Σοβαρό προβληματισμό προκαλεί στο υπουργείο Οικονομικών η αναιμική αύξηση των τραπεζικών καταθέσεων, σε σχέση με την πορεία της οικονομίας και η αιτία δεν είναι άλλη από τον κίνδυνος κατασχέσεων από την Εφορία!
Όπως αποκάλυψε το Σin, το χρήμα σε κυκλοφορία, εκτός του τραπεζικού συστήματος, ανέρχεται στο ποσό των 31 δισ. ευρώ ή στο 17% του ΑΕΠ, όταν υπό κανονικές συνθήκες, η νομισματική κυκλοφορία δεν ξεπερνά το 6% του ΑΕΠ ή τα 11 δισ. ευρώ στην προκειμένη περίπτωση. Δηλαδή το ποσό που "λείπει" από τις τράπεζες είναι 20 δισ. ευρώ!
Αξίζει να σημειωθεί ότι η επίδοση αυτή, δεν δικαιολογείται και θα έπρεπε να είναι χαμηλότερη και από το 6% του ΑΕΠ δεδομένου ότι:
1. Είναι υποχρεωτική η χρήση των ηλεκτρονικών πληρωμών, μέσω των POS, wed banking κ.λπ.
2. Υποχρεωτικά οι μισθοδοσίες από όλες τις επιχειρήσεις και φυσικά από τις δημόσιες υπηρεσίες καταβάλλονται υποχρεωτικά μέσω τραπεζικών λογαριασμών.
3. Οι ηλεκτρονικές αγορές χτίζουν το αφορολόγητο όριο για μισθωτούς συνταξιούχους και αγρότες, ενώ πρόσθετο κίνητρο αποτελούν οι κληρώσεις που γίνονται κάθε μήνα από την ΑΑΔΕ, με έπαθλο 1.000 ευρώ, για 1.000 τυχερούς, που σημαίνει πως εκατομμύρια φορολογουμένων «κυνηγούν» τις ηλεκτρονικές αγορές.
Οι συνθήκες αυτές συνηγορούν υπέρ της αύξησης των καταθέσεων και του χρήματος που κυκλοφορεί μέσω τραπεζών και όχι να σημειώνονται διαρροές καταθέσεων.
Παράλληλα, έχουν εκλείψει οι λόγοι, για τους οποίους ο έχων χρήματα στο «στρώμα» να μην τα καταθέτεις τις τράπεζες, καθώς το κλίμα έχει βελτιωθεί και τα μακροοικονομικά μεγέθη και οι σχέσεις με τους θεσμούς δείχνουν θεματική βελτίωση. Ειδικότερα:
1. Η οικονομία βρίσκεται σε σταθερή ανάπτυξη, έχοντας καταγράψει άνοδο του ΑΕΠ για τρία διαδοχικά τρίμηνα και σύμφωνα με πληροφορίες αύξηση θα παρουσιάσει και στο τέταρτο τρίμηνο του 2017.
2. Η ανεργία έχει μειωθεί κάτω από 21%, από το επίπεδο του 27% που ήταν μια τριετία πίσω, το 2014.
3. Η 3η αξιολόγηση έχει κλείσει σε χρόνο ρεκόρ και μέχρι τον Απρίλιο – Μάιο θα κλείσει και η 4η και τελευταία αξιολόγηση.
4. Ξεκίνησαν οι παράλληλες συζητήσεις για την απομείωση του δημοσίου χρέους.
5. Οι θεσμοί πλέον αντί να συζητούν για νέο μνημόνιο και νέα μέτρα, δρομολογούν την έξοδο της Ελλάδας από το μνημόνιο, τον προσεχή Αύγουστο.
6. Το οικονομικό κλίμα έχει επιστρέψει σε επίπεδα προ κρίσης.
7. Τα επιτόκια των ομολόγων έχουν μειωθεί στα επίπεδα των ετών 2004 και 2005.
Ιδού τι φταίει
Είναι σαφές πως, με τα δεδομένα αυτά δεν δικαιολογείται η αναιμική αύξηση των τραπεζικών καταθέσεων, αντιθέτως, υπό κανονικές συνθήκες τα χρήματα που είναι στα στρώματα ή στα συρτάρια, θα έπρεπε να επιστρέψουν στις τράπεζες.
Δεν συμβαίνει όμως. Παρά την πρόοδο που περιγράφεται πιο πάνω, οι καταθέσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών αυξήθηκαν το 2017 κατά 5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 21,5 δισ. ευρώ, είναι η αύξηση του Δεκεμβρίου.
Η αιτία πλέον αποδίδεται στο ισχύον από το 2014, πλαίσιο κατασχέσεων της εφορίας.
Ο φορολογούμενος που έχει χρήματα στην τράπεζα κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή με κατάσχεση από την εφορία ή τον ΕΦΚΑ τυχόν ληξιπρόθεσμων χρεών ή τη δέσμευση των λογαριασμών του, ακόμη και αν έχει ρυθμίσει και τηρεί κανονικά τη ρύθμιση.
Ειδικότερα, όπως προκύπτει από έγγραφο του ΥΠΟΙΚ, που είχε αποκαλύψει το Σin (https://www.sofokleousin.gr/archives/372311.html), δεν προβλέπεται αναστολή των κατασχέσεων που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων ή έχουν εκδοθεί οι σχετικές παραγγελίες κατάσχεσης, τα ποσά όμως που αποδίδονται από αυτές θα πιστώνονται σε δόση ή δόσεις της ρύθμισης, εφόσον καταβάλλονται εντός της προθεσμίας αυτών και δεν πιστώνονται σε άλλες ληξιπρόθεσμες μη ρυθμισμένες οφειλές.
Σημειώνει επίσης ότι σύμφωνα με την περ. υπ' αριθμ. 11 της υποπαραγράφου ΑΙ της παραγράφου Α του πρώτου άρθρου του Ν. 4152/2013 (Διατάξεις για τη ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών) «Το Δημόσιο διατηρεί το δικαίωμα και μετά τη συμμόρφωση του οφειλέτη στη ρύθμιση τμηματικής καταβολής που του χορηγήθηκε: α) να επιβάλει κατασχέσεις και να εγγράφει υποθήκες σε περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη των συνυπόχρεων προσώπων ή των εγγυητών, εφόσον η οφειλή δεν είναι ασφαλισμένη ... ».
Ακόμη, σύμφωνα με τα τελευταία της ΑΑΔΕ, στο τέλος Δεκεμβρίου το σύνολο των φορολογούμενων που έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη φορολογική διοίκηση ανέρχεται σε 4.068.857 φορολογούμενους, επί συνόλου 6.000.000, ενώ:
- Μέτρα αναγκαστικής είσπραξης έχει δικαίωμα να επιβάλλει η φορολογική διοίκηση σε 1.744.115 φορολογούμενους (που χρωστούν περισσότερα από 500 ευρώ).
Ήδη έχουν επιβληθεί μέτρα αναγκαστικής είσπραξης, όπως είναι οι κατασχέσεις σε 1.050.077 φορολογούμενους, δηλαδή περίπου στο 60% των φορολογούμενων που η εφορία μπορεί να επιβάλει κατασχέσεις.
Τα κρατούν στο σπίτι
Είναι σαφές, ότι οι φορολογούμενοι που έχουν χρέη προς το Δημόσιο και προς Ταμεία, δεν αφήνουν στην τράπεζα χρήματα. Επίσης, πολλές επιχειρήσεις, «πριμοδοτούν» με γενναίες εκπτώσεις τις αγορές με μετρητά. Και βέβαια τις εισπράξεις της ημέρας, τις διακρατούν στο σπίτι, με όλους τους κινδύνους που συνεπάγεται η επιλογή αυτή.
Πλήθος είναι τα φαινόμενα εταιρειών οι οποίες ζητούν από τους πελάτες τους την πληρωμή μετρητά, αντί καρτών, καθώς ακόμη και αν έχουν ρυθμίσει τις οφειλές τους, η εφορία τους δεσμεύει τους λογαριασμούς, μέχρι να αποπληρωθεί το οφειλόμενο ποσό.
Το ίδιο πράττουν και οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, εάν έχουν χρέη και καταθέσεις, που υπερβαίνουν το ακατάσχετο ποσό σε ένα λογαριασμό, των 1.250 ευρώ.
Συνέπεια είναι να υπάρχει ένα τεράστιο ποσό ύψους 31 δισ. ευρώ, που κυκλοφορεί υπό τη μορφή μετρητών, το οποίο είναι αυξημένο περίπου 20 δισ. ευρώ, από ότι θα έπρεπε υπό κανονικές συνθήκες.
Στελέχη του ΥΠΟΙΚ προβληματίζονται ήδη για την κατάσταση, καθώς η μη αύξηση των καταθέσεων, καθυστερεί την αποδέσμευση των τραπεζών από τον ELA και την επαναφορά του τραπεζικού συστήματος στην κανονικότητα. Στο πλαίσιο αυτό, δεν αποκλείονται πρωτοβουλίες, για την αλλαγή του πλαισίου των κατασχέσεων.