Η διαδικασία έκδοσης των συντάξεων θα είναι πλέον ψηφιακή, σύμφωνα με την εγκύκλιο του ΕΦΚΑ, και υποτίθεται ότι θα επιταχυνθεί. Προς το παρόν διαπιστώνεται ότι όχι μόνον δεν επιταχύνεται, αλλά καθυστερεί, με αποτέλεσμα να αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης, οι οποίες υπερβαίνουν πλέον τις 300.000. Μόνο στο τελευταίο 12μηνο αυξήθηκαν κατά 80.622 !
Συνδικαλιστές και στελέχη ασφαλιστικών φορέων υποστηρίζουν ότι αυτή η "δυστοκία" στην έκδοση συντάξεων είναι εν μέρει σκόπιμη: Ο ρυθμός έκδοσης νέων συντάξεων συναρτάται με τον προϋπολογισμό του ΕΦΚΑ και γίνεται προσπάθεια να μη βρεθεί μπροστά σε ταμειακά προβλήματα.
Τώρα αρχίζει η δοκιμαστική λειτουργία του νέου ψηφιακού συστήματος. Πρέπει όμως πρώτα να ικανοποιηθούν τα 314.172 αιτήματα που έχουν υποβληθεί και καθυστερεί η έκδοσή τους περισσότερο από 90 μέρες και μετά θα αρχίσουν να αρχίσουν να εκδίδονται οι «ηλεκτρονικές συντάξεις» μέσω του ΑΤΛΑΣ.
Σε κάθε περίπτωση όλα εξαρτώνται από τη δαπάνη για τις νέες συντάξεις. Λόγω των ελλειμμάτων που εμφανίζει τους τελευταίους μήνες ο ΕΦΚΑ, ο οποίος αναγκάζεται να «σπάει» ομόλογα και προθεσμιακές καταθέσεις για να πληρώσει τις τρέχουσες συντάξεις, είναι βέβαιο ότι η έκδοση των νέων συντάξεων θα καθυστερήσει αρκετά.
Τα στοιχεία που περιέχει η τελευταία έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής διαψεύδουν τις όποιες προσδοκίες επιχειρείται να καλλιεργηθούν, για άμεση απονομή των συντάξεων. Ο συνολικός αριθμός των κύριων συντάξεων πρώην δημοσίου και του ΕΦΚΑ που καθυστερούν να εκδοθούν, ανέρχονταν στο τέλος Μαρτίου σε 266.809, από 190.461 που ήταν τον Ιούνιο του 2019. Σε ένα εννεάμηνο δηλαδή, καταγράφηκε αύξηση των εκκρεμών κύριων συντάξεων κατά 76.348 ή κατά 40,1%.
Συνολικά, ο αριθμός των εκκρεμών κύριων και επικουρικών συντάξεων, ανήλθε στο τέλος του Μαρτίου σε 314.172, σημειώνοντας αύξηση κατά 80.622 σε σχέση με τον Ιούνιο του 2019 ή κατά 34,5%, ενώ σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2019, καταγράφεται αύξηση κατά 24.598 εκκρεμείς συντάξεις.
Τη διαδικασία της πιλοτικής λειτουργία της ηλεκτρονικής υποβολής και διεκπεραίωσης των αιτήσεων συνταξιοδότησης διευκρινίζει εγκύκλιος του ΕΦΚΑ, στην οποία σημειώνει ότι η πλατφόρμα υποδοχής των νέων συντάξεων θα είναι πιλοτική, μέχρι τις 3 Αυγούστου 2020.
Πώς θα γίνονται οι αιτήσεις των… ψηφιακών συντάξεων
Οι αιτήσεις για την απονομή σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου ασφαλισμένου ή συνταξιούχου υποβάλλονται πλέον υποχρεωτικά στην ηλεκτρονική υπηρεσία Ψηφιακής Απονομής Σύνταξης «ΑΤΛΑΣ» μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr). Για κάθε παροχή υποβάλλεται ξεχωριστή αίτηση από τους ασφαλισμένους των φορέων, κλάδων, τομέων και λογαριασμών που εντάχθηκαν στον e-Ε.Φ.Κ.Α..
Στην ιστοσελίδα του e-Ε.Φ.Κ.Α. λειτουργεί η εφαρμογή «Ηλεκτρονική Υπηρεσία Υποβολής Αίτησης Συνταξιοδότησης» που υποστηρίζει την υποβολή αιτήσεων συνταξιοδότησης όλων των κατηγοριών. Μέρος της Υπηρεσίας (Αίτηση Απονομή σύνταξης γήρατος σε Αγρότες και Αίτηση Μεταβίβασης σύνταξης λόγω θανάτου) λειτουργεί πιλοτικά στο πλαίσιο του πληροφοριακού συστήματος «ΑΤΛΑΣ», παρέχοντας μερική αυτοματοποίηση της διαδικασίας απονομής και διαλειτουργικότητα στη συλλογή των δικαιολογητικών.
Για όλες τις περιπτώσεις, με την ηλεκτρονική υποβολή του αιτήματος, αποδίδεται ηλεκτρονικός αριθμός αίτησης και ηλεκτρονικός αριθμός πρωτοκόλλου, που λαμβάνεται υπόψη στην επεξεργασία του συνταξιοδοτικού αιτήματος. Οι ασφαλισμένοι, κατά τη διαδικασία συμπλήρωσης των πεδίων της ηλεκτρονικής αίτησης συνταξιοδότησης, υποστηρίζονται από οδηγίες που έχουν αναρτηθεί στην εν λόγω εφαρμογή (Οδηγίες Χρήσης Αίτησης Κύριας Σύνταξης Γήρατος ΟΓΑ, Οδηγίες Χρήσης Αίτησης Μεταβίβασης Κύριας Σύνταξης Λόγω Θανάτου και Γενικές Οδηγίες Αίτησης Συνταξιοδότησης για Λοιπές Περιπτώσεις).
Επίσης, έχει τεθεί στη διάθεση των αρμόδιων υπηρεσιών εγχειρίδιο χρήσης της εφαρμογής της αυτοματοποιημένης διαδικασίας έκδοσης των αποφάσεων συνταξιοδότησης.
Πιστοποιητικά και Ληξιαρχικές Πράξεις, εφόσον απαιτούνται για τη διεκπεραίωση των αιτήσεων, λαμβάνονται μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης, χωρίς να απαιτείται προσκόμιση από τους αιτούντες.
Κατ' εξαίρεση, σε περίπτωση που έχει υποβληθεί αίτηση συνταξιοδότησης από δικαστικό συμπαραστάτη ασφαλισμένου ή σε κάθε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η αυτεπάγγελτη άντληση του συνόλου των απαιτούμενων δικαιολογητικών η αρμόδια περιφερειακή υπηρεσία του e-Ε.Φ.Κ.Α. μπορεί να ζητήσει από τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν τα ελλείποντα δικαιολογητικά.
Υπενθυμίζεται ότι, στο πλαίσιο της πιλοτικής λειτουργίας της απονομής συντάξεων λόγω γήρατος των ασφαλισμένων στον τ. ΟΓΑ, καθώς και μεταβίβασης σύνταξης λόγω θανάτου συνταξιούχου, έχει διευκρινιστεί ότι για τις αιτήσεις μεταβίβασης σύνταξης λόγω θανάτου από 1.3.2020 και μετά καθώς και για τις αιτήσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος των ασφαλισμένων του τ. ΟΓΑ ισχύουν τα δικαιολογητικά που εμφανίζονται στο πεδίο της ηλεκτρονικής αίτησης μεταβίβασης κύριας σύνταξης λόγω θανάτου συνταξιούχου και στο αντίστοιχο εγχειρίδιο οδηγιών χρήσης της Ηλεκτρονικής Υπηρεσίας Υποβολής Αίτησης Συνταξιοδότησης.
Επίσης, για όλες τις αιτήσεις μεταβίβασης σύνταξης λόγω θανάτου δεν αναζητείται πλέον Πιστοποιητικό πρωτοδικείου περί μη λύσεως γάμου, ανεξαρτήτως της ημερομηνίας υποβολής αυτών.
Ειδικά όσον αφορά την αίτηση μεταβίβασης σύνταξης λόγω θανάτου αλλοδαπού συνταξιούχου χωρίς οικογενειακή μερίδα στην Ελλάδα, υπενθυμίζουμε ότι κατ’ εξαίρεση, παρέχεται η δυνατότητα κατάθεσης έντυπης αίτησης, λαμβάνοντας υπόψη ότι στην περίπτωση αυτή το πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών εκδίδεται με απόφαση του αρμόδιου κατά τόπο Ειρηνοδικείου.
Αυτόματα οι αποφάσεις, αλλά...
Οι αποφάσεις συνταξιοδότησης για αιτήματα μεταβίβασης κύριας σύνταξης αιτία θανάτου του συνταξιούχου και απονομής γήρατος σε δικαιούχους του τ. ΟΓΑ χωρίς χρόνο διαδοχικής ασφάλισης εκδίδονται αυτόματα μέσω της ηλεκτρονικής υπηρεσίας ψηφιακής απονομής «ΑΤΛΑΣ», βάσει των διαθέσιμων ψηφιακών δεδομένων πληρωμών συντάξεων για τις περιπτώσεις μεταβίβασης και των διαθέσιμων ψηφιακών δεδομένων χρόνου ασφάλισης του πληροφοριακού συστήματος ΑΤΛΑΣ για τις περιπτώσεις απονομής συντάξεων γήρατος.
Η διάρκεια της πιλοτικής λειτουργίας της ηλεκτρονικής υπηρεσίας ψηφιακής απονομής σύνταξης «ΑΤΛΑΣ» περατώνεται τρεις μήνες από τη δημοσίευση της κοινοποιούμενης Υπουργικής Απόφασης, δηλαδή στις 3 Αυγούστου 2020.
Σύμφωνα με την κοινοποιούμενη Υπουργική Απόφαση, κατά τη διάρκεια της πιλοτικής λειτουργίας της ηλεκτρονικής υπηρεσίας ψηφιακής απονομής σύνταξης «ΑΤΛΑΣ», πραγματοποιείται από τις εκτελεστικές υπηρεσίες απονομών συντάξεων του e-Ε.Φ.Κ.Α. έλεγχος της ορθότητας για το σύνολο των αποφάσεων που εκδίδονται από την υπηρεσία και στη συνέχεια κοινοποιείται η απόφαση στους δικαιούχους.
Με αυτό το δεδομένο και λαμβάνοντας υπόψη ότι η ηλεκτρονική αίτηση επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του ν. 1599/1986, όπως ισχύει, σχετικά με την ορθότητα και την πληρότητα των δεδομένων που καταχωρούνται σε αυτή, αντλώντας τα ουσιώδη δεδομένα της αίτησης από τα ηλεκτρονικά συστήματα, στο πιλοτικό στάδιο εφαρμογής της νέας ψηφιακής διαδικασίας η υπηρεσία απονομής συντάξεων έχει πλέον τη δυνατότητα να προχωρήσει στον έλεγχο και την οριστικοποίηση των αποφάσεων συνταξιοδότησης χωρίς φάκελο.
Κάθε απόφαση γνωστοποιείται αποκλειστικά στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έχει δηλώσει ο ασφαλισμένος ή ο νόμιμος εκπρόσωπος/αντίκλητός του στην ηλεκτρονική αίτηση του.
Η απόφαση θεωρείται ότι κοινοποιήθηκε μετά την παρέλευση δέκα (10) εργασίμων ημερών από τη γνωστοποίηση της με ηλεκτρονικό τρόπο και αναρτάται στον ατομικό λογαριασμό του ασφαλισμένου στον διαδικτυακό τόπο του e-Ε.Φ.Κ.Α. Στη συνέχεια, ο ασφαλισμένος δύναται να ασκήσει προσφυγή κατά της απόφασης που του κοινοποιήθηκε ηλεκτρονικά, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Για τις λοιπές αιτήσεις απονομής σύνταξης εξακολουθεί η υφιστάμενη διαδικασία απονομής μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος στις υπηρεσίες του e-Ε.Φ.Κ.Α. μέχρι την έναρξη της λειτουργίας των αντίστοιχων κατηγοριών στην ηλεκτρονική υπηρεσία ψηφιακής απονομής «ΑΤΛΑΣ».
Από την έναρξη της πλήρους παραγωγικής λειτουργίας της ηλεκτρονικής υπηρεσίας ψηφιακής απονομής σύνταξης «ΑΤΛΑΣ» θα πραγματοποιείται από τις εκτελεστικές υπηρεσίες απονομών συντάξεων του e-Ε.Φ.Κ.Α. απολογιστικός δειγματοληπτικός έλεγχος σε ποσοστό τουλάχιστον 10% των αποφάσεων, στις οποίες θα αποστέλλονται τα αποτελέσματα.