Η ραγδαία άνοδος των τιμών των ακινήτων, τόσο για κατοικίες όσο και για επαγγελματικούς χώρους, που παρατηρείται τους τελευταίους μήνες μετά την παρατεταμένη κρίση που βύθισε τα τελευταία χρόνια την κτηματαγορά, αποτελεί, σύμφωνα με αρμόδιους παράγοντες, οδηγό αυξήσεων για τις νέες αντικειμενικές αξίες που αναμένεται να ανακοινωθούν πριν από το Πάσχα του 2020, δηλαδή έως τις 19 Απριλίου.
Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το ΒΗΜΑ της Κυριακής 15μελής ομάδα εργασίας που έχει συσταθεί από τις 4 Οκτωβρίου στο υπουργείο Οικονομικών Οικονομικών και συνεδριάζει δύο φορές την εβδομάδα, προχωρεί με γοργούς ρυθμούς στην καταγραφή περίπου 7.000 περιοχών και οικισμών σε ολόκληρη την επικράτεια που ενώ είναι εντός σχεδίου δόμησης, παραμένουν για πολλά χρόνια εκτός αντικειμενικού προσδιορισμού, με αποτέλεσμα ο καθορισμός της φορολογητέας αξίας να γίνεται από τις κατά τόπους εφορίες βάσει των λεγόμενων συγκριτικών στοιχείων.
Στην εκτίμηση ότι η τρέχουσα φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας των Ελλήνων υπολείπεται της εμπορικής κατά τουλάχιστον 100 δισ. ευρώ -ή περίπου κατά 15%-20% σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα, δεδομένου ότι η σημερινή αποτίμηση ανέρχεται στα 600 δισ. ευρώ- φέρονται να συμφωνούν και οι εκπρόσωποι των θεσμών οι οποίοι επιθυμούν διακαώς να προχωρεί το σχέδιο της κυβέρνησης για την επανεκτίμηση της αξίας των ακινήτων μέχρι τον Μάιο.
Πρόσθετα έσοδα για το Κράτος αλλά πλήγμα στην κτηματαγορά
Οι περιοχές αυτές για πρώτη φορά θα αποκτήσουν τιμές ζώνης και αυτό σημαίνει ότι οι φόροι μεταβίβασης, ο ΕΝΦΙΑ και άλλοι φόροι που αφορούν στα ακίνητα θα υπολογίζονται πλέον βάσει των νέων τιμών ζώνης, και όχι κατά προσέγγιση από τους εφόρους. Ως εκ τούτου το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά και προσδοκά ότι με τη μεγάλη αυτή αλλαγή θα αποκομίσει πρόσθετα έσοδα της τάξης των 500 εκατ. ευρώ.
Ταυτόχρονα οι νέες αντικειμενικές αξίες αναμένεται να επηρεάσουν και την τοπική κτηματαγορά, καθώς πολλοί μεσίτες, χρησιμοποιούν τη χαμηλή αντικειμενική αξία και κατ’ επέκταση την ετήσια φορολογική επιβάρυνση (ΕΝΦΙΑ) ως κράχτη για να πωλήσουν κάποιο ακίνητο.
Διαβάστε: Στα ύψη οι φόροι των κατοικιών το 2020!
Σε ποιες περιοχές θα υπάρξουν αυξήσεις
Η επέκταση των αντικειμενικών αξιών σε 7.000 περιοχές-οικισμούς είναι δεδομένο ότι θα επιφέρει και αύξηση στις φορολογητέες αξίες των ακινήτων που βρίσκονται σε αυτές. Σύμφωνα με το Βήμα, στο στόχαστρο αναμένεται να βρεθούν ακίνητα που βρίσκονται σήμερα σε παραθαλάσσιες περιοχές και νησιά εκτός αντικειμενικού συστήματος και οι απώλειες εσόδων για το κράτος είναι τεράστιες.Σε πάνω από 1.000 περιοχές σε ολόκληρη την επικράτεια οι Συντελεστές Αξιοποίησης Οικοπέδων (ΣΑΟ) θα προσαρμοστούν στο επίπεδο των νέων συντελεστών δόμησης που έχουν καθοριστεί.
Αυτό σημαίνει ότι όπου υπάρχει αύξηση του συντελεστή δόμησης θα προκύψει και αντίστοιχη αύξηση των αντικειμενικών αξιών. Αξίζει να τονιστεί ότι ο συντελεστής ΣΑΟ είναι κομβικής σημασίας καθώς ανάλογα με το ύψος του διαμορφώνεται αντίστοιχα η φορολογητέα αξία των συγκεκριμένων ακινήτων καθώς και τα ποσοστά αέρα (υψούν) που παραμένουν αναξιοποίητα σε περίπτωση ακινήτου που έχει ήδη οικοδομηθεί.
Οι τρεις παράγοντες που φέρουν πιο κοντά τις ανατιμήσεις
- Το 2018 στην τελευταία αναθεώρηση των αντικειμενικών αξιών, η προηγούμενη κυβέρνηση είχε κάνει κατά το ήμισυ τις απαραίτητες αναπροσαρμογές στις αντικειμενικές αξίες ώστε αυτές να πλησιάσουν τις αντίστοιχες εμπορικές. Τότε, είχε ειπωθεί ότι το δεύτερο μισό θα γινόταν μέσα στο 2019. Με την προκήρυξη των εκλογών, η υπόθεση καθυστέρησε και φτάσαμε τελικώς η εκκρεμότητα να πρέπει να κλείσει μέχρι τα μέσα του 2020 ως «προαπαιτούμενο» της 5ης και της 6ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης.
- Δεύτερον, στις 3.500 περιοχές που σήμερα είναι εκτός αντικειμενικού συστήματος και το υπουργείο Οικονομικών θέλει να τις εντάξει -προετοιμάζοντας φυσικά τους αντίστοιχους χάρτες καθώς η ένταξη μιας περιοχής είναι μια επίπονη και χρονοβόρα διαδικασία- κρύβονται ακίνητα αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ τα οποία σήμερα υποεκτιμώνται στα χαρτιά της εφορίας, είτε γιατί ακολουθείται το συγκριτικό σύστημα είτε γιατί οι περιοχές αυτές παίρνουν τη χαμηλότερη όμορη τιμή ζώνης. Η επέκταση του αντικειμενικού συστήματος σε αυτές τις 3.500 περιοχές, πολλές από τις οποίες βρίσκονται και στα μεγάλα αστικά κέντρα όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, θα προσθέσει αρκετά δισ. ευρώ στη στατιστική της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
- Ο τρίτος λόγος είναι ότι έχει ήδη αρχίσει να καταγράφεται ανατιμητική τάση στις αξίες των ακινήτων. Μόλις προ ημερών, η Τράπεζα της Ελλάδος ανακοίνωσε σημαντική αύξηση στους δείκτες τιμών των επαγγελματικών ακινήτων για το α' εξάμηνο του 2019. Στους γραφειακούς χώρους καταγράφηκαν αυξήσεις 2,2% και στα καταστήματα, αυξήσεις 4,2%. Χθες, η ΤτΕ ανακοίνωσε και την πορεία τιμών για τα οικιστικά ακίνητα. Με βάση τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί από τα πιστωτικά ιδρύματα, εκτιμάται ότι το γ' τρίμηνο του 2019 οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) ήταν κατά μέσο όρο αυξημένες κατά 9,1% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018. Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, το α' και το β' τρίμηνο του 2019 η αύξηση σε σχέση με τα αντίστοιχα τρίμηνα του 2018 διαμορφώθηκε σε 5,3% και 7,7% αντίστοιχα, ενώ για το σύνολο του 2018 οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 1,8%.
