Ενώ μέχρι πολύ πρόσφατα η καταναλωτική συμπεριφορά στις ΗΠΑ καθοριζόταν από το «ζήσε τη στιγμή» και το «αγόρασε τώρα, πλήρωσε αργότερα», μια απρόσμενη στροφή καταγράφεται στην οικονομική συμπεριφορά των Αμερικανών: δείχνουν αναπάντεχη σοβαρότητα στη διαχείριση των χρημάτων τους.
Σύμφωνα με νέα έρευνα, το 77% των Αμερικανών έχει αλλάξει ριζικά τη σχέση του με τα χρήματα, εξαιτίας των παρατεταμένων οικονομικών αβεβαιοτήτων. Το πιο εντυπωσιακό; Δεν βλέπουμε μία στροφή προς τα κρυπτονομίσματα ή τις χρηματιστηριακές επενδύσεις ρίσκου. Αντιθέτως, οι πολίτες δείχνουν πλέον να επιζητούν ένα πολυτελές αγαθό της σύγχρονης εποχής: την προβλεψιμότητα.
Με το 86% να δηλώνει ότι η οικονομική κατάσταση παραμένει αβέβαιη και το 58% να θεωρεί ότι επίκειται ύφεση, οι Αμερικανοί στρέφονται προς στρατηγικές που τους προσφέρουν ασφάλεια. Οι μισοί (50%) θέτουν πλέον ως προτεραιότητα τη διατήρηση ρευστότητας για απρόβλεπτα έξοδα, ενώ το 41% επιδιώκει προϋπολογισμό με σταθερές, προβλέψιμες πληρωμές. Ένα 36% σκέφτεται περισσότερο μακροπρόθεσμα απ’ ό,τι ποτέ.
Η οικονομική αβεβαιότητα, που οι περισσότεροι εκτιμούν ότι θα διαρκέσει άλλους δέκα μήνες, έχει οδηγήσει πολλούς (39%) στην αποφυγή χρεώσεων και τόκων από πιστωτικές κάρτες – μια σχεδόν «επαναστατική» στάση για μια κοινωνία που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο χρέος.
Πέρα από τις προτεραιότητες διαχείρισης χρημάτων, αναδύεται και μια νέα διάθεση για προσωπική εξέλιξη: το 28% δηλώνει ότι βελτιώνει τη χρηματοοικονομική του παιδεία, το 23% εξετάζει νέες μορφές πληρωμών, και το 19% αναζητά μεγαλύτερη αξία από τους χρηματοοικονομικούς παρόχους. Πρόκειται για ένα κύμα συλλογικής υπευθυνότητας που έρχεται να αντιπαρατεθεί με τις υπερβολές του παρελθόντος.
Το πλέον αξιοσημείωτο εύρημα της έρευνας: το 83% των συμμετεχόντων δηλώνει ότι εστιάζει σε όσα μπορεί να ελέγξει σε σχέση με τα οικονομικά του, αντί να ανησυχεί για τις εξωτερικές μεταβλητές. Μια ώριμη προσέγγιση που δείχνει ότι τα μαθήματα των προηγούμενων κρίσεων ίσως έπιασαν τόπο.
«Ο έλεγχος σημαίνει προβλεψιμότητα», σημειώνει ο Vishal Kapoor, Αντιπρόεδρος Προϊόντων της Affirm – της εταιρείας που ανέθεσε την έρευνα. «Γι’ αυτό σχεδόν οι μισοί καταναλωτές (49%) θεωρούν ότι το ‘χωρίς εκπλήξεις στις χρεώσεις’ είναι η απόλυτη προτεραιότητά τους στις αγορές του 2025».
Το 41% δίνει έμφαση στις άτοκες πληρωμές, ενώ το 35% επιθυμεί τη δυνατότητα διασποράς των πληρωμών στον χρόνο. Παράλληλα, το 27% ζητά απόλυτη διαφάνεια στις ημερομηνίες πληρωμής και το 41% επιδιώκει προϋπολογισμό με σταθερές δόσεις. Οι εποχές των περίπλοκων συστημάτων ανταμοιβών και των ασαφών όρων δείχνουν να τελειώνουν.
Η ανάγκη για διαφάνεια δεν περιορίζεται μόνο στους όρους πληρωμής. Οι καταναλωτές ζητούν ξεκάθαρους όρους, μακριά από «ψιλά γράμματα» και απρόσμενες χρεώσεις. Η οικονομική πίεση αποτελεί ήδη καθημερινό άγχος – το τελευταίο που χρειάζονται είναι νέες εκπλήξεις στους τραπεζικούς λογαριασμούς τους.
Η τάση αυτή ερμηνεύεται ως αντίδραση στον οικονομικό λαβύρινθο των τελευταίων δεκαετιών. Οι καταναλωτές δείχνουν να προτιμούν πλέον τα απλά, ειλικρινή εργαλεία διαχείρισης χρημάτων, που τους προσφέρουν έλεγχο και σιγουριά.
Όπως επισημαίνει και ο Kapoor: «Οι καταναλωτές ζητούν λύσεις που τους βοηθούν να διαχειριστούν τον προϋπολογισμό τους, να αποφεύγουν τις εκπλήξεις και να διατηρούν οικονομική ανθεκτικότητα».
Η έμφαση στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και την αυτονομία αποκαλύπτει ίσως μια γενικότερη ωρίμανση στην οικονομική κουλτούρα των Αμερικανών. Η εποχή του «ζω με δανεικά» φαίνεται να έχει παρέλθει, αφήνοντας χώρο για μια νέα νοοτροπία που δίνει προτεραιότητα στην ασφάλεια, τη διαφάνεια και τη σταθερότητα.
Το αν αυτή η στροφή αποτελεί προσωρινή αντίδραση στην αβεβαιότητα ή την αρχή ενός πιο υπεύθυνου οικονομικού μέλλοντος μένει να αποδειχθεί. Όμως, για την ώρα, η «παλαιού τύπου» προβλεψιμότητα δείχνει να είναι η νέα κυρίαρχη τάση στην Αμερική.
Α.Ν
