Απαντήσεις στους προβληματισμούς του καταναλωτή αναφορικά με τις ασφαλιστικές εταιρίες και τα ασφαλιστικά προϊόντα δίνει σε συνέντευξη της στο Sofokleousin.gr η Μυρτώ Χαμπάκη Senior Manager, Risk Management Services Sol Consulting, εξηγώντας τις λειτουργίες του Solvency II και τον αντίκτυπο που έχει η εφαρμογή του νέου εποπτικού πλαισίου στους ασφαλισμένους.
Επισημαίνει ότι το νέο πλαίσιο εισάγει την έννοια της προληπτικής εποπτείας. Αυτή η μορφή εποπτείας είναι σχεδιασμένη να προλαμβάνει τη χρεοκοπία, αφού ο επόπτης ελέγχει συστηματικά και διεξοδικά την ασφαλιστική εταιρεία ανά τρίμηνο. Σημειώνεται ότι το παλαιό πλαίσιο, κατά τον υπολογισμό του περιθωρίου φερεγγυότητας, δεν λάμβανε υπόψη κρίσιμες κατηγορίες επιχειρησιακών κινδύνων όπως π.χ. τον κίνδυνο της Αγοράς, δηλ. τις αυξομειώσεις των επιτοκίων, των spreads, των αξιών την ακίνητης περιουσίας, την πτώση στην τιμή των μετοχών και των συμμετοχών.
Συνέντευξη στην Ελενα Ερμείδου
- Το νέο εποπτικό πλαίσιο για τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, το γνωστό Solvency II, είναι πλέον εν ισχύ από τις αρχές του έτους. Τι έχει αλλάξει στη πράξη;
Αυτό που έχει αλλάξει ριζικά με το νέο εποπτικό πλαίσιο, είναι ο τρόπος με τον οποίο υπολογίζεται το Απαιτούμενο Κεφάλαιο Φερεγγυότητας των ασφαλιστικών εταιριών. Το βασικό μειονέκτημα του παλαιού εποπτικού πλαισίου ήταν ότι συνέδεε την φερεγγυότητα αποκλειστικά και μόνο με τον ασφαλιστικό κίνδυνο, δηλαδή: με το ασφάλιστρο, τη συχνότητα και το μέγεθος των αποζημιώσεων – αγνοώντας άλλους σοβαρούς κινδύνους που ενδέχεται να επηρεάσουν την βιωσιμότητα μιας σύγχρονης ασφαλιστικής εταιρίας.
Το παλαιό πλαίσιο, κατά τον υπολογισμό του περιθωρίου φερεγγυότητας, δεν λάμβανε υπόψη κρίσιμες κατηγορίες επιχειρησιακών κινδύνων όπως π.χ. τον κίνδυνο της Αγοράς, δηλ. τις αυξομειώσεις των επιτοκίων, των spreads, των αξιών την ακίνητης περιουσίας, την πτώση στην τιμή των μετοχών και των συμμετοχών κλπ.. Ο κίνδυνος της αγοράς όμως, θα μπορούσε εύκολα από μόνος του, κάτω υπό δυσμενείς οικονομικές συνθήκες, να οδηγήσει μια ασφαλιστική εταιρία σε κατάσταση αφερεγγυότητας.
Το νέο πλαίσιο, χρησιμοποιώντας ως βάση του την ολιστική διαχείριση κινδύνων, απαιτεί τον σχηματισμό«οικονομικού κεφαλαίου», το οποίο διασφαλίζει τη συνέχεια των εργασιών της ασφαλιστικής επιχείρησης ακόμα και κάτω από αντίξοες συνθήκες, προστατεύοντας την από γεγονότα κινδύνου, ακόμα και από γεγονότα καταστροφικού μεγέθους.
Πέραν αυτής της ποσοτικής ενίσχυσης της φερεγγυότητας, η τεχνική της επιχειρησιακής διαχείρισης κινδύνων εφαρμόζεται και ποιοτικά μέσω ενός ιδιαίτερα εξελιγμένου συστήματος διακυβέρνησης και εσωτερικής οργάνωσης των ασφαλιστικών εταιριών, που ενισχύει την λογοδοσία των στελεχών, περιλαμβάνει μηχανισμούς εσωτερικού ελέγχου και τακτικούς εποπτικούς ελέγχους, ενώ περιορίζει στο ελάχιστο τα λάθη και τα λειτουργικά προβλήματα κατά την διεκπεραίωση των εργασιών.
Από την 1.1.2016 , η ασφαλιστική αγορά έκανε την μετάβαση από ένα σχετικά απλό, σε ένα πιο σύγχρονο , πολύπλοκο και ομοιόμορφο σύστημα υπολογισμού της φερεγγυότητας της , που έχει ως στόχο πρωτίστως τη διασφάλιση του καταναλωτή.
- Τι είναι με απλά λόγια η Διαχείριση Κινδύνων και πως ενισχύει την φερεγγυότητα του ασφαλιστικού κλάδου;
Η διαχείριση κινδύνων αναφέρεται στην τεχνική διαδικασία που εφαρμόζεται εσωτερικά σε μια εταιρία ,αρχικά για τον εντοπισμό πιθανών επιχειρησιακών κινδύνων πριν από την έλευση τους, την ανάλυση τους καθώς και τα προληπτικά μέτρα που είναι απαραίτητο να ληφθούν για την μείωση ή τον περιορισμό τους. Έτσι, κίνδυνοι που θα ήταν απειλητικοί για την βιωσιμότητα μιας ασφαλιστικής εταιρίας βρίσκονται υπό συνεχή παρακολούθηση με κύριο μέλημα να αποφευχθεί η μετατροπή τους σε παράγοντες αφερεγγυότητας.
Η διαχείριση κινδύνων, προκειμένου να εφαρμοστεί στην πράξη και να επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα, προϋποθέτει τον σχεδιασμό ενός εσωτερικού πλαισίου λειτουργίας το οποίο προβλέπει για όλες τις δραστηριότητες που συνοδεύονται από κίνδυνο και μπορεί να οδηγήσουν σε ζημιές.
Αποτέλεσμα των σχετικών διαδικασιών και διεργασιών είναι ο σχηματισμός του Οικονομικού Κεφαλαίου που αναφέραμε προηγουμένως, το οποίο αντιπροσωπεύει το βέλτιστο ύψος κεφαλαίου για τη διασφάλιση της επιχειρησιακής φερεγγυότητας. Ενδεικτικά, στο νέο εποπτικό πλαίσιο, πέραν των ασφαλιστικών κινδύνων, λαμβάνονται επιπλέον υπόψη και άλλες σημαντικές κατηγορίες επιχειρησιακών κινδύνων όπως ο πιστωτικός, ο κίνδυνος της αγοράς, ο λειτουργικός κλπ.
Το νέο εποπτικό πλαίσιο των ασφαλιστικών εταιριών, είναι τόσο αυστηρό, που εάν εφαρμοστεί σωστά, μειώνει την πιθανότητα χρεοκοπίας της ασφαλιστικής εταιρίας σε 1 στα 200 χρόνια.
- Το Solvency II επηρεάζει εν τέλει τον καταναλωτή ή απλά αφορά στον τρόπο λειτουργίας των εταιριών;
H αλήθεια είναι ότι εδώ και χρόνια εξετάζουμε την έλευση του νέου εποπτικού πλαισίου κυρίως από την οπτική γωνία των ασφαλιστικών εταιριών αλλά οι προεκτάσεις του δεν εξαντλούνται στις εταιρίες. Έχουν άμεσο αντίκτυπο στον καταναλωτή των ασφαλιστικών προϊόντων, η προστασία του οποίου αποτελεί την βασική προτεραιότητα της νέας νομοθεσίας, αλλά και βασική προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τα τελευταία χρόνια. Βέβαια, το εάν θα επιτευχθεί η μέγιστη προστασία του καταναλωτή είναι κάτι που θα το δούμε εμπράκτως μέσα στα επόμενα χρόνια.
Αν αναλογιστούμε τι απασχολεί τον καταναλωτή αναφορικά με τις ασφαλιστικές εταιρίες και τα ασφαλιστικά προϊόντα, θα δούμε ότι συνήθως προβληματίζεται για τα ακόλουθα : Η ασφαλιστική εταιρία στην οποία εμπιστεύομαι την ασφάλιση μου - και τα χρήματα μου -θα είναι βιώσιμη στο μέλλον; Τα ασφαλιστικά προϊόντα που αγοράζω θα εκπληρώσουν το σκοπό για τον οποίο αγοράστηκαν, προστατεύοντας με στις δύσκολες στιγμές της ζωής μου; Με ποια κριτήρια θα επιλέξω ασφαλιστική εταιρία; Με ποια κριτήρια θα επιλέξω ασφαλιστικά προϊόντα; Και η τιμή αυτών;
Το νέο πλαίσιο διευκολύνει τον καταναλωτή στο να βρει απαντήσεις σε αυτά που τον απασχολούν ενώ παράλληλα ενισχύει την εμπιστοσύνη του στην ιδιωτική ασφάλιση και του παραχωρεί σημαντικά εργαλεία που εάν χρησιμοποιηθούν σωστά, θα τον οδηγήσουν στη λήψη ενημερωμένων καταναλωτικών αποφάσεων.
Θα επηρεαστούν δηλαδή και τα ασφαλιστικά προϊόντα; Και εάν ναι , με πιο τρόπο;
Τα ασφαλιστικά προϊόντα υπό το πρίσμα του νέου νομοθετικού πλαισίου αναμένεται να επηρεαστούν ποικιλοτρόπως, ακριβώς λόγω της διαχείρισης του επιχειρησιακού κινδύνου που αναφέραμε προηγουμένως. Αφού το σύνολο των αναλαμβανόμενων κινδύνων θα καθορίσει το ύψος των κεφαλαιακών απαιτήσεων των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, είναι αναμενόμενο οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις στο επόμενο διάστημα να στραφούν σε επιχειρηματικούς τομείς χαμηλής εντάσεως κεφαλαίου.
Αυτό σημαίνει στην πράξη ότι γραμμές προϊόντων οι οποίες χαρακτηρίζονται από αυξημένη επικινδυνότητα μπορεί να περιοριστούν σε έκταση. Για παράδειγμα, τα προϊόντα με υψηλή έκθεση σε κίνδυνο αγοράς ενδέχεται να επανασχεδιαστούν ή και να αντικατασταθούν με άλλα, χαμηλότερου κινδύνου.
Είδαμε ήδη, ότι τα τελευταία χρόνια έχουν περιοριστεί στο ελάχιστο τα προϊόντα φέρουν ενσωματωμένες εγγυήσεις. Επιπρόσθετα, ένας άλλος τρόπος μείωσης του αναλαμβανόμενου κινδύνου είναι η υιοθέτηση αυστηρότερων προϋποθέσεων και διαδικασιών ανάληψης κινδύνου. Αυτό στην πράξη μπορεί να αποτυπωθεί ως μείωση στα μεγέθη ή τον αριθμό των καλύψεων ή αποφυγή των προϊόντων μακράς διάρκεια που φέρουν σημαντικές εγγυήσεις .
Και επειδή αυτό που πάντα απασχολεί τον καταναλωτή είναι το ύψος του ασφαλίστρου, το νέο πλαίσιο δεν σηματοδοτεί απαραιτήτως την αύξηση ασφαλίστρων. Μπορεί σε κάποια προϊόντα να δούμε μειώσεις, σε άλλα αυξήσεις και άλλα να μείνουν αμετάβλητα.
Όλα εξαρτώνται από την επιχειρησιακή στρατηγική της κάθε ασφαλιστικής εταιρίας, αλλά κυρίως από την επιτυχή ευθυγράμμιση του ασφαλίστρου, με την διάθεση της εταιρίας για κίνδυνο και με την ορθολογική διαχείριση των εταιρικών κεφαλαίων.
- Αναφερθήκατε στην συστηματική εποπτεία. Πως θα εποπτεύονται οι ασφαλιστικές εταιρίες στο εξής ;
To νέο πλαίσιο εισάγει την έννοια της προληπτικής εποπτείας. Αυτή η μορφή εποπτείας είναι σχεδιασμένη να προλαμβάνει τη χρεοκοπία, αφού ο επόπτης ελέγχει συστηματικά και διεξοδικά την ασφαλιστική εταιρεία σε τακτά χρονικά διαστήματα (ανά τρίμηνο).
Το νέο πλαίσιο δίνει την δυνατότητα στον επόπτη να επιβάλει εγκαίρως μέτρα εξυγίανσης για να προλάβει την αφερεγγυότητα ούτως ώστε να διασώσει την εταιρία πριν φτάσει σε οριακά σημεία. Η ύπαρξη συστηματικής εποπτείας του κλάδου είναι ένας ακόμα παράγοντας που θα ενισχύσει τη σχέση των καταναλωτών με την ιδιωτική ασφάλιση, ειδικά σε αυτή την δύσκολη οικονομική συγκυρία όπου η κοινωνική ασφάλιση υποχωρεί σημαντικά.
Η προληπτική εποπτεία σε συνδυασμό με την ενισχυμένη διαφάνεια που θα επιτευχθεί μέσω των προκαθορισμένων προτύπων υποβολής εκθέσεων, θα δώσουν την δυνατότητα ευρείας και άμεσης συγκρισιμότητας των προϊόντων , των υπηρεσιών αλλά και της ίδιας της εταιρικής κατάστασης στον καταναλωτή, ενισχύοντας έτσι τις αποφάσεις του για τις αγορές ασφαλιστικών προϊόντων.
Το νέο πλαίσιο δεν έχει παρά να ενδυναμώσει την αξιοπιστία της ασφαλιστικής αγοράς. Ο καταναλωτής πλέον θα νιώθει πιο ασφαλής και πιο σίγουρος, να τοποθετήσει τα χρήματα του σε ένα ασφαλιστικό προϊόν, αφού ένα από τα βασικά του ερωτήματα - το εάν τελικά θα μπορέσει να αποκομίσει τα οφέλη του προϊόντος που αγοράζει διασφαλίζεται σε μεγάλο βαθμό μέσω του νέου εποπτικού πλαισίου.
Αντίστοιχα, το κλειδί της επιτυχίας για τις σύγχρονες ασφαλιστικές εταιρίες που καλούνται να λειτουργήσουν σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νέου πλαισίου, βρίσκεται στην ευελιξία τους όσον αφορά στην διαχείριση και την αντιμετώπιση των κινδύνων, σε συνδυασμό πάντα με τον σχεδιασμό προϊόντων που ενισχύουν την κεφαλαιακή τους θέση και οδηγούν στην βέλτιστη χρήση των κεφαλαιακών πόρων.
