Ειδοποιητήρια σε χιλιάδες εργαζόμενους που αμείβονται με τίτλους κτήσης αποστέλλει ο ΕΦΚΑ, τα οποία αφορούν σε εισφορές, αναδρομικά από το έτος 2020.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο του ΕΦΚΑ, στο καθεστώς, εμπίπτουν τα φυσικά πρόσωπα για τα οποία, σύμφωνα με την φορολογική νομοθεσία, εκδίδεται Παραστατικό Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Π.Π.Υ.) ως παραστατικό αμοιβής τους για πώληση προϊόντων ή παροχή υπηρεσιών που ασκείται ως ευκαιριακή και παρεπόμενη δραστηριότητα, εφόσον οι συναλλαγές αυτές στο σύνολό τους δεν υπερβαίνουν το ποσό των 10.000 ευρώ ετησίως και δεν έχουν υποχρέωση έναρξης εργασιών στη Δ.Ο.Υ. για την δραστηριότητά τους αυτή, ανεξάρτητα, εάν, για τα πρόσωπα αυτά προκύπτει υποχρεωτική ασφάλιση στον e - Ε.Φ.Κ.Α. λόγω άσκησης άλλης επαγγελματικής δραστηριότητας ή ιδιότητας, μη συναφούς προς τις αμειβόμενες με Π.Π.Υ. υπηρεσίες.
Ενδεικτικά, στο πεδίο εφαρμογής δεν εντάσσονται, τα πρόσωπα που:
- Υπάγονται στην ασφάλιση του π. Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ., ως μισθωτοί, απασχολούμενοι με σύμβαση ορισμένου ή αορίστου χρόνου με πλήρη, μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση.
- Υπάγονται στην ασφάλιση του π. Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ., ως απασχολούμενοι στο χώρο του θεάματος - ακροάματος, για τους παρέχοντες εξαρτημένη εργασία και τους αυτοτελώς απασχολούμενους.
- Αμείβονται και ασφαλίζονται με παρακράτηση εισφορών μέσω της διαδικασίας έκδοσης και εξαργύρωσης εργοσήμου (το κατ' οίκον απασχολούμενο προσωπικό, απασχολούμενοι στην προώθηση προϊόντων, στη διανομή διαφημιστικών εντύπων, προσωπικό απασχολούμενο σε Π.Α.Ε. - Κ.Α.Ε., διαιτητές αγώνων επαγγελματικής κατηγορίας, εργάτες γης, κ.λπ.)
- Απασχολούνται σε οικοδομοτεχνικές εργασίες.
- Παρέχουν υπηρεσίες προς ψηφιακές πλατφόρμες με συμβάσεις ανεξαρτήτων υπηρεσιών ή έργου.
Εξαιρέσεις
Από την υποχρέωση ασφάλισης και καταβολής εισφορών εξαιρούνται από 01.09.2021 τα πρόσωπα, για τα οποία εκδίδεται Παραστατικό Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Π.Π.Υ.) για τα κάτωθι :
- Έσοδα από πνευματικά ή συγγενικά δικαιώματα επί έργων.
- Έσοδα από παραχώρηση δικαιώματος εκμετάλλευσης διπλώματος ευρεσιτεχνίας.
- Αμοιβές από συμπτωματική πώληση προσωπικών περιουσιακών στοιχείων, που δεν συνιστούν εμπορική δραστηριότητα.
Οι εισφορές δηλώνονται στον e - Ε.Φ.Κ.Α. μέσω Α.Π.Δ. Κοινών Επιχειρήσεων, μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου της έκδοσης του Παραστατικού Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Π.Π.Υ.) του μήνα και καταβάλλονται μέχρι την τελευταία εργάσιμη μέρα του επομένου της δήλωσης, μήνα αναφοράς. Η πρώτη καταβολή μηνιαίων παραστατικών αναμένεται να αφορά τον τρέχοντα μήνα, Οκτώβριο.
Το ύψος των εισφορών
Τα ποσοστά ασφαλιστικών εισφορών, που θα καταλογίζονται στους αμειβόμενους με τίτλους κτήσης, ανά κλάδο, έχουν ως εξής:
- Για κύρια σύνταξη: 13,33%. Η παρακρατούμενη εισφορά δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας, που ανέρχεται σε 155 ευρώ.
- Για υγειονομική περίθαλψη: 6,95%, το οποίο αντιστοιχεί για παροχές σε είδος: 6,45% και για παροχές σε χρήμα: 0,50%. Η παρακρατούμενη εισφορά δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας, που είναι 55 ευρώ.
- Οι εισφορές υπολογίζονται επί της καθαρής αξίας του παραστατικού, όπως αυτή προκύπτει μετά την αφαίρεση του αναλογούντος φόρου και άλλων τυχόν επιβαρύνσεων.
Οι εισφορές των προσώπων που αμείβονται με τίτλο κτήσης βαρύνουν τους ίδιους στο σύνολό τους, ενώ, παρακρατούνται και αποδίδονται στον e - Ε.Φ.Κ.Α. από τον εκάστοτε υπόχρεο απεικόνισης συναλλαγών (εκδότη του Π.Π.Υ.)
Παράδειγμα
Πρόσωπο που αμείβεται με τίτλο κτήσης διενεργεί έρευνα για Εταιρεία Στατιστικών Μελετών με ακαθάριστη αμοιβή 10,00ευρώ ανά ερωτηματολόγιο.
Στην διάρκεια ενός μήνα συμπλήρωσε 130 ερωτηματολόγια και το συνολικό ύψος της μηνιαίας αμοιβής ανέρχεται σε 1.300,00ευρώ (130 ερωτ. x 10,00ευρώ = 1.300,00ευρώ).
Οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται επί της καθαρής αξίας του παραστατικού, δηλαδή επί της καθαρής μηνιαίας αμοιβής, η οποία προκύπτει μετά την αφαίρεση του φόρου (20%) και του χαρτοσήμου (3,60%).
Η καθαρή αξία είναι 1.300,00ευρώ - (1.300,00ευρώ x 23,60%) ήτοι 1.300,00ευρώ - 306,80ευρώ = 993,20ευρώ.
Οι ασφαλιστικές εισφορές διαμορφώνονται:
α) Εισφορές για κύρια σύνταξη: 993,20ευρώ x 13,33% = 132,39ευρώ, η οποία δεν υπερβαίνει το ποσό των 155,00ευρώ, που αντιστοιχεί στις εισφορές της 1ης ασφαλιστικής κατηγορίας για κλάδο κύριας σύνταξης.
β) Εισφορές για υγειονομική περίθαλψη: 993,20ευρώ x 6,95% = 69,03ευρώ, η οποία υπερβαίνει το ποσό των 55,00ευρώ, που αντιστοιχεί στις εισφορές της 1ης ασφαλιστικής κατηγορίας για κλάδο υγειονομικής περίθαλψης, συνεπώς πρέπει να περιοριστούν στο ποσό εισφορών της 1ης ασφαλιστικής του κλάδου.
Άρα, για το εν λόγω πρόσωπο οι εισφορές που πρέπει να παρακρατηθούν είναι 132,39 ευρώ για κύρια σύνταξη και 55,00ευρώ για υγειονομική περίθαλψη. Σύνολο: 187,39 ευρώ.
Ο χρόνος ασφάλισης
Ο χρόνος ασφάλισης των αμειβόμενων με τίτλους κτήσης λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης μη μισθωτών (π. Ο.Α.Ε.Ε.) και αξιοποιείται βάσει των διατάξεων του π. Ο.Α.Α.Ε. Ο χρόνος ασφάλισης αντιμετωπίζεται ως χρόνος μη μισθωτού και για τις ανάγκες εφαρμογής της παράλληλης ασφάλισης του ν. 4387/2016.
Για τον προσδιορισμό του χρόνου λαμβάνονται υπόψη τα εξής:
- Ο χρόνος ασφάλισης δεν μπορεί να υπερβαίνει τον ένα (1) πλήρη μήνα, ανά παραστατικό.
- Ως πλήρης μήνας λογίζονται 25 ημέρες ασφάλισης, ανά μισθολογική περίοδο, όπως αυτές προκύπτουν μέσω του υπολογισμού, ανεξάρτητα της διάρκειας της ημερήσιας απασχόλησης.
- Μικρότερα του μήνα διαστήματα ασφάλισης (ημέρες ασφάλισης) εκλαμβάνονται ως υποδιαιρέσεις του πλήρους μήνα. Ο χρόνος ασφάλισης καθορίζεται, για κάθε παραστατικό που εκδίδεται.
Δηλαδή, σε περίπτωση που για την ίδια μισθολογική περίοδο (ημερολογιακός μήνας - μήνας αναφοράς Α.Π.Δ.) εκδίδονται για τον ίδιο ασφαλισμένο περισσότερα του ενός Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών, από διαφορετικό υπόχρεο απεικόνισης συναλλαγών, τα ανωτέρω εφαρμόζονται, αυτοτελώς, για κάθε εκδιδόμενο παραστατικό.
Σε περίπτωση που για την ίδια μισθολογική περίοδο εκδίδονται από τον ίδιο υπόχρεο απεικόνισης συναλλαγών περισσότερα του ενός παραστατικά, εισφορές υπολογίζονται, ανά παραστατικό και συνολικά, μέχρι του ύψους της μηνιαίας εισφοράς κύριας σύνταξης της 6ης ασφαλιστικής κατηγορίας του άρθρου 39, του ν.4387/2016, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 35, του ν.4670/2020 (500,00ευρώ) και επιπλέον μέχρι της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για υγειονομική περίθαλψη (σε χρήμα και σε είδος) της ίδιας ασφαλιστικής κατηγορίας (6ης) του άρθρου 41, του ν.4387/2016, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 37, του ν.4670/2020 (66,00ευρώ), συνολικά 566,00ευρώ.
Έναρξη της ασφάλισης
Ως ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης των εν λόγω προσώπων λαμβάνεται η πρώτη ημέρα του μήνα που εκδίδεται το Π.Π.Υ.
Ο χρόνος ασφάλισης, που προκύπτει, δεν μπορεί να ξεπερνά τον ένα (1) πλήρη μήνα (25 μέρες ασφάλισης). Εάν από τον υπολογισμό των ημερών ασφάλισης προκύπτει αριθμός με δεκαδικό μέρος, στρογγυλοποιείται στην αμέσως επόμενη ακέραιη μονάδα (π.χ. 16,01 ή 16,99 στρογγυλοποιούνται σε 17 ημέρες ασφάλισης).
Λήξη της ασφάλισης
Ως ημερομηνία λήξης της ασφάλισης λαμβάνεται η ημερομηνία που αντιστοιχεί στην τελευταία ημέρα ασφάλισης, όπως προκύπτει βάσει του υπολογισμού του χρόνου ασφάλισης.
Παράδειγμα
Την 13.10.2022 εκδίδεται Π.Π.Υ. με καθαρή αξία παραστατικού, μετά την αφαίρεση του αναλογούντα φόρου και του χαρτοσήμου 1.843,00 ευρώ.
Η εισφορά για κύρια σύνταξη είναι 1.843,00ευρώ x 13,33% = 245,68 ευρώ, ποσό που υπερβαίνει την 1η ασφαλιστική κατηγορία για κύρια σύνταξη, συνεπώς θα παρακρατηθούν 155,00ευρώ.
Αντίστοιχα, η εισφορά για υγειονομική περίθαλψη είναι 1.843,00ευρώ Χ 6,95% = 128,09ευρώ, ποσό που υπερβαίνει την 1η ασφαλιστική κατηγορία για υγειονομική περίθαλψη, συνεπώς θα παρακρατηθούν 55,00ευρώ.
Ο χρόνος ασφάλισης είναι 155,00ευρώ/155 = 1 μήνας (25 μέρες)
Ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης είναι η 01.10.2022 και ημερομηνία λήξης η 31.10.2022.
Παράδειγμα 2ο
Την 13.10.2022 εκδίδεται Π.Π.Υ. με καθαρή αξία παραστατικού, μετά την αφαίρεση του αναλογούντα φόρου και του χαρτοσήμου 743,00 ευρώ.
Η εισφορά για κύρια σύνταξη είναι 743,00 ευρώ x 13,33% = 99,05 ευρώ, ποσό που δεν υπερβαίνει την 1η ασφαλιστική κατηγορία για κύρια σύνταξη, οπότε προκύπτει ως το παρακρατηθέν ποσό εισφοράς για το κλάδο.
Αντίστοιχα, η εισφορά για υγειονομική περίθαλψη είναι 743,00 ευρώ Χ 6,95% = 51,64ευρώ, ποσό που δεν υπερβαίνει την 1η ασφαλιστική κατηγορία για υγειονομική περίθαλψη.
Ο χρόνος ασφάλισης προκύπτει ως το αποτέλεσμα της σχέσης: 99,05 Χ 25 = 2.476,25/δια 155 = 15,98, οπότε στρογγυλοποιούνται σε 16 ημέρες ασφάλισης.
Ημερομηνία έναρξης της ασφάλισης είναι η 01.10.2022 και ημερομηνία λήξης η 16.10.2022.
