Πολλοί ευρωβουλευτές επέκριναν, κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην ολομέλεια για τα αποτελέσματα της συνόδου κορυφής του Δεκεμβρίου, τους ηγέτες της ΕΕ για την αδυναμία τους να αντιμετωπίσουν τη μεταναστευτική και προσφυγική κρίση. Στη συζήτηση συμμετείχαν ο πρόεδρος της Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ. Το επερχόμενο βρετανικό δημοψήφισμα αποτέλεσε και αυτό σημαντικό θέμα στο οποίο αναφέρθηκαν πολλοί ευρωβουλευτές.
Ο πρόεδρος του Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, είπε τα εξής, αναφερόμενος στις προκλήσεις που συζητήθηκαν κατά τη σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου: "Δοκιμαζόμαστε σε όλα τα πιθανά μέτωπα". Όσον αφορά τη μετανάστευση, τόνισε ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση πέρα από την προστασία των συνόρων. Η σύνοδος κορυφής του Μαρτίου θα αποτελέσει τη χρονική προθεσμία για να φανεί εάν η τρέχουσα στρατηγική της ΕΕ για τη μετανάστευση έχει αποτελέσματα. Εάν αποδειχθεί ότι δεν έχει, τότε "θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε σοβαρές συνέπειες, όπως την κατάρρευση του Σένγκεν", υπογράμμισε ο κ. Τουσκ.
"Εάν τα κράτη μέλη είχαν εφαρμόσει τις πολιτικές που προτείναμε, θα ήμασταν σε καλύτερη κατάσταση σήμερα", δήλωσε ο πρόεδρος της Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και κάλεσε τις εθνικές κυβερνήσεις να επιδείξουν μεγαλύτερη αλληλεγγύη και δέσμευση για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης. "Το κόστος της μη ύπαρξης του χώρου Σένγκεν θα είναι πολύ υψηλό και θα έχει αρνητικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη και την απασχόληση", πρόσθεσε ο κ. Γιούνκερ.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε τις επιτυχημένες ιστορίες της ΕΕ, όπως η πρόσφατη συμφωνία με το Ιράν για τα πυρηνικά και η συμφωνία για το κλίμα στο Παρίσι, δήλωσε ο επικεφαλής της ομάδας του ΕΛΚ, Μάνφρεντ Βέμπερ (Γερμανία). Αναφερόμενος στο βρετανικό δημοψήφισμα για την παραμονή ή μη της χώρας στην ΕΕ, ο κ. Βέμπερ είπε ότι πολλές από τις ιδέες που προτείνει ο πρωθυπουργός Κάμερον θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε βελτιώσεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ιδίως στους τομείς της καινοτομίας και της βελτίωσης της νομοθεσίας. Ο Μάνφρεντ Βέμπερ επέμεινε, ωστόσο, ότι δεν θα αποδεχτεί καμία διάκριση εις βάρος των πολιτών της ΕΕ, ακόμη και αν ο σκοπός είναι η καταπολέμηση της κατάχρησης των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας.
Ο Ενρίκε Γκερέρο Σαλόμ (Σοσιαλιστές, Ισπανία) σημείωσε ότι όταν επιστρέφουν στις χώρες τους οι ηγέτες της ΕΕ, αγνοούν τις δεσμεύσεις που έλαβαν στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. "Είναι σαν το μύθο του Σίσυφου, γυρνάμε συνεχώς στο σημείο αφετηρίας μας στους τομείς της μετανάστευσης, της τρομοκρατίας και της οικονομίας", δήλωσε ο ίδιος, προειδοποιώντας ότι εάν η ΕΕ συνεχίσει να το κάνει αυτό, "θα επέλθει ο πολιτικός της θάνατος".
Ο Βρετανός Γκόφρεϊ Φαν Όρντεν (ΕΣΜ) επέκρινε την ΕΕ για την προσπάθειά της να κάνει πάρα πολλά και να καταλήγει να κάνει τα πράγματα χειρότερα. "Οι πολίτες δεν θέλουν μια διαρκώς στενότερη Ένωση, αλλά μία ΕΕ που κοστίζει λιγότερο και περιορίζει τη γραφειοκρατία", προσέθεσε και χαιρέτισε τη συμφωνία PNR λέγοντας ότι θα πρέπει να αναγνωρίσουμε πόσο "λογική είναι η πολιτική του Κάμερον για τη μετανάστευση".
"Μόνο 290 άνθρωποι από τους 160.000 έχουν μετεγκατασταθεί μέχρι σήμερα" και αυτό οφείλεται στην αδυναμία των κρατών μελών, και όχι της ΕΕ, να λάβουν αποφάσεις, τόνισε ο επικεφαλής των Φιλελευθέρων, Γκι Βερχόφσταντ (Βέλγιο). Ζήτησε από τον κ. Τουσκ να συγκαλέσει έκτακτη σύνοδο κορυφής για την προσφυγική κρίση προκειμένου να θεσπιστούν νέοι κανόνες σχετικά με τη μετεγκατάσταση, τη μετανάστευση και τη δημιουργία ευρωπαϊκού σώματος συνοριοφυλάκων και λιμενικών.
Η Ινές Κριστίνα Ζούμπερ (Ευρ. Ενωτ.Αριστερά, Πορτογαλία) δήλωσε ότι η μόνη απάντηση της Ευρώπης στην μεταναστευτική και την προσφυγική κρίση φαίνεται να είναι η εφαρμογή ισχυρότερων μηχανισμών απελάσεων.
Παρά την αυτοκριτική της συνόδου κορυφής για την ελλειμματική διαχείριση των κρίσεων, η κατάσταση στο μεταναστευτικό εξακολουθεί και σήμερα να είναι "καταστροφική", δήλωσε η Ούλρικε Λούνατσεκ (Πράσινοι, Αυστρία), προσθέτοντας ότι το μόνο που θα έχει αποτελέσματα είναι η εξεύρεση κοινής λύσης.
Ο Νάιτζελ Φαρατζ (ΕΕΑΔ, Ηνωμένο Βασίλειο) αναφέρθηκε στις επιθέσεις της Πρωτοχρονιάς στην Κολωνία δηλώνοντας ότι αποτελούν έναν ακόμη λόγο για να ψηφίσει το Ηνωμένο Βασίλειο υπέρ της αποχώρησής του από την ΕΕ. "Οι Βρετανοί γνωρίζουν ότι αυτοί οι νέοι άνδρες στην Κολωνία, σε λίγα χρόνια θα διαθέτουν ευρωπαϊκό διαβατήριο και θα είναι ελεύθεροι να έρθουν στη Βρετανία", πρόσθεσε.
Την άποψη αυτή συμμερίστηκε και η Βίκυ Μάγιερ (Ευρώπη των Εθνών και της Ελευθερίας, Ολλανδία), η οποία υποστήριξε ότι "περισσότεροι πρόσφυγες σημαίνει περισσότεροι τρομοκράτες".