Τα πρόσωπα από τα οποία διεκδικεί το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών, τα χρέη που έχουν προς τα ασφαλιστικά ταμεία αποσαφηνίζει εγκύκλιος του ΚΕΑΟ.
Το κυνηγητό του ΚΕΑΟ, εναντίον των προσώπων που ήταν στελέχη των εταιρειών, ποικίλει ανάλογα με τον χρόνο που ήταν σε θέσεις «κλειδιά» και εάν τα χρέη δημιουργήθηκαν επί των ημερών τους ή στις συγκεκριμένες περιόδους ήταν άλλοι υπεύθυνοι.
Οι αλλαγές επήλθαν με τις διατάξεις του άρθρου 64 του Ν.4646/2019, με τις οποίες και προσδιορίστηκαν εκ νέου οι προϋποθέσεις με βάση τις οποίες θεμελιώνεται η προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη για την καταβολή των ασφαλιστικών οφειλών νομικών προσώπων από τους κατά νόμο συνυπόχρεους υπευθύνους αυτών.
Ειδικότερα, το νέο πλαίσιο προβλέπει ότι «τα πρόσωπα που είναι νόμιμοι εκπρόσωποι, πρόεδροι, διαχειριστές, διευθύνοντες σύμβουλοι, εντεταλμένοι στη διοίκηση και εκκαθαριστές των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, όπως αυτές προσδιορίζονται στο άρθρο 3 του ν. 4174/2013 (Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας, Α' 170), κατά τον χρόνο της διάλυσης ή συγχώνευσής τους, ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα και εις ολόκληρον για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών, πρόσθετων τελών, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων που οφείλονται από αυτά τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ανεξάρτητα από τον χρόνο βεβαίωσής τους, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι κατωτέρω προϋποθέσεις:
- τα ανωτέρω πρόσωπα είχαν μια από τις ανωτέρω ιδιότητες είτε κατά τη διάρκεια λειτουργίας του νομικού προσώπου είτε κατά τον χρόνο λύσης, διάλυσης ή συγχώνευσης του είτε κατά τη διάρκεια της εκκαθάρισης του νομικού προσώπου,
- οι οφειλές κατέστησαν ληξιπρόθεσμες κατά τη διάρκεια της θητείας τους υπό κάποια εκ των ανωτέρω ιδιοτήτων, με την επιφύλαξη των επόμενων εδαφίων. Αν οι οφειλές διαπιστώνονται μετά από έλεγχο, ως αλληλεγγύως υπεύθυνα πρόσωπα κατά την έννοια της παραγράφου αυτής, νοούνται μόνο τα πρόσωπα στα οποία συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις των στοιχείων α' και γ' κατά το έτος ή την περίοδο στην οποία ανάγονται οι οφειλές αυτές. Σε περίπτωση που οι υπό παρ.1 οφειλές έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση, η αλληλέγγυα ευθύνη βαραίνει και τα πρόσωπα στα οποία συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις των στοιχείων α' και γ' κατά τον χρόνο που κάθε δόση της ρύθμισης κατέστη ληξιπρόθεσμη ή η ρύθμιση απωλέσθηκε. Για τα ποσά των τόκων, των προσαυξήσεων, των προστίμων και των λοιπών χρηματικών κυρώσεων, η αλληλέγγυα ευθύνη βαραίνει τα πρόσωπα που είναι αλληλεγγύως υπεύθυνα για την κύρια οφειλή επί της οποίας υπολογίζονται και επιβάλλονται τα ποσά αυτά,
- οι εν λόγω οφειλές δεν καταβλήθηκαν ή δεν αποδόθηκαν στο Δημόσιο από υπαιτιότητα των ανωτέρω προσώπων. Το βάρος απόδειξης για την μη ύπαρξη υπαιτιότητας, φέρουν τα υπό παραγράφου 1 πρόσωπα. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας δύνανται να ορίζονται ενδεικτικά περιπτώσεις έλλειψης υπαιτιότητας.
Στα νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που συγχωνεύονται, ευθύνεται αλληλεγγύως με τα παραπάνω πρόσωπα για την πληρωμή των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών και των επ' αυτών τόκων, προστίμων και προσαυξήσεων και οποιωνδήποτε χρηματικών κυρώσεων του διαλυόμενου νομικού προσώπου και εκείνο ή εκείνη η νομική οντότητα που το απορρόφησε ή το νέο νομικό πρόσωπο ή η νέα νομική οντότητα που συστήθηκε, ανεξάρτητα από τον χρόνο βεβαίωσής τους.
Το ΚΕΑΟ διευκρινίζει επίσης ότι, από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της νέας διάταξης, δηλαδή από τις 12/12/2019 και εφεξής, τα πρόσωπα υπό τις προαναφερθείσες ιδιότητες ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα με το νομικό πρόσωπο που διοικούν μόνο για τις ασφαλιστικές εισφορές των οποίων η εμπρόθεσμη καταβολή έληξε εντός της θητείας τους υπό αυτήν την ιδιότητα.
Αντίθετα, παύει η ευθύνη τους για τις οφειλές οι οποίες είχαν ήδη καταστεί ληξιπρόθεσμες πριν την απόκτηση της ιδιότητας αυτής (και πριν την έναρξη της θητείας τους).
Παραδείγματα
Παράδειγμα 1: Το συνυπόχρεο πρόσωπο με ιδιότητα ευθύνης «009 - ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ» και θητεία ευθύνης από 15/10/2015 μέχρι 16/9/2018, ευθύνεται μόνο για τις οφειλές του πρωτοφειλέτη με νομική μορφή «008 - ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ (ΑΕ)» με χρονική περίοδο ασφάλισης από τον 9/2015 μέχρι και τον 7/2018, διότι η προθεσμία καταβολής για τον 9/2015 έληξε στις 30/10/2015, δηλαδή εντός της θητείας του, όπως και η προθεσμία καταβολής για τον 7/2018, η οποία έληξε στις 31/8/2018. Για τον 8/2018 δεν ευθύνεται διότι n προθεσμία καταβολής έληξε μετά την λήξη της θητείας του. στις 30/9/2018.
Παράδειγμα 2: Το συνυπόχρεο πρόσωπο με ιδιότητα ευθύνης «004 - ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ» και θητεία ευθύνης από 15/8/2014 μέχρι 31/7/2017, ευθύνεται μόνο για τις οφειλές του πρωτοφειλέτη με νομική μορφή «009 - ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ (ΕΠΕ)» με χρονική περίοδο ασφάλισης από τον 7/2014 μέχρι και τον 6/2017, διότι η προθεσμία καταβολής για τον 7/2014 έληξε στις 31/8/2014, δηλαδή εντός της θητείας του, όπως και η προθεσμία καταβολής για τον 6/2017, η οποία έληξε στις 31/7/2017. Για τον 7/2017 δεν ευθύνεται διότι n προθεσμία καταβολής έληξε μετά την λήξη της θητείας του. στις 31/8/2017.
Όπως εξηγεί το ΚΕΑΟ, από τα παραπάνω παραδείγματα, προκύπτει ότι στην ευθύνη των διοικούντων νομικά πρόσωπα περιλαμβάνονται πλέον πράξεις βεβαίωσης οφειλής που ανάγονται σε περιόδους ασφάλισης οι οποίες αρχίζουν εντός του προηγούμενου μήνα από τον μήνα έναρξης της θητείας τους και λήγουν εντός του προπροηγούμενού μήνα από τον μήνα λήξης της θητείας τους.
Στην ειδική, δε, περίπτωση λήξης της θητείας τους κατά την τελευταία ημέρα του μήνα, στην ευθύνη τους περιλαμβάνονται και πράξεις βεβαίωσης οφειλής που ανάγονται σε περιόδους ασφάλισης οι οποίες λήγουν εντός του προηγούμενου μήνα από τον μήνα λήξης της θητείας τους.
