Αυστηρό μήνυμα στην κυβέρνηση να αποφύγει τη διανομή κοινωνικού μερίσματος τον προσεχή Δεκέμβριο, έστειλαν οι θεσμοί στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, ανατρέποντας τους σχεδιασμούς και τις προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί.
Σε διαφορετική περίπτωση, οι θεσμοί απειλούν, ότι θα σκληρύνει η στάση τους τόσο για την έμμεση όσο και την άμεση μείωση των στόχων των πρωτογενών πλεονασμάτων, ενώ προτείνουν, όπως, το υπερπλεόνασμα να χρησιμοποιηθεί για την προαγορά δημοσίου χρέους.
«Δεν θα μειώσουμε τα πλεονάσματα για να χορηγείτε ευκολότερα αντιπαραγωγικά κοινωνικά μερίσματα», διαμήνυσαν στο υπουργείο Οικονομικών και σημειώνουν την πάγια αντίδρασή τους και στα προηγούμενα χρόνια.
Η εξέλιξη αυτή, εκτός του ότι ανατρέπει τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς, θα προκαλέσει τις αντιδράσεις όσων περίμεναν και φέτος κοινωνικό μέρισμα, ενώ θα δημιουργήσει επικοινωνιακό πρόβλημα στην κυβέρνηση.
Τελευταίες πληροφορίες από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους αναφέρουν πως ο προϋπολογισμός του 2019, δεν πρόκειται να αφήσει κανένα σημαντικό υπερπλεόνασμα, ώστε να επιτραπεί η χορήγηση ενός αξιόλογου κοινωνικού μερίσματος σε οικονομικά ασθενέστερους.
Το ποσό που έχει εγγραφεί στον προϋπολογισμό είναι 346 εκατ. ευρώ, αλλά σχεδόν θα δαπανηθεί για άλλες παρεμβάσεις, όπως είναι η κάλυψη του κόστους των πληρωμών προς τη ΔΕΗ για τις ΥΚΩ (υπηρεσίες κοινής ωφελείας). Αντίστοιχες πληρωμές προς τα ΕΛΤΑ, για την καθολική υπηρεσία, ενώ θα πληρωθούν και τα 68 εκατ. ευρώ, για το επίδομα θέρμανσης, τα οποία κανονικά θα βάρυναν τον προϋπολογισμό του 2020.
Επίσης, ένα σημαντικό μέρος του υπερπλεονάσματος το «τρώει» η έκτακτη επιστροφή στις επιχειρήσεις της προκαταβολής του φόρου, η οποία αντί να συμψηφιστεί με τον φόρο εισοδήματος του 2020, θα καταβληθεί τον Δεκέμβριο. Το συγκεκριμένο κονδύλι θα ανέλθει σε 138 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό και θα αφαιρεθεί από το υπερπλεόνασμα.
Οι εκτιμήσεις των επιτελών του ΓΛΚ, κάνουν λόγο για ένα υπερ-πλεόνασμα περίπου 500 εκατ. ευρώ, που σημαίνει ότι το ποσό που θα είναι διαθέσιμο να χορηγηθεί σε οικονομικά ασθενέστερους θα είναι πολύ μικρό και δεν θα επαρκεί ώστε να είναι αξιόλογο το ποσό, αλλά και «ανταγωνιστικό» με τα μερίσματα που χορηγήθηκαν επί ΣΥΡΙΖΑ την τελευταία τριετία, το συνολικό κόστος των οποίων ήταν 900 – 1.300 εκατ. ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτό επικρατούν δεύτερες σκέψεις σύμφωνα με τις οποίες, στην καλύτερη περίπτωση να χορηγηθεί ένα αυξημένο Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης και μια προσαύξηση στο επίδομα ανεργίας.
Για τους χαμηλοσυνταξιούχους το πλεόνασμα δεν επαρκεί ώστε να είναι ένα αξιόλογο ποσό.
Θεσμοί: αγοράστε χρέος
Εκτός από την αδυναμία του προϋπολογισμού να χορηγήσει έκτακτο κοινωνικό μέρισμα, υπάρχει και η αντίδραση των θεσμών. Ακόμη και αν προκύψει δημοσιονομικός χώρος, για τη διανομή μερίσματος, η τρόικα έχει διαμηνύσει στο υπουργείο Οικονομικών να αποφύγει τη διανομή κοινωνικού μερίσματος φέτος, σημειώνοντας πως ήταν αντίθετη και με τη χορήγηση μερισμάτων και στα προηγούμενα χρόνια.
Εμμέσως έχουν απειλήσει ότι αν επαναληφθεί το «λάθος» των προηγουμένων ετών δεν πρόκειται να μειωθούν οι στόχοι των πλεονασμάτων, ούτε έμμεσα ούτε άμεσα. Πρόκειται για δύο αιτήματα της κυβέρνησης τα οποία είναι:
- Η εξαίρεση από τη μέτρηση των πλεονασμάτων σε όρους μνημονίου, των εσόδων που έχει η Ελλάδα από τα κέρδη των ομολόγων που επιστρέφουν η ΕΚΤ και οι κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης (ANFAs & SMPs). Πρόκειται για ένα ποσό της τάξης των 1,28 δισ. ευρώ, ετησίως μέχρι το 2022, που αντιστοιχούν περίπου στο 0,6% του ΑΕΠ. Με τον τρόπο αυτό, παραμένει ο τυπικός στόχος των πλεονασμάτων στο 3,5% του ΑΕΠ, ώστε να μην φανεί πως οι δανειστές κάνουν εκπτώσεις στο ελληνικό μεταμνημονιακό πρόγραμμα και ταυτόχρονα διευκολύνεται η Ελλάδα καθώς στην ουσία το πλεόνασμα που θα πρέπει να εμφανίζει η Ελλάδα μέχρι και το 2022 θα είναι κάτω από το 3% και συγκεκριμένα στο 2,9%.
- Η μείωση των στόχων των πρωτογενών πλεονασμάτων, που είναι στο 3,5% μέχρι και το 2022. Πρόκειται για ένα διακαή στόχο τόσο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, όσο και της ΝΔ, αλλά συναντά την αντίδραση των θεσμών. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι θα το θέσει επίσημα στις Βρυξέλλες, προσδοκώντας σε χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής, για τα έτη 2021 και 2022.
Ωστόσο οι θεσμοί έχουν τονίσει στην κυβέρνηση το τελευταίο διάστημα, ότι δεν πρόκειται να συναινέσουν στη μείωση των στόχων των πλεονασμάτων και να διευκολύνουν με τον τρόπο αυτό το αντιπαραγωγικό μέτρο της χορήγησης κοινωνικών μερισμάτων.
Δηλαδή προειδοποίησαν ότι δεν πρόκειται να μειώσουν τους στόχους των πλεονασμάτων, εάν δεν σταματήσει η χορήγηση έκτακτων μερισμάτων. Αντίθετα προτείνουν, όπως, το όποιο υπερπλεόνασμα, να χρησιμοποιηθεί για την προεξόφληση χρέους.
