Καλπάζουν τα φορολογικά έσοδα, του κρατικού προϋπολογισμού και με αιχμή τις εισπράξεις από τους υψηλούς συντελεστές ΦΠΑ και τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης, τροφοδοτούν τα υπερπλεονάσματα.
Τονίζεται πως η κυβέρνηση διατηρεί στα υψηλά επίπεδα (24%) τον συντελεστή ΦΠΑ, επίπεδο που διαμορφώθηκε την περίοδο των μνημονίων, ο οποίος είναι 5 μονάδες αυξημένος σε σχέση με το 19% που ήταν στις αρχές του 2010, λίγο πριν η χώρα μπεί στην περιπέτεια των μνημονίων.
Επίσης, οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης στα καύσιμα είναι στο υψηλότερο δυνατό σημείο που επιτρέπει η κοινοτική νομοθεσία.
Στο πλαίσιο αυτό, σε συνδυασμό την ακρίβεια που έχει αυξήσει τις τιμές κατά 30% την τελευταία τετραετία, γεμίζουν τα δημόσια ταμεία με έμμεσους φόρους.
Πλεονάσματα φόρων
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους κατά το οκτάμηνο Ιανουαρίου - Αυγούστου του 2025, το ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού εμφάνισε πλεόνασμα ύψους 1,964 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για έλλειμμα 1,381 δισ. ευρώ.
Η επίδοση αυτή είναι καλύτερη από το πλεόνασμα των 1,044 δισ. ευρώ που είχε επιτευχθεί το αντίστοιχο διάστημα του 2024.
Σε ακόμα υψηλότερα επίπεδα κινήθηκε το πρωτογενές αποτέλεσμα (χωρίς τις πληρωμές τόκων), το οποίο έφτασε στα 8,499 δισ. ευρώ, ξεπερνώντας τον στόχο των 4,929 δισ. ευρώ. Η υπέρβαση αυτή, όπως σημειώνεται, οφείλεται κυρίως στα αυξημένα έσοδα, τα οποία κατέγραψαν μια έντονα ανοδική πορεία.
Καλπασμός φόρων
Τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού για το οκτάμηνο διαμορφώθηκαν στα 48,458 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 0,4% σε σχέση με τον αρχικό στόχο.
Η αύξηση αυτή αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία, καθώς επιτεύχθηκε παρά το γεγονός ότι δεν εισπράχθηκε, όπως είχε προγραμματιστεί, το τίμημα ύψους 1,35 δισ. ευρώ από τη σύμβαση παραχώρησης της Εγνατίας Οδού. Εξαιρουμένου αυτού του ποσού, η αύξηση των καθαρών εσόδων εκτοξεύεται στο 3,3% ή κατά 1,534 δισ. ευρώ.
Η εξαιρετική πορεία των εσόδων οφείλεται κυρίως στην καλύτερη απόδοση της φορολογίας. Τα έσοδα από φόρους, πριν από τις επιστροφές, ανήλθαν στα 46,519 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,042 δισ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο. Η υπέρβαση αυτή προήλθε από σχεδόν όλους τους βασικούς φόρους:
- Φόροι εισοδήματος: Τα έσοδα ανήλθαν σε 17,306 δισ. ευρώ, ξεπερνώντας τον στόχο κατά 1,135 δισ. ευρώ.
- ΦΠΑ: Τα έσοδα έφτασαν τα 18,185 δισ. ευρώ, με υπέρβαση 507 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
- ΕΦΚ: Τα έσοδα ανήλθαν σε 4,857 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 83 εκατ. ευρώ.
- Φόροι ακίνητης περιουσίας (ΕΝΦΙΑ): Με έσοδα 1,983 δισ. ευρώ, η υπέρβαση έφτασε τα 73 εκατ. ευρώ.
Οι «αστερίσκοι»
Ωστόσο το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους σημειώνει πως, ένα μέρος των πλεονασμάτων οφείλεται στη λογιστική αποτύπωση και σε ετεροχρονισμό ορισμένων εισπράξεων. Ειδικότερα αναφέρει:
- Το πρωτογενές αποτέλεσμα σε ταμειακή βάση διαφέρει από το αντίστοιχο σε δημοσιονομικούς όρους, οι οποίοι είναι και οι πλέον κρίσιμοι για την αξιολόγηση της οικονομίας από τους διεθνείς θεσμούς. Εξαιρώντας ορισμένες ετεροχρονισμένες πληρωμές και λογιστικές ρυθμίσεις, η πραγματική υπέρβαση του πρωτογενούς αποτελέσματος έναντι των στόχων εκτιμάται σε 793 εκατ. ευρώ, ποσό σημαντικά μικρότερο από τα 3,57 δισ. ευρώ της αρχικής ανακοίνωσης.
- Τα στοιχεία αφορούν την Κεντρική Διοίκηση και όχι το σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, η οποία περιλαμβάνει και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τα Νομικά Πρόσωπα, των οποίων τα αποτελέσματα μπορεί να διαφοροποιήσουν την τελική εικόνα.
- Οι επιστροφές φόρων παρουσίασαν σημαντική αύξηση, φτάνοντας τα 6,181 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα να «ψαλιδίσουν» μέρος των αυξημένων εισπράξεων. Ειδικά για τον Αύγουστο, τα καθαρά έσοδα υποχώρησαν κατά 634 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο, κυρίως λόγω του υψηλού όγκου επιστροφών φόρων από την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων, που είχαν προϋπολογιστεί για τον επόμενο μήνα.
