Μετά τις οξύτατες αντιπαραθέσεις Βορρά - Νότου για τους όρους δανεισμού των κρατών από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας για την αντιμετώπιση των δαπανών της πανδημίας, η σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup, που άρχισε στις 4.00 μ.μ., ώρα Ελλάδος, αναμένεται να εγκρίνει το νέο πρόγραμμα για δάνεια χωρίς μνημόνια, ώστε να ενεργοποιηθεί άμεσα και να αξιοποιηθεί από τα κράτη που έχουν ανάγκη χρηματοδότησης.
Στη δήλωσή του πριν την έναρξη της τηλεδιάσκεψης, ο πρόεδρος του Eurogroup, Μάριο Σεντένο, εμφανίσθηκε αισιόδοξος ότι σήμερα θα υπάρξει οριστική συμφωνία για τους όρους του νέου προγράμματος Pandemic Crisis Support (Υποστήριξη για την Κρίση της Πανδημίας), ώστε αυτό να ενεργοποιηθεί από τον ESM στα μέσα Μαΐου και να είναι διαθέσιμο στα κράτη μέλη.
Τα δάνεια που θα χορηγηθούν, όπως τόνισε ο Πορτογάλος υπουργός Οικονομικών, μπορεί να φθάνουν ως το 2% του ΑΕΠ κάθε χώρας και θα είναι χαμηλού κόστους και μεγάλης διάρκειας. Θα χρηματοδοτηθούν, όπως είπε, οι άμεσες και έμμεσες ανάγκες για την υγειονομική αντιμετώπιση της κρίσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες που έχει μεταδώσει το Reuters, το σχέδιο συμφωνίας που συγκεντρώνει τη συναίνεση όλων των κρατών προβλέπει ότι αυτή η χρηματοδοτική γραμμή δεν θα συνοδεύεται από μνημόνια για την εφαρμογή οικονομικών προγραμμάτων με επιτήρηση, όπως όλα τα προγράμματα του ESM.
Οι χώρες μέλη θα δηλώνουν μόνο στους ευρωπαϊκούς θεσμούς εκ των προτέρων τις δαπάνες που προτίθενται να χρηματοδοτήσουν και η επιτήρηση που θα ακολουθεί θα αφορά μόνο την επιβεβαίωση της χρήσης των πόρων για τους σκοπούς που έχουν δηλωθεί.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ενώ οι όροι του προγράμματος δεν δημιουργούν σοβαρά πολιτικά προβλήματα, όπως θα συνέβαινε αν τα δάνεια συνοδεύονταν από μνημόνιο, η ελληνική κυβέρνηση δεν σκοπεύει να κάνει άμεση χρήση του νέου χρηματοδοτικού εργαλείου, προτιμώντας στην παρούσα φάση να αντλήσει δανεισμό από την αγορά ομολόγων.
Μεγάλη σημασία έχει να καθορισθεί με μεγαλύτερη ακρίβεια ποιες δαπάνες θα χρηματοδοτηθούν και πόσο στενός θα είναι ο ορισμός της υγειονομικής δαπάνης, καθώς η ελληνική κυβέρνηση έχει θεωρητικά τη δυνατότητα να αντλήσει περίπου 3,8 δισ. ευρώ (2% του ΑΕΠ), αλλά αυτό το ποσό υπερβαίνει κατά πολύ τις άμεσες υγειονομικές δαπάνες που έχουν γίνει για την πανδημία, κάτι που σημαίνει ότι αν είναι πολύ στενός ο ορισμός που θα υιοθετηθεί η Ελλάδα δεν μπορέσει να αντλήσει μεγάλο ποσό από τον ESM.
Τέλος, στις δηλώσεις του πριν την έναρξη της συνεδρίασης, ο Σεντένο υπογράμμισε ότι μετά το κλείσιμο της συμφωνίας για το Pandemic Crisis Support θα πρέπει να υπάρξει μια συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης, που θα χρηματοδοτήσει τις επενδύσεις της «επόμενης ημέρας» μετά την κρίση. Σημειώνεται ότι γι' αυτό το πρόγραμμα αναμένονται προτάσεις από την Κομισιόν, ενώ η Γαλλία έχει υποβάλει νέες, φιλόδοξες προτάσεις για μεγάλα ποσά ετήσιου δανεισμού από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω των οποίων θα χρηματοδοτηθούν τα κράτη.
