Μια «βόμβα» μεγατόνων έριξε στα μακροοικονομικά μεγέθη η Ελληνική Στατιστική Αρχή, καθώς, η αναθεώρηση των στοιχείων του ΑΕΠ, οδήγησε σε μείωσή του κατά ποσό πάνω από 4 δισ. ευρώ.
Σε συνδυασμό και με την ύφεση, το ΑΕΠ του 2020 θα πέσει κάτω από τα 170 δισ. ευρώ και θα τείνει προς τα 165 δισ. ευρώ, ενώ εκτοξεύεται σε επίπεδα πάνω από 200% του ΑΕΠ το δημόσιο χρέος.
Πρόκειται για μια «βόμβα» στα δημοσιονομικά μεγέθη η οποία προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις σε ολόκληρη την οικονομία καθώς αλλάζει τα δεδομένα και επιβαρύνει περισσότερο τη διαδικασία ανάκαμψης.
Ειδικότερα, η ΕΛΣΤΑΤ προέβη στην τακτική, ανά πενταετία, αναθεώρηση των επιμέρους στοιχείων που συνθέτουν το ΑΕΠ και άλλαξε το έτος βάσης υπολογισμού, που ήταν το 2010 και το αντικατέστησε με το έτος 2015.
Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα τον επανυπολογισμό του ύψους του ΑΕΠ για όλα τα προηγούμενα έτη, μέχρι και το 2019, που υπάρχουν τα οριστικά στοιχεία για το ύψος του.
Ωστόσο η νέα καταμέτρηση του ΑΕΠ το βρήκε αισθητά μικρότερο, σε σχέση με εκείνο που υπολογιζόταν με βάση την παλαιότερη μέθοδο μέτρησης και ταυτόχρονα εκτίναξε στα ύψη το δημόσιο χρέος.
Συγκεκριμένα για το έτος 2019, το ύψος του ΑΕΠ με βάση την προηγούμενη μέτρηση, υπολογιζόταν σε 187,46 δισ. ευρώ. Όμως, με τη νέα μέθοδο το ΑΕΠ υπολογίστηκε σε 183,41 δισ. ευρώ, δηλαδή μικρότερο κατά 4,04 δισ. ευρώ.
Μικρότερο βρέθηκε και το ΑΕΠ των προηγουμένων ετών, μέχρι και το 2016, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και συγκεκριμένα το ΑΕΠ του 2018, μειώθηκε κατά 4,99 δισ. ευρώ, του 2017 μειώθηκε κατά 3,07 δισ. ευρώ, και το ΑΕΠ του 2016 μειώθηκε κατά 2,25 δισ. ευρώ. Συνολικά δηλαδή, το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 14,35 δισ. ευρώ.
Πώς επηρεάζει το ΑΕΠ του 2020
Η αναθεώρηση των επιμέρους στοιχείων του ΑΕΠ, αναμένεται να επηρεάσει και το ύψος του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος του 2020, αφού θα υπολογίζεται με άλλη μέθοδο και με διαφορετική βαρύτητα των επιμέρους στοιχείων.
Το υπουργείο Οικονομικών συντάσσοντας το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2021, στηρίχθηκε στην υπόθεση ότι το ΑΕΠ του 2019 ήταν στο επίπεδο των 187,46 δισ. ευρώ, με βάση το ποσό αυτό υπολόγισε ότι με ύφεση κατά 8,2% φέτος, λόγω της πανδημίας, το ύψος του ΑΕΠ θα διαμορφωθεί στο ποσό των 170,72 δισ. ευρώ.
Όμως, καθώς κατέβηκε η βάση υπολογισμού του 2019, είναι σχεδόν βέβαιο ότι με την ίδια ύφεση, το ύψος του ΑΕΠ του 2020, θα πέσει κάτω από τα 170 δισ. ευρώ.
Το ύψος του ΑΕΠ θα μειωθεί ακόμα περισσότερο, εάν το επηρεάσει η «δομική» αλλαγή στη διαδικασία υπολογισμού που καθιέρωσε η ΕΛΣΤΑΤ και ίσως τείνει προς το επίπεδο των 165 δισ. ευρώ.
Έκρηξη χρέους
Η πτώση του ΑΕΠ εκτοξεύει στα ύψη το λόγο του χρέους προς το ΑΕΠ, ακόμη και αν δεν αυξηθεί το ποσό του χρέους. Συγκεκριμένα το 2019, το ποσοστό του δημοσίου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ, ενώ με την παλιά μέθοδο είχε υπολογιστεί στο 176,6% του ΑΕΠ και με την αναθεώρηση αυξήθηκε στο 180,5% του ΑΕΠ στο τέλος του 2019.
Επίσης, αναθεωρήθηκαν τα ποσοστά του χρέους και για τα προηγούμενα χρόνια, και όπως προκύπτει από τον σχετικό πίνακα, αυξήθηκε κατά 5 μονάδες το χρέος του 2018, κατά 3 μονάδες το 2017 και πάνω από 2 μονάδες το χρέος του 2016.
Ανάλογα θα είναι η επίπτωση καις το χρέος του 2020, το οποίο θα υπερβεί με «ασφάλεια» το 200% του ΑΕΠ.