Με αυξημένο φόρο εισοδήματος κινδυνεύουν οι εργαζόμενοι οι οποίοι εκτός από τον μισθό τους έλαβαν το 2018 και παροχές σε είδος από τις επιχειρήσεις στις οποίες απασχολούνται.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, όλες οι παροχές, είτε σε χρήμα είτε σε είδος φορολογούνται ως εισόδημα από μισθωτή εργασία, εκτός από κάποιες, οι οποίες ρητά εξαιρούνται.
Πρόκειται για εταιρικά οχήματα, κατοικία, κινητά τηλέφωνα, δάνεια, ενώ κάποιες κατηγορίες παροχών εξαιρούνται. Οι παροχές σε είδος φορολογούνται όταν η συνολική τους αξία κάθε έτος υπερβαίνει το ποσό των 300 ευρώ.
Σημειώνεται ότι για τις παροχές σε είδος, δεν διενεργείται παρακράτηση φόρου από τον εργοδότη, αλλά αναγράφονται στη βεβαίωση αποδοχών του εργαζομένου και αθροίζονται με τα υπόλοιπα εισοδήματα. Επιβάλλεται επ’ αυτών και φόρος εισοδήματος και ειδική εισφορά αλληλεγγύης, κατά την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης. Αναλυτικότερα, οι παροχές σε είδος που φορολογούνται είναι:
Κινητά τηλέφωνα: Η παροχή της χρήσης εταιρικής σύνδεσης κινητού σε εργαζόμενους, διαχειριστές και μέλη διοίκησης φορολογείται κατά το μέρος που υπερβαίνει το κόστος του προγράμματος χρήσης και υπό την προϋπόθεση ότι το υπερβάλλον ποσό χρησιμοποιείται για προσωπικούς τους σκοπούς και όχι για σκοπούς της επιχείρησης. Ο γίνεται με βάση τον λογαριασμό που εκδίδει η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας ή βάσει σχετικής βεβαίωσης του εργοδότη.
Τα δάνεια: Αν ο εργαζόμενος ή ο εταίρος ή ο μέτοχος λάβει δάνειο από τον εργοδότη, με έγγραφη σύμβαση, προκύπτει φορολογητέο εισόδημα στην περίπτωση που το επιτόκιο που συμφωνήθηκε είναι μικρότερο από το μέσο επιτόκιο αγοράς. Ειδικότερα, ως εισόδημα φορολογείται η διαφορά μεταξύ των επιτοκίων. Σε περίπτωση όμως που δεν υφίσταται έγγραφη συμφωνία δανείου και εφόσον το ποσό υπερβαίνει τους τρεις (καθαρούς) μισθούς, λαμβάνεται ως φορολογητέο εισόδημα το σύνολο του ποσού.
Η προκαταβολή μισθού: Κάθε προκαταβολή μισθού, η οποία δεν συμψηφίζεται εφάπαξ μέσα στον ίδιο μήνα με τον μισθό, λογίζεται ως δάνειο και υπόκειται σε τέλη χαρτοσήμου 2,4% ή 3,6% κατά περίπτωση.
Παραχώρηση κατοικίας: Αν παραχωρηθεί κατοικία στον εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο μιας επιχείρησης, ως φορολογητέο εισόδημα θεωρείται το ποσό του μισθώματος που καταβάλλει η επιχείρηση ή σε περίπτωση ιδιόκτητης κατοικίας σε ποσοστό 3% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.
Διευκρινίζεται όμως, ότι δεν φορολογείται η παροχή οικίας σε εργαζόμενους λόγω πρόσκαιρης μετακίνησης αυτών σε υποκαταστήματα ή εργοτάξια ή λοιπές επαγγελματικές εγκαταστάσεις του εργοδότη στα πλαίσια της εργασίας τους.
Τι ισχύει για τα αυτοκίνητα
Για τα αυτοκίνητα, ο υπολογισμός του εισοδήματος που προστίθεται στον εργαζόμενο που το χρησιμοποιεί είναι σχετικά πολύπλοκος. Ειδικότερα, σύμφωνα με τη νομοθεσία:
Εφόσον το ποσό της λιανικής τιμής προ φόρων (ΛΤΠΦ) ενός εταιρικού αυτοκινήτου, το οποίο παραχωρείται δωρεάν για χρήση σε εργαζόμενο ή μέτοχο ή εταίρο μιας επιχείρησης, είναι μεγαλύτερο των 12.000 ευρώ ή εφόσον το όχημα, ανεξαρτήτως ύψους ΛΤΠΦ, δεν χρησιμοποιείται για επαγγελματικούς σκοπούς, τότε επί του ποσού της ΛΤΠΦ υπολογίζεται, με τη χρήση ποσοστιαίου συντελεστή, η αξία της παροχής του αυτοκινήτου στον εργαζόμενο, ώστε αυτή να θεωρηθεί ως εισόδημα από μισθωτή εργασία και να φορολογηθεί αθροιστικά,μαζί με τις χρηματικές απολαβές του από την επιχείρηση, βάσει συντελεστών φόρου κλιμακούμενων από 22% έως 45%.
Η αξία της παραχώρησης ενός οχήματος από μια επιχείρηση σε εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο αυτής, για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα εντός του φορολογικού έτους, υπολογίζεται ως ποσοστό της Λιανικής Τιμής Προ Φόρων (ΛΤΠΦ) του οχήματος ως εξής:
α) για ΛΤΠΦ από 0 έως 12.000 ευρώ ως ποσοστό 4% της ΛΤΠΦ,
β) για ΛΤΠΦ από 12.001 έως 17.000 ευρώ ως ποσοστό 7% της ΛΤΠΦ,
γ) για ΛΤΠΦ από 17.001 έως 20.000 ευρώ ως ποσοστό 14% της ΛΤΠΦ,
δ) για ΛΤΠΦ από 20.001 έως 25.000 ευρώ ως ποσοστό 18% της ΛΤΠΦ,
ε) για ΛΤΠΦ πλέον των 25.001 ευρώ ως ποσοστό 22% της ΛΤΠΦ.
Η αξία της παραχώρησης ενός οχήματος υπολογίζεται ως ποσοστό στο σύνολο της ΛΤΠΦ και όχι κλιμακωτά. Π.χ. σε αυτοκίνητο με ΛΤΠΦ 15.000 ευρώ η αξία της φορολογητέας παροχής σε είδος υπολογίζεται με ποσοστό 7% επί του ολόκληρου του ποσού των 15.000 ευρώ και ανέρχεται σε 1.050 ευρώ. Επίσης, σε περίπτωση χρήσης εταιρικού οχήματος για χρονικό διάστημα μικρότερο του έτους (νέα πρόσληψη, αποχώρηση εργαζόμενου κτλ.), η αξία της παροχής υπολογίζεται αναλογικά με το χρονικό διάστημα (μήνες) χρησιμοποίησής της.
Η διάρκεια χρήσης εταιρικού οχήματος από εργαζόμενο για διάστημα άνω των 15 ημερολογιακών ημερών λογίζεται ως μήνας.
Η αξία της παραχώρησης του οχήματος μειώνεται βάσει παλαιότητας ως εξής:
i) 0-2 έτη καμία μείωση
ii) 3-5 έτη μείωση δέκα τοις εκατό (10%)
iii) 6-9 έτη μείωση εικοσι πέντε τοις εκατό (25%)
iv) Από 10 έτη και μετά μείωση πενήντα τοις εκατό (50%).
Από τις παραπάνω επαχθείς ρυθμίσεις εξαιρούνται τα οχήματα που παραχωρούνται αποκλειστικά για επαγγελματικούς σκοπούς και έχουν ΛΤΠΦ έως 12.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι για να ισχύει η εξαίρεση, θα πρέπει και η ΛΤΠΦ του οχήματος να είναι μικρότερη ή ίση με 12.000 ευρώ και το όχημα να έχει παραχωρηθεί αποκλειστικά για επαγγελματικούς σκοπούς.
Ακόμη, από τις παραπάνω ρυθμίσεις εξαιρούνται όλοι οι Έλληνες βουλευτές, στους οποίους επιτρέπεται να χρησιμοποιούν αυτοκίνητα που τους έχει παραχωρήσει δωρεάν η Βουλή χωρίς η χρήση αυτή να θεωρείται ως φορολογητέα παροχή σε είδος.
Απαλλαγές
Αφορολόγητες είναι οι ακόλουθες παροχές των εργοδοτών στους εργαζόμενους:
- Τα ασφάλιστρα που καταβάλλονται από τον εργαζόμενο ή/και τον εργοδότη για λογαριασμό του εργαζομένου στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων (pension plans)
- Τα ασφάλιστρα που καταβάλλονται από τον εργοδότη για την ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή κάλυψη του υπαλληλικού του προσωπικού ή για την κάλυψη του κινδύνου ζωής, μέχρι του ποσού των 1.500 ευρώ ετησίως ανά εργαζόμενο.
- Η αξία των διατακτικών σίτισης αξίας έως 6 ευρώ ανά εργάσιμη ημέρα.
