Μια από τις τελευταίες αποφάσεις που δικαιώνουν δανειολήπτη έναντι εταιρείας διαχείρισης δανείων εκδόθηκε τον Δεκέμβριο. Όμως, όπως τονίζουν νομικοί, πλέον οι servicers και τα funds που έχουν αγοράσει κόκκινα δάνεια παίρνουν το «πάνω χέρι» έναντι των δανειοληπτών, καθώς έχει τεθεί σε ισχύ ο πρόσφατος νόμος του υπουργείου Οικονομικών, που ακυρώνει προκαταβολικά κάθε αμφισβήτηση της νομιμοποίησής τους.
Το σοβαρότερο πρόβλημα ενεργητικής νομιμοποίησης που είχαν οι εταιρείες διαχείρισης δανείων λύθηκε, ως γνωστόν, με απόφαση του Αρείου Πάγου που έκρινε ότι μπορούν να εκπροσωπούν funds που έχουν αγοράσει δάνεια, ακόμη και όταν οι τιτλοποιήσεις έχουν γίνει με τον παλαιότερο νόμο, του 2003, και όχι με τον νόμο του 2016, βάσει του οποίου λειτουργούν σήμερα οι servicers. Πρόσθετη κατοχύρωση στις εταιρείες έδωσε πρόσφατα ο νόμος Χατζηδάκη για τη μεταφορά της κοινοτικής οδηγίας για τους servicers στο ελληνικό δίκαιο.
Όμως, μέχρι πρόσφατα, οι εταιρείες διαχείρισης είχαν ένα τρωτό σημείο στις δικαστικές αντιπαραθέσεις με δανειολήπτες και σε πολλές περιπτώσεις έχαναν στα δικαστήρια. Οι τιτλοποιήσεις δανείων έγιναν στην Ελλάδα υπό χρονική πίεση, πολύ βιαστικά και πρόχειρα και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν φαινόταν στα έγγραφα που είχαν κατατεθεί αναλυτικά τα δάνεια που είχαν τιτλοποιηθεί και η διαχείριση των οποίων έχει ανατεθεί από funds σε servicers, ώστε αυτοί να προχωρούν σε δικαστικές ενέργειες κατά δανειοληπτών.
Σε πολλές περιπτώσεις, οι δανειολήπτες αντιπαρατέθηκαν με τους servicers στα δικαστήρια για αυτό το θέμα, αμφισβητώντας ότι τους έχει ανατεθεί η εντολή διαχείρισης των δανείων τους και, κατά συνέπεια, την ενεργητική τους νομιμοποίηση. Κατ' επανάληψη, οι servicers δεν ήταν σε θέση να προσκομίσουν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία για την ανάθεση της διαχείρισης του συγκεκριμένου δανείου, με αποτέλεσμα να υφίστανται δικαστικές ήττες.
Σε μια από τις τελευταίες αποφάσεις που εκδόθηκαν για αυτό το θέμα, τον Δεκέμβριο και πριν αλλάξει ο νόμος, το Εφετείο Πειραιά δικαίωσε τον δανειολήπτη, κρίνοντας ότι η εταιρεία διαχείρισης δανείου δεν είχε προσκομίσει τα έγγραφα που χρειάζονταν για να ασκήσει έφεση εναντίον της αρχικής απόφασης που είχε δικαιώσει τον δανειολήπτη, με την απόρριψη της διαταγής πληρωμής από τον servicer.
Όπως αναφέρει, μεταξύ άλλων, το δικαστήριο στην απόφασή του, «τυγχάνει βάσιμος ισχυρισμός των εφεσίβλητων (σ.σ.: των δανειοληπτών) ότι δεν αποδεικνύεται, εν προκειμένω, η ενεργητική νομιμοποίηση της εκκαλούσας ΑΕΔΑΔΠ να ασκήσει την υπό κρίση έφεση, καθώς στην επικαλούμενη από αυτή σύμβαση διαχείρισης, όπως δημοσιεύθηκε σε περίληψη στο Ενεχυροφυλακείο Αθηνών, δεν αναφέρονται (έστω με επίκληση σε συγκεκριμένο παράρτημα και με προσκομιδή της σχετικής σελίδας του παραρτήματος αυτού ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου) και οι ένδικες απαιτήσεις μεταξύ των απαιτήσεων, των οποίων της ανατέθηκε η διαχείριση».
Η σωτήρια (για τους servicers) τροπολογία
Όλα αυτά τα προβλήματα για τους servicers έχουν περάσει πλέον στο παρελθόν, όπως σημειώνουν νομικοί, καθώς ο τελευταίος νόμος για τις εταιρείες διαχείρισης δανείων ενσωμάτωσε μια τροπολογία, που κατοχυρώνει πλήρως την ενεργητική νομιμοποίηση των servicers και τους επιτρέπει να προσκομίζουν δικά τους έγγραφα για να αποδεικνύουν ότι έχουν ένα δάνειο υπό τη διαχείρισή τους.
Όπως σημειώνεται στην τροπολογία, νομιμοποιούνται οι διαχειριστές απαιτήσεων από συμβάσεις δανείων και πιστώσεων, να ασκούν, ως μη δικαιούχοι διάδικοι, ένδικα βοηθήματα, να προβαίνουν σε δικαστικές ενέργειες, για την είσπραξη των υπό διαχείριση απαιτήσεων καθώς και να παρίστανται ή να συμμετέχουν στις αναφερόμενες διαδικασίες. Επίσης, προσδιορίζονται τα νομιμοποιητικά έγγραφα για την άσκηση από τους διαχειριστές πιστώσεων των παρεχόμενων δικαιωμάτων.
Ειδικότερα, η ρύθμιση που ισχύει πλέον και αφορά την «Εξαιρετική νομιμοποίηση διαχειριστών πιστώσεων», με την οποία χάνονται και τα τελευταία νομικά καταφύγια των δανειοληπτών, αναφέρει τα εξής:
1. Σε περίπτωση ανάθεσης της διαχείρισης των απαιτήσεων από συμβάσεις δανείων και πιστώσεων σε διαχειριστές πιστώσεων, αυτοί νομιμοποιούνται, ως μη δικαιούχοι διάδικοι, να ασκούν κάθε ένδικο βοήθημα και να προβαίνουν σε κάθε άλλη δικαστική ενέρνεια για την είσπραξη των υπό διαχείριση απαιτήσεων, καθώς και να κινούν, παρίστανται ή συμμετέχουν σε προπτωχευτικές διαδικασίες εξυνίανσης, διαδικασίες αφερεννυότητας και διευθέτησης οφειλών. Εφόσον ο διαχειριστής πιστώσεων συμμετέχει σε οποιαδήποτε δίκη με την ιδιότητα του μη δικαιούχου διαδίκου, το δεδικασμένο της απόφασης καταλαμβάνει και τον ανοραστή πιστώσεων.
2.Τα έντυπα δημοσίευσης στο αρμόδιο ενεχυροφυλακείο της παρ. 7 του άρθρου 14 και της παρ. 7 του άρθρου 21 αποτελούν πλήρη απόδειξη για την εξαιρετική νομιμοποίηση του διαχειριστή πιστώσεων, χωρίς να απαιτείται η προσκομιδή πρόσθετων εγγράφων ή η τήρηση άλλης διατύπωσης. Σε περίπτωση ανάθεσης της διαχείρισης απευθείας από πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα, αρκεί να προσκομίζεται η σύμβαση διαχείρισης σε περιληπτική μορφή ή απόσπασμα αυτής, εφόσον περιέχει τα στοιχεία που ορίζονται στην απόφαση της περ. y) της παρ. 1 του άρθρου 39.
3.Το παρόν εφαρμόζεται και σε όσες περιπτώσεις ο διαχειριστής πιστώσεων αναλαμβάνει τη διαχείριση απαιτήσεων που έχουν τιτλοποιηθεί σύμφωνα με τον ν. 3156/2003 (Α' 157). Σε αυτές τις περιπτώσεις, η εξαιρετική νομιμοποίηση του διαχειριστή πιστώσεων αποδεικνύεται πλήρως μέσω των εντύπων που προβλέπονται στις παρ. 8 και 16 του άρθρου 10 του ν. 3156/2003, χωρίς να απαιτείται η προσκομιδή πρόσθετων εννράφων ή η τήρηση άλλης διατύπωσης.
