Η Συμφωνία του Παρισιού το 2015 έθεσε ως στόχο τον περιορισμό της παγκόσμιας αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,5°C. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι διαφορετική: οι παγκόσμιες θερμοκρασίες συνεχίζουν να αυξάνονται και μάλιστα με επιταχυνόμενο ρυθμό, με τα έτη 2023 και 2024 να καταρρίπτουν διαδοχικά ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών.
Μπροστά σε αυτήν την κρίση, πολλοί στρέφονται σε λύσεις γεωμηχανικής, όπως ο ψεκασμός αερολυμάτων στην ατμόσφαιρα, ως τρόπους περιορισμού της υπερθέρμανσης. Όμως, η επιστήμη δείχνει ξεκάθαρα ότι αυτές οι μέθοδοι δεν είναι βιώσιμες και αντιθέτως, μπορεί να επιδεινώσουν το πρόβλημα.
Οι βασικές αιτίες της κλιματικής αλλαγής
Τρεις είναι οι κύριοι παράγοντες που οδηγούν στην επιδείνωση της κλιματικής κρίσης:
- Αλλαγές στη σύσταση της ατμόσφαιρας λόγω βιομηχανικών δραστηριοτήτων, οι οποίες επηρεάζουν τη γη, τους ωκεανούς και τα νέφη.
- Αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας, με ορισμένες περιοχές να επηρεάζονται περισσότερο από άλλες.
- Συρρίκνωση των άγριων οικοσυστημάτων, καθώς όλο και περισσότερη γη μετατρέπεται για ανθρώπινη χρήση (γεωργία, βιομηχανία, αστικοποίηση).
Παρά τις επιστημονικές προειδοποιήσεις από τη δεκαετία του 1990 για την ανάγκη μείωσης των εκπομπών άνθρακα, οι εκπομπές συνεχίζουν να αυξάνονται, με τις παγκόσμιες εκπομπές CO2 να έχουν σχεδόν διπλασιαστεί από τις αρχές της δεκαετίας του 1990.
Γιατί η γεωμηχανική δεν είναι λύση
Η πιο δημοφιλής πρόταση γεωμηχανικής αφορά την ανακλαστικότητα της ατμόσφαιρας μέσω ψεκασμού αερολυμάτων, ώστε να ανακλαστεί ένα μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας.
Ωστόσο, αυτή η προσέγγιση είναι προβληματική για πολλούς λόγους. Κάποιοι από αυτούς:
- Τα τεχνητά νέφη συμβάλλουν στο φαινόμενο της «παγκόσμιας σκίασης» (global dimming), που αποκρύπτει την πραγματική έκταση της υπερθέρμανσης.
- Όταν σταματήσει η προσθήκη αερολυμάτων, η θερμοκρασία θα αυξηθεί απότομα, οδηγώντας σε δραματικές κλιματικές μεταβολές.
- Η εκπομπή θείου και άλλων σωματιδίων μπορεί να προκαλέσει σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όπως όξινη βροχή.
Η μόνη βιώσιμη λύση
Η αποτελεσματική αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής απαιτεί:
- Δραστική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, με στροφή προς καθαρές μορφές ενέργειας (πυρηνική, ηλιακή, υδροηλεκτρική, αιολική).
- Προστασία και αποκατάσταση φυσικών καταβόθρων άνθρακα, όπως τα δάση και οι υγρότοποι.
- Συστηματική απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, κάτι που, αν και πολιτικά δύσκολο, είναι απολύτως αναγκαίο.
Η γεωμηχανική μπορεί να φαίνεται ως μια εύκολη λύση, αλλά στην πραγματικότητα είναι μια επικίνδυνη απόσπαση της προσοχής από το πραγματικό ζητούμενο: τη ριζική αλλαγή του τρόπου με τον οποίο διαχειριζόμαστε τον πλανήτη μας.
