρεί, παραλογίζεται, είναι πολύ θυμωμένος, είναι αυτό που λέμε «θερμοκέφαλος» ή ίσως ακόμα και να μην έχει… σώας τας φρένας. Συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις το καλύτερο είναι να αποχωρείς και να αφήνεις το θέμα για αργότερα. Τι γίνεται όμως όταν δεν έχεις τη δυνατότητα να το αποφύγεις;
Από την Αννίτα Νιάκα
Γι’ αυτές τις δύσκολες περιπτώσεις θα πάρουμε τη βοήθεια της Ψυχολογίας, αλλά και των διαπραγματευτών του FBI για περιπτώσεις ομηρίας. Πρώτο και σημαντικότερο:
Διατήρησε την ψυχραιμία σου
Δεν πρέπει να θυμώσεις κι εσύ. Διότι τότε θα είναι μία διαμάχη δύο «τρελών». Παρότι αυτό μπορεί να φανεί ακόμα και διασκεδαστικό στον κόσμο τριγύρω, είναι αυτονόητο ότι το αποτέλεσμα μπορεί να είναι από ανύπαρκτο έως καταστροφικό.
Μην το παίρνεις προσωπικά
Αναγνώρισε ότι ο άνθρωπος απέναντί σου απλώς περνάει μία δύσκολη στιγμή και αυτό στην πραγματικότητα δεν έχει να κάνει μ’ εσένα προσωπικά. Σύμφωνα με νέα έρευνα, όταν το κάνεις αυτό εξαλείφεις από τον εγκέφαλό σου τα ηλεκτρικά σήματα που παράγουν αρνητικά συναισθήματα όταν βλέπεις ένα θυμωμένο πρόσωπο. Βοηθάς έτσι και το άλλο άτομο να "σπάσει τον φαύλο κύκλο".
Άκουσε ενεργητικά
Σου φαίνεται τρελός. Θέλεις να του πεις να «σκάσει» ή σε πιάνει παρόρμηση να αρχίσεις να μιλάς ταυτόχρονα με αυτόν. Είναι μία φυσική αντίδραση, αλλά μην το κάνεις. Δεν θα λειτουργήσει.
Ο άνθρωπος αυτός πιστεύει ότι έχει δίκιο. Αν επιμείνεις να πεις τα δικά σου, απλώς θα το ερμηνεύσει σαν ένα παιχνίδι εξουσίας, στο οποίο προσπαθείς να (τον) νικήσεις. Οπότε, πάψε να είσαι τόσο σίγουρος ότι έχεις δίκιο και άκουσε.
Το σημαντικότερο: Το να πάψεις να μιλάς δεν αρκεί. Το να ακούς απλώς δεν αρκεί. Πρέπει και ο άλλος να καταλάβει ότι τον ακούς. Αυτό είναι «ενεργητική ακρόαση». Η ενεργητική ακρόαση είναι το πρώτο πράγμα που κάνουν οι διαπραγματευτές του FBI για να αποκλιμακώσουν μία κρίση και να σώσουν ζωές. Μην κρίνεις ή αναλύεις ό,τι λέει ο άλλος. Απλώς συγκεντρώσου στο να προσπαθήσεις να κατανοήσεις τη δική του οπτική γωνία.
Αναγνώριση
«Φαίνεται ότι είστε πολύ απογοητευμένος με διάφορα στοιχεία της πρότασής μας, σε βαθμό που έχετε σοβαρές αμφιβολίες εάν θα μπορέσουμε να συνεργαστούμε μακροπρόθεσμα».
Διερεύνηση
«Αναφέρατε ότι βρίσκετε την τιμή που προτείνουμε απαράδεκτη. Βοηθήστε με να κατανοήσω πώς φτάσατε σε αυτό το συμπέρασμα. Ας μιλήσουμε επίσης για το πώς θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε μία τιμολογιακή δομή, την οποία θα βρίσκετε πιο λογική».
Παράφραση
«Εάν καταλαβαίνω σωστά, είστε ικανοποιημένος με το προϊόν, αλλά χρειάζεστε τη διαβεβαίωσή μου ότι μπορούμε να αυξήσουμε την παραγωγή εάν υπάρξουν μεγάλες παραγγελίες. Σας απασχολεί επίσης η τιμή που προτείνουμε ανά τεμάχιο και η προθυμία μας να συνεργαστούμε για να καταλήξουμε σε μία κοινά αποδεκτή συμφωνία. Κατάλαβα σωστά τα βασικά ζητήματα που θέτετε;
Μίλα σωστά τη «γλώσσα του σώματος»
Δεν εξαρτώνται τα πάντα από τις λέξεις που θα χρησιμοποιήσεις. Η γλώσσα του σώματος είναι επίσης ζωτικής σημασίας. Σύμφωνα με τον «Κανόνα 7-38-55» που εισήγαγε για πρώτη φορά το 1971 ο καθηγητής Ψυχολογίας του UCLA Άλμπερτ Μεράμπιαν, «το 55% αυτού που μεταδίδεις όταν μιλάς προέρχεται από τη γλώσσα του σώματός σου, το 38% από τον τόνο της φωνής σου και μόλις το 7% από τις λέξεις που επιλέγεις».
Γι’ αυτό και δεν έχει νόημα να προσπαθούμε να επιλύσουμε σοβαρές διαφωνίες μέσω e-mail ή τηλεφώνου, αφού αφαιρούν από την επικοινωνία τη συναισθηματική πληροφορία της έκφρασης του προσώπου, των κινήσεων του σώματος και του τόνου της φωνής. Επίσης, στον γραπτό λόγο τείνουμε να λέμε περισσότερα ψέματα. Και δεν είναι τι λες εσύ, αλλά τι «ακούει» ο άλλος τελικά.
Ήρεμη φωνή, συχνή οπτική επαφή με ήπιο βλέμμα, "ανοιχτή" στάση σώματος, όχι απότομες κινήσεις είναι τα βασικά.
Συμπεριφορική αλλαγή
Μπορεί να χρειαστεί να επιλύσεις μία τέτοια κατάσταση με κάποιον που συμπεριφέρεται έτσι σχεδόν σε μόνιμη βάση. Εάν συναναστρέφεσαι συχνά έναν τέτοιο άνθρωπο ή συνεργάζεσαι μαζί του, ίσως θα ήταν σοφό να τον «εκπαιδεύσεις» συμπεριφορικά.
Είναι σημαντικό να θυμάσαι, ότι πρέπει να αγνοείς τον θυμό και τις υστερίες. Σε καμία περίπτωση μην «επιβραβεύεις» αυτές τις συμπεριφορές. Ανταποκρίσου θετικά σε οποιοδήποτε αίτημα, μόνο όταν ο άλλος έχει ηρεμήσει.
Μία καλή στρατηγική που μπορεί να δουλέψει εξίσου καλά είτε με το κατοικίδιό σου, είτε με τον γείτονά σου είναι να ανταποκρίνεσαι θετικά σε ή να «επιβραβεύεις» οτιδήποτε άλλο πέρα από την ανεπιθύμητη συμπεριφορά.
Μία γνωστή Αμερικανίδα ψυχολόγος χρησιμοποίησε αυτή την τεχνική για να κάνει τη μητέρα να πάψει να παραπονιέται συνεχώς. Όπως το περιγράφει η ίδια: «Οι συζητήσεις μας περιστρέφονταν συνήθως –και πολλές φορές υπερβολικά- γύρω από τα «προβλήματα» της μητέρας μου… Σκοπίμως άφηνα τα παράπονα και τα δάκρυά της να «στερεύουν»… Έπειτα, επικροτούσα οτιδήποτε δεν ήταν παράπονο… Μέσα σε δύο μήνες η αναλογία δακρύων και δυστυχίας προς συζήτηση και γέλιο στα εβδομαδιαία τηλεφωνήματά μας αντιστράφηκε».
Εν κατακλείδι: Εάν αυτή η τακτική μπορεί να κάνει μία μαμά να πάψει να παραπονιέται, ε, τότε είναι πραγματικά πολύ ισχυρή!