Βαρύ πλήγμα στην ευρωπαϊκή οικονομία, που ήδη έχει εξαιρετικά ασθενή ανάπτυξη, εκφράζονται φόβοι ότι θα φέρει ο Ντόναλντ Τραμπ με την επάνοδό του στον Λευκό Οίκο, αν εφαρμόσει την ακραία οικονομική πολιτική "America First" που έχει εξαγγείλει προεκλογικά.
Δεν είναι τυχαίο ότι σήμερα, στον απόηχο της επανεκλογής Τραμπ, το ευρώ ήταν το νόμισμα που πιέσθηκε περισσότερο από κάθε άλλο ισχυρό νόμισμα από την άνοδο του δολαρίου, σημειώνοντας κάθετη πτώση σχεδόν κατά 2%. Από το τέλος Απριλίου είχε το ευρώ να υποχωρήσει στο επίπεδο των 1,07 δολ. και η απότομη σημερινή βύθισή του αντανακλά τις έντονες ανησυχίες για την πίεση που θα ασκήσει η πολιτική Τραμπ στις ευρωπαϊκές οικονομίες.
Τέσσερα είναι, όπως εκτιμούν αναλυτές, τα πλήγματα που θα επιφέρει η οικονομική και εξωτερική πολιτική του Τραμπ στην Ευρώπη και μπορεί να οδηγήσουν σε μεγάλες περιπέτειες την οικονομία:
- Ακρογωνιαίος λίθος της οικονομικής πολιτικής Τραμπ θα είναι οι βαρύτατοι δασμοί που επιβληθούν στα εισαγόμενα προϊόντα με γενικό συντελεστή 20% και ειδικά για την Κίνα 60%. Αυτοί οι δασμοί θα προκαλέσουν πολύ σοβαρά προβλήματα στην εξαγωγική βιομηχανία της Ευρώπης, καθώς θα υποχρεώσουν τις εταιρείες ή να μειώσουν τις τιμές τους για να απορροφήσουν το κόστος των δασμών και να μη χάσουν πωλήσεις στην αμερικανική αγορά, ή να αποδεχθούν μια μείωση των μεριδίων τους. Για στρατηγικούς κλάδους της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, που βρίσκεται ήδη μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, οι δασμοί του Τραμπ μπορεί να επιτείνουν την κρίση και να οδηγήσουν σε κλείσιμο μονάδων και μαζικές απολύσεις. Επιπλέον, οι πολύ υψηλοί δασμοί στα προϊόντα της Κίνας αναπόφευκτα θα οδηγήσουν την οικονομία σε επιβράδυνση, περιορίζοντας και τη ζήτηση για ευρωπαϊκά προϊόντα, σε μια αγορά που είναι πλέον βασική για πολλούς βιομηχανικούς κλάδους της Ευρώπης.
- Σε ό,τι αφορά τη νομισματική πολιτική, το σχέδιο του Τραμπ συνδυάζει δύο στοιχεία που οδηγούν σε υψηλό πληθωρισμό: από τη μια οι δασμοί σε κάποιο βαθμό θα επιβαρύνουν τις τιμές, από την άλλη η μαζική απέλαση μεταναστών που έχει υποσχεθεί θα περιορίσει απότομα το εργατικό δυναμικό, προκαλώντας και από αυτή την πλευρά πίεση στον πληθωρισμό. Αυτό το μείγμα πολιτικής εκτιμάται ότι θα υποχρεώσει τη Fed να επιβραδύνει τη μείωση επιτοκίων ή και να τη σταματήσει εντελώς, το δολάριο, όπως ήδη συμβαίνει, θα ακολουθήσει ανοδική πορεία και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι πολύ πιθανό να επανεξετάσει τις σχεδιαζόμενες μειώσεις επιτοκίων για να μην καταρρεύσει το ευρώ. Όμως, μια επιβεβλημένη ουσιαστικά από τον Τραμπ αυστηροποίηση της ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής είναι το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται η ευρωζώνη, όπως τονίζουν αναλυτές, καθώς ήδη η ανάπτυξη είναι οριακή (0,8%) και η κορυφαία οικονομία, η Γερμανία, μετά δυσκολίας αποφεύγει την ύφεση.
- Η εξωτερική πολιτική του Τραμπ, όπως την έχει περιγράψει έως τώρα, χωρίς πάντως να έχει κάνει απολύτως σαφή τη θέση του για το NATO, φέρνει την Ευρώπη μπροστά σε μια σοβαρή οικονομική απειλή. Στην καλύτερη περίπτωση, αν δηλαδή δεν αποσυρθεί εντελώς η Αμερική από το NATO, οι χώρες της Ευρώπης θα κληθούν άμεσα να ανεβάσουν πάνω από το 2% του ΑΕΠ τις αμυντικές δαπάνες τους. Αν ο Τραμπ πάει στα άκρα με το δόγμα "America First" και αποσύρει εντελώς τις ΗΠΑ από τις δομές του NATO, οι Ευρωπαίοι θα κληθούν απότομα να δημιουργήσουν τις δικές τους, αυτοτελείς στρατιωτικές δομές, αναλαμβάνοντας πολύ υψηλό οικονομικό κόστος, που θα αποτελέσει άλλον ένα ισχυρό υφεσιακό παράγοντα, όπως εκτιμούν αναλυτές.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η επικείμενη Σύνοδος Κορυφής στη Βουδαπέστη, όπου θα συζητηθούν μέτρα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας, με «καθοδήγηση» από τη σχετική έκθεση του Μάριο Ντράγκι, παίρνει νέες διαστάσεις μετά το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών. Με τον «τυφώνα Τραμπ» να πλησιάζει την Ευρώπη, οι γνωστές ευρωπαϊκές, αργόσυρτες πολιτικές διαδικασίες μπορεί να αποδειχθούν όχι απλώς κατώτερες των περιστάσεων, αλλά επικίνδυνες.
