Καθώς μεγαλώνουμε, ο εγκέφαλός μας επιβραδύνεται. Γινόμαστε πιο ξεχασιάρηδες, λιγότερο οξυδερκείς και δυσκολευόμαστε να μάθουμε νέα πράγματα τόσο εύκολα όσο κάποτε. Η απάντηση στο να γυρίσουμε πίσω το ρολόι στον γερασμένο εγκέφαλό μας μπορεί να αποτελεί έκπληξη: ο λόγος για την κάνναβη!
Νέα έρευνα από τη Γερμανία δείχνει ότι η μακροχρόνια θεραπεία χαμηλής δόσης με THC (τετραϋδροκανναβινόλη) - το κύριο ψυχοδραστικό συστατικό της κάνναβης, που δίνει στους χρήστες το "φτιάξιμο" - θα μπορούσε να βοηθήσει να διατηρηθούν οι γερασμένοι εγκέφαλοι νεανικοί και ευκίνητοι.
Ενώ είναι γνωστό ότι οι υψηλές δόσεις THC βλάπτουν τη μνήμη και τη γνωστική λειτουργία, οι προσεκτικά ελεγχόμενες χαμηλές δόσεις φαίνεται να έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα σε εγκεφάλους μεγαλύτερης ηλικίας.
Σε μια πρωτοποριακή μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ACS Pharmacology & Translation Science, οι ερευνητές αντιμετώπισαν ηλικιωμένα ποντίκια με μικρές ημερήσιες δόσεις THC για αρκετές εβδομάδες. Τα ηλικιωμένα ποντίκια παρουσίασαν εντυπωσιακές βελτιώσεις στη μάθηση, τη μνήμη και τη γνωστική ευελιξία. Ο εγκέφαλός τους άρχισε ακόμη και να παράγει νέες συνδέσεις μεταξύ νευρώνων, μια διαδικασία που συνήθως σχετίζεται με νεαρούς, αναπτυσσόμενους εγκεφάλους.
Πώς λειτουργεί αυτή η "μαγεία" του THC
Το κλειδί φαίνεται να βρίσκεται στις επιπτώσεις του στον μεταβολισμό και την παραγωγή ενέργειας. Συγκεκριμένα, ερευνητές στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Βόννης (UKB) λένε ότι ο διακόπτης πρωτεΐνης mTOR επηρεάζει τη γνωστική απόδοση και τις μεταβολικές διεργασίες με βάση την ισχύ του σήματος του.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι η θεραπεία με THC πυροδότησε μία πολύπλοκη αλληλουχία μεταβολικών αλλαγών στον εγκέφαλο των ηλικιωμένων ποντικών. Αύξησε την παραγωγή ενέργειας, αύξησε τη διαθεσιμότητα των πόρων που απαιτούνται για τη δημιουργία νέων εγκεφαλικών συνδέσεων και ενεργοποίησε μονοπάτια που σχετίζονται με την κυτταρική επισκευή και ανανέωση.
Ουσιαστικά, το THC φάνηκε να μετατοπίζει τους γερασμένους εγκεφάλους σε μια πιο νεανική, ενεργητική κατάσταση, προετοιμασμένη για ανάπτυξη και πλαστικότητα. Είναι σαν οι εγκέφαλοι να έχουν μια μεταβολική αναμόρφωση, αποβάλλοντας τον υποτονικό, ηλικιωμένο μεταβολισμό τους για έναν νεανικό, εφηβικό.
Περιέργως, αυτά τα αναζωογονητικά αποτελέσματα παρατηρήθηκαν μόνο σε μεγαλύτερα ζώα. Όταν χορηγήθηκε η ίδια θεραπεία με THC σε νεαρά ποντίκια, μείωσε ελαφρώς τις γνωστικές τους ικανότητες. Αυτό υποδηλώνει ότι οι επιδράσεις του THC στον εγκέφαλο εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την ηλικία.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι το ενδοκανναβινοειδές σύστημα του εγκεφάλου - το φυσικό σύστημα σηματοδότησης που μοιάζει με κάνναβη, στο οποίο χρησιμοποιείται το THC - αλλάζει σημαντικά με την ηλικία. Σε μεγαλύτερους εγκεφάλους, αυτό το σύστημα γίνεται λιγότερο ενεργό. Η θεραπεία χαμηλής δόσης THC μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση της λειτουργίας της σε πιο νεανικά επίπεδα.
Εάν αυτά τα ευρήματα ισχύσουν και στους ανθρώπους, θα μπορούσε να ανοίξει νέες συναρπαστικές δυνατότητες για τη θεραπεία της γνωστικής έκπτωσης που σχετίζεται με την ηλικία και ίσως ακόμη και της νόσου του Αλτσχάιμερ. Ένα φάρμακο με βάση την κάνναβη που κρατά τους γερασμένους εγκεφάλους αιχμηρούς και διατηρεί την πλαστικότητά τους, θα μπορούσε να είναι επαναστατικό.
Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι οι ηλικιωμένοι πρέπει να σπεύσουν να προμηθευτούν κάνναβη. Η μελέτη χρησιμοποίησε πολύ ακριβείς, ελεγχόμενες δόσεις καθαρού THC – δηλαδή καμία σχέση με το κάπνισμα ενός "joint".
Άλλωστε, απαιτείται ακόμα πολύ περισσότερη έρευνα, για να καθοριστεί εάν αυτά τα οφέλη θα προκύψουν στον άνθρωπο και ποιο μπορεί να είναι το βέλτιστο θεραπευτικό σχήμα.
«Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι η μακροχρόνια θεραπεία με THC έχει αρχικά μια επίδραση ενίσχυσης της γνωστικής ικανότητας, αυξάνοντας την παραγωγή ενέργειας και συναπτικής πρωτεΐνης στον εγκέφαλο, ακολουθούμενη από μια αντιγηραντική δράση μειώνοντας τη δραστηριότητα του mTOR και τις μεταβολικές διεργασίες στην περιφέρεια», σημειώνει ο Δρ Andras. Bilkei-Gorzo από το Ινστιτούτο Μοριακής Ψυχιατρικής στο UKB σε μια ανακοίνωση στα μέσα ενημέρωσης.
«Η μελέτη μας δείχνει ότι μια διπλή επίδραση στη δραστηριότητα του mTOR και στο μεταβολισμό θα μπορούσε να είναι η βάση για ένα αποτελεσματικό φάρμακο κατά της γήρανσης και ενίσχυσης της γνωστικής ικανότητας».
Φωτογραφία: Image by jcomp on Freepik
