Ενώ πλησιάζει η εκπνοή (30 Απριλίου) και της ισχύουσας υποτυπώδους προστασίας της Ά κατοικίας και το επικείμενο κύμα πλειστηριασμών προβλέπεται να παρασύρει και χιλιάδες λαϊκά σπίτια, αρχίζει να διαμορφώνεται κίνημα αντίδρασης και πίεσης προς την κυβέρνηση για την λήψη προστατευτικών μέτρων.
Η κυβέρνηση μέχρι τώρα αρκείται στις δηλώσεις του αρμόδιου υπουργού Ανάπτυξης Άδωνη Γεωργιάδη ότι δεν μπορεί να υπάρχει γενικευμένη προστασία της Ά κατοικίας (σ.σ. λες και τίθεται θέμα προστασίας ακόμα και πολυτελών κατοικιών), σε υπενθυμίσεις για τον χρόνο λήξης της προστασίας και σε παραπομπές στον νέο πτωχευτικό πλαίσιο, δίχως περισσότερες πληροφορίες.
Ωστόσο, οι αντιδράσεις «από τα κάτω» για όσα τραγικά περιμένουν τους «κόκκινους» δανειολήπτες, αρχής γενομένης από αυτή την χρονιά, αρχίζουν να φουντώνουν. Είναι ενδεικτικό ότι η ΕΚΠΟΙΖΩ, η μεγαλύτερη καταναλωτική οργάνωση διεξάγει διαδικτυακή ανοιχτή ψηφοφορία, για τη διασφάλιση της προστασίας της κύριας κατοικίας. Στις λίγες μέρες που τρέχει η ψηφοφορία έχουν υπογράψει γύρω στα 3.000.
Το ψήφισμα που καλούνται να υπογράψουν εδώ οι πολίτες και το οποίο στη συνέχεια θα αποσταλεί στον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη και τον υπουργό Ανάπτυξης Άδωνη Γεωργιάδη είναι το ακόλουθο:
«Στο τέλος Απριλίου καταργείται οριστικά κάθε προστασία της κύριας κατοικίας και εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά απειλούνται όσο ποτέ άλλοτε από την απώλεια της.
Οι τράπεζες και οι εταιρίες που αγοράζουν τα δάνεια, αντί να αποδέχονται ρεαλιστικές ρυθμίσεις των οφειλών, επισπεύδουν τους πλειστηριασμούς.
Οι καταναλωτές δεν έχουν πια μέσα να προστατευθούν!
Ο νόμος 3869/10 (Νόμος Κατσέλη) καθιέρωσε την προστασία της κύριας κατοικίας ως δικαίωμα του οφειλέτη που χωρίς δόλο βρίσκεται σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής. Μέσα στην κρίση, ο νόμος αυτός αποτέλεσε το κατ’ εξοχήν θεσμικό εργαλείο των υπερχρεωμένων νοικοκυριών για τη διάσωση της κατοικίας τους.
Όμως και οι διατάξεις του νόμου αυτού για την προστασία της κατοικίας έχουν ήδη καταργηθεί...
Η πολιτεία έχει υποχρέωση να μεριμνήσει και να ενεργήσει άμεσα ώστε να αποκατασταθεί και να διασφαλιστεί η προστασία της κύριας κατοικίας ως θεμελιώδες συνταγματικό και κοινωνικό δικαίωμα των Ελλήνων πολιτών.
Ενώνουμε τη φωνή μας με αυτή της ΕΚΠΟΙΖΩ και:
Απαιτούμε από την κυβέρνηση:
- Να προστατεύσει τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, ιδιαίτερα αυτά που βρίσκονται σε μόνιμη αδυναμία να αποπληρώσουν τα δάνεια τους
- Να δεσμευτεί ότι κανένας πολίτης δεν θα μείνει στον δρόμο
- Να κατοχυρώσει το δικαίωμα των οφειλετών που βρίσκονται σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής για δικαστική ρύθμιση των χρεών τους με προστασία της κύριας κατοικίας τους
- Να διαφυλάξει και να ενισχύσει την πρόσβαση των καταναλωτών σε αποτελεσματικές διαδικασίες δικαστικής και εξωδικαστικής ρύθμισης των χρεών τους»
Απέτυχε η πλατφόρμα
Μπορεί κυβερνητικοί παράγοντες να καλούν τους δανειολήπτες να ενταχθούν στο υπάρχον σύστημα προστασίας Ά κατοικίας, το οποίο λήγει στις 30 Απριλίου, όμως είναι δεδομένο ότι αυτό έχει αποτύχει. Οι αριθμοί δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολίας. Ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταικούρας μιλώντας στη Βουλή την προηγούμενη εβδομάδα παραδέχθηκε ότι «δεν είναι αυτό που θα θέλαμε», αναφέροντας ότι έχουν υποβληθεί 1.928 αιτήσεις και έγιναν δεκτές μόνον 273 περιπτώσεις σε πάνω από 7 μήνες λειτουργίας της πλατφόρμας!
Σύμφωνα με στοιχεία της ΤτΕ από τα 24,7 δισ. ευρώ που είναι τα κόκκινα στεγαστικά δάνεια, τα περίπου 7,6 δισ. ευρώ βρίσκονται σε καθεστώς προστασίας. Δηλαδή, λιγότερο από το 1/3 ως αξία.
Δύο θεωρούνται οι βασικοί λόγοι αποτυχίας του συστήματος: α) Οι προϋποθέσεις ένταξης, που αποκλείουν την πλειονότητα των «κόκκινων» δανειοληπτών και β) η πολυπλοκότητα των διαδικασιών, που λειτουργούν αποτρεπτικά.
Σε σχέση με την πρώτη και κυριότερη αιτία αποτυχίας του μηχανισμού, δηλαδή τους περιοριστικούς όρους, αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι, μεταξύ άλλων, ένας δανειολήπτης με χρέη στις τράπεζες, για να ενταχθεί στο καθεστώς προστασίας της κύριας κατοικίας του θα πρέπει:
- Το σύνολο του ανεξόφλητου κεφαλαίου (συνυπολογιζομένων λογιστικοποιημένων τόκων και τυχόν εξόδων εκτέλεσης) κατά την ημερομηνία υποβολής της ηλεκτρονικής αίτησης να ανέρχεται μέχρι 130.000 ευρώ ή 100.000 ευρώ για επιχειρηματικά δάνεια. Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι και μόνο αυτός ο όρος θέτει εκτός ρύθμισης τους περισσότερους, αν ληφθούν υπόψη τα σωρευμένα χρέη από τα μεγάλα δάνεια, τα οποία χορηγούσαν οι τράπεζες προ κρίσης, μετά την επιβάρυνση των τόκων από την στιγμή που κατέστησαν ληξιπρόθεσμα.
- Η αξία (η φορολογητέα για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ) της κύριας κατοικίας να μην υπερβαίνει το ποσό των 250.000 ευρώ και για επιχειρηματικά δάνεια, 175.000 ευρώ.
- Το οικογενειακό εισόδημα να μην υπερβαίνει τα 12.500 ευρώ, κατά το τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχει δυνατότητα υποβολής φορολογικής δήλωσης. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 8.500 ευρώ για το σύζυγο και κατά 5.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος και μέχρι τα 3 εξαρτώμενα μέλη.
- Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας του αιτούντος, του συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών, πέραν της κύριας κατοικίας, καθώς και των μεταφορικών μέσων του αιτούντα και της συζύγου του, να μην ξεπερνά το ποσό των 80.000 ευρώ.
Και μόνο αυτοί οι τέσσερις όροι κόβουν δεκάδες χιλιάδες δανειοληπτών με ληξιπρόθεσμες οφειλές στις τράπεζες, επιτρέποντας μόνο σε κάποιες δεκάδες να περάσουν τελικά.
ΚΥΡ