Ολοι πλέον αναγνωρίζουν ότι η συμφωνία δασμών με τις ΗΠΑ δεν ήταν αρκετά καλή για την ΕΕ – ο Τραμπ τα πήρε όλα κι έδωσε ελάχιστα. Οι Ευρωπαίοι “παρηγούνται” στη σκέψη ότι μία κακή συμφωνία είναι καλύτερη από έναν ανοιχτό εμπορικό πόλεμο. Ομως οι επιπτώσεις είναι μπροστά, θ' αρχίσουν να φαίνονται σταδιακά και θα αποτυπωθούν στα εμπορικά ισοζύγια.
Στις Βρυξέλλες φοβούνται τώρα ότι οι επιπτώσεις μπορεί να γίνουν αισθητές και σε επίπεδο οικονομίας συνολικά, με επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης στην Ευρωζώνη.
Διεθνείς οίκοι έχουν ήδη σπεύσει να προβλέψουν ότι οι αμερικανικοί δασμοί θα αφαιρέσουν περίπου 0,4% από το ΑΕΠ της Ευρωζώνης, αντισταθμίζοντας την ούτως ή άλλως ασθενική ανάπτυξη. Οι εκτιμήσεις αποκλίνουν και ορισμένοι ανεβάζουν τον πήχυ στο 0,5% ή και σε 0,6%.
Το πλήγμα θα είναι ισχυρότερο σε ορισμένους κλάδους, ενώ η συνολική οικονομική δραστηριότητα και οι καταναλωτικές δαπάνες θα επηρεαστούν από το αυξημένο κόστος ενέργειας, λόγω υποκατάστασης του ρωσικού φυσικού αερίου με ακριβότερο αμερικανικό LNG.
Οι επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία
Μικρότερες θα είναι οι επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία, λόγω μικρού μεγέθους των εξαγωγών μας προς τις ΗΠΑ. Πέρυσι ήταν 2,4 δισ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας 1% του ΑΕΠ και λιγότερο από 5% της συνολικής αξίας εξαγωγών.
Ομως οι όποιες απώλειες σημειωθούν, θα είναι επικεντρωμένες σε λίγα προϊόντα- κυρίως αγροτοδιατροφικά. Επισημαίνεται ότι το ελαιόλαδο αντιπροσωπεύει το 3,1% των εξαγωγών μας και τα φρουτα-λαχανικά-ξηροί καρποί το 14,9%. Μερίδιο 3,8% έχουν τα βιομηχανικά προϊόντα αλουμινίου, με συνολική αξία 95 εκατ. ετησίως.
Εμμεση αλλά εξίσου σοβαρή θα είναι η έμμεση αρνητική επίπτωση στην ελληνική οικονομία από την επιβράδυνση της ανάπτυξης και την αλλαγή του οικονομικού-επιχειρηματικού κλίματος στην Ευρωζώνη, λόγω αυξημένων αμερικανικών δασμών.
Με βάση της πρώτες μελέτες-αναλύσεις που έχουν γίνει από τράπεζες και από τις υπηρεσίες του ΥΠΕΘΟ, στο κυβερνητικό οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι η επιβολή αυξημένων δασμών δεν πρόκειται να επηρεάσει σημαντικά τις πωλήσεις ελληνικών αγροτοδιατροφικών προϊόντων στην αμερικανική αγορά, τα οποία απευθύνονται κυρίως στην ομογένεια.
- Το χειρότερο σενάριο προβλέπει απώλειες τζίρου της τάξεως των 400 εκατ. ευρώ ετησίως – κάτι λιγότερο από 0,2% του ΑΕΠ.
Μεγαλύτερες ενδέχεται να αποδειχθούν οι έμμεσες επιπτώσεις από το πλήγμα που θα επιφέρουν οι δασμοί στην οικονομία της Ευρωζώνης. Προς το παρόν δεν μπορούν να γίνουν βάσιμες εκτιμήσεις για το μέγεθος τους.
Ψάχνουν εξαιρέσεις
Εν πάση περιπτώσει, η συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ θα περάσει ακόμα από πολλά “κύματα” ώσπου να πάρει τελική μορφή και να γίνουν οι εξειδικεύσεις ανά προϊόν κλπ. Σ' αυτή τη φάση, το κυβερνητικό οικονομικό επιτελείο θα προσπαθήσει να προωθήσει στο τελικό κείμενο κάποιες εξαιρέσεις για ελληνικά προϊόντα, που θα μπορούσαν να εξαιρεθούν από τους δασμούς ή να έχουν διακριτική μεταχείριση με χαμηλότερους δασμολογικούς συντελεστές.
Στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας αναμένουν το τελικό κείμενο της συμφωνίας, από το οποίο θα προκύπτει ποιες κατηγορίες προϊόντων μπορούν να εξαιρεθούν από το καθεστώς των δασμών.
Η μεγάλη δυσκολία έγκειται στο ότι οι συζητήσεις με τις ΗΠΑ δεν θα διεξαχθούν σε διμερές επίπεδο, αλλά μέσα από το πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μαζί με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη. Η ανάγκη για κοινό ευρωπαϊκό μέτωπο περιορίζει τη δυνατότητα ελιγμών της ελληνικής κυβέρνησης