Από το βόειο κρέας ως την σοκολάτα, η παράνομη αποψίλωση δασών βρίσκεται πίσω από πολλά τρόφιμα της καθημερινής ζωής και συστατικά τροφίμων.
Σχεδόν το 70% των τροπικών δασών που αποψιλώνονται για την εκτροφή βοοειδών και σοδειών, όπως η σόγια και το φοινικέλαιο, αποψιλώθηκαν παράνομα κατά το διάστημα 2013-2019, όπως έδειξε έκθεση που δόθηκε στη δημοσιότητα, η οποία προειδοποιεί για τον αντίκτυπο που θα υπάρχει στις παγκόσμιες προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
H παράνομη υλοτομία ευθύνεται για την απώλεια κατά μέσο όρο 4,5 εκατομμυρίων εκταρίων δασικής περιοχής --μια έκταση ίση με το μέγεθος της Δανίας-- στην Λατινική Αμερική, την Νοτιοανατολική Ασία και την Αφρική, αναφέρει η έκθεση την οποία συνέταξε η ΜΚΟ Forest Trends, που εδρεύει στις ΗΠΑ.
"Αν δεν σταματήσουμε επειγόντως αυτή την παράνομη αποψίλωση δεν έχουμε καμία ευκαιρία να καταπολεμήσουμε τις τρεις κρίσεις που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα --την κλιματική αλλαγή, την απώλεια της βιοποικιλότητας και τις αναδυόμενες πανδημίες", δήλωσε ο Άρθουρ Μπλάντελ, ένας εκ των συγγραφέων της έκθεσης και σύμβουλος της ΜΚΟ αυτής, η οποία εργάζεται πάνω στην εξεύρεση των οικονομικών εργαλείων για την προστασία των οικοσυστημάτων.
Η καλλιέργεια του φοινικέλαιου στην Ινδονησία και η καλλιέργεια σόγιας και εκτροφή βοοειδών στην Βραζιλία -εκεί όπου βρίσκεται περίπου το 60% των τροπικών δάσων του Αμαζονίου-- είναι βασικοί παράγοντες πρόκλησης της παράνομης αποψίλωσης, αναφέρει η έκθεση.
Η παραγωγή άλλων γεωργικών προϊόντων, όπως το κακάο που χρησιμοποιείται για την παρασκευή σοκολάτας στην Ονδούρα και την Δυτική Αφρική, και το καλαμπόκι στην Αργεντινή, επίσης βρίσκονται πίσω από την παράνομη αποψίλωση των δασών.
Στην Ινδονησία, τουλάχιστον το 81% των δασικών εκτάσεων που έχει αποψιλωθεί για την παραγωγή φοινικέλαιου εκτιμάται ότι είναι παράνομο, σημειώνει η έκθεση.
Στις χώρες παραγωγούς σόγιας, όπως η Βραζιλία, σχεδόν το 93% των εκτάσεων που μετατράπηκαν για τις ανάγκες ανάπτυξης της σοδειάς που χρησιμοποιείται για το μαγείρεμα και για τις ζωοτροφές, είναι παράνομο, ενώ το 93% της αποψίλωσης των δασών για τις φυτείες κακάο είναι παράνομο και το 81% για την εκτροφή βοοειδών, προσθέτει η έκθεση.
Η έκθεση ορίζει ως παράνομη την αποψίλωση των δασών που παραβιάζει την εθνική νομοθεσία, κάτι που κάνουν λόγου χάρη οι υλοτόμοι και οι εταιρείες που δεν εξασφαλίζουν άδεια από τους κατόχους γης ή που διενεργούν μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, καθώς και τις περιπτώσεις που περιλαμβάνουν φοροδιαφυγή.
Κίνδυνοι από την εφοδιαστική αλυσίδα
Περιβαλλοντιστές και κάποιοι βουλευτές στις ΗΠΑ, την ΕΕ και τη Βρετανία ζητούν νομοθεσία που θα αποτρέπει από το να φθάσουν στα ράφια των σούπερ μάρκετ προϊόντα καλλιέργειας από παράνομα αποψιλωμένες εκτάσεις.
Στις ΗΠΑ, ο Δημοκρατικός γερουσιαστής της Χαβάης Μπράιαν Σατζ και ο βουλευτής Ερλ Μπλούμεναουερ του Όρεγκον έχουν ανακοινώσει τα σχέδιά τους για ένα σχέδιο νόμου, το οποίο θα απαγορεύει τις αμερικανικές εισαγωγές γεωργικών προϊόντων που παράγονται σε παράνομα αποψιλωμένες εκτάσεις.
"Θεωρώ ότι οι περισσότεροι Αμερικανοί καταναλωτές θα συμφωνήσουν απόλυτα ότι είναι ανήθικο, παρωχημένο και εξωφρενικό προϊόντα που πωλούνται στα ράφια των σούπερ μάρκετ να προέρχονται από παράνομα αποψιλωμένες εκτάσεις", ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο Μπλούμεναουερ.
Η Βρετανία σχεδιάζει να θεσπίσει παρόμοια νομοθεσία.
Η υλοτομία των δασών έχει τεράστιες επιπτώσεις στους παγκόσμιους στόχους αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής καθώς τα δέντρα απορροφούν σχεδόν το ένα τρίτο από τις εκπομπές άνθρακα που παράγονται παγκοσμίως και προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη.
Ο άνθρακας που εκπέμπεται από την παράνομη αποψίλωση δασών για την γεωργία αναλογούσε σχεδόν στο 41% όλων των εκπομπών από την την αποψίλωση τροπικών δασών από το 2013 ως το 2019, αναφέρει η έκθεση.
"Η παράνομη αποψίλωση είναι ένας σημαντικός παράγοντας πρόκλησης της απώλειας δασικών εκτάσεων και προκαλεί έναν σημαντικό κίνδυνο για τις εταιρείες εφοδιαστικής αλυσίδας και για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που πιθανόν ακούσια να προμηθεύουν ή να χρηματοδοτούν προϊόντα που έχουν παραχθεί παράνομα", εξηγεί ο Τζάστιν Άνταμς, ο εκτελεστικός διευθυντής της Tropical Forest Alliance, η οποία εργάζεται για την απεμπλοκή των εφοδιαστικών αλυσίδων από την αποψίλωση.
