Όνειρο απατηλό αποδεικνύεται η υπόσχεση για ένα νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας, που θα επιτρέψει στους οικονομικά ευάλωτους δανειολήπτες να κρατήσουν την ιδιοκτησία των σπιτιών τους, καθώς οι εξαιρετικά αυστηρές προϋποθέσεις που θέτει ο νέος πτωχευτικός κώδικας οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στην οριστική απώλεια των σπιτιών όσων ευάλωτων νοικοκυριών θα πτωχεύουν.
Αρμόδια κυβερνητική πηγή διευκρίνισε σήμερα τη διαδικασία, μέσω της οποίας οι ευάλωτοι (με τους αυστηρούς ορισμούς που προβλέπονται στο νόμο για την επιδότηση ενοικίου), οι οποίοι θα οδηγούνται σε πτώχευση θα χάνουν την ιδιοκτησία των κατοικιών τους και θα πληρώνουν ενοίκιο σε ιδιωτικό φορέα, έχοντας ύστερα από μια δωδεκαετία την... εντελώς θεωρητική δυνατότητα να ξαναγίνουν ιδιοκτήτες.
Σε αυτή την περίπτωση, ειδικότερα, ο νέος φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης, «αφεντικό» του οποίου θα είναι ιδιώτης επενδυτής που θα επιλεγεί με διαγωνισμό, θα αποκτά από την πιστώτρια τράπεζα την κατοικία του πτωχεύσαντος ευάλωτου δανειολήπτη στην τρέχουσα εμπορική της αξία. Εφόσον ζητηθεί από το δανειολήπτη, αυτός θα μπορεί να συνεχίσει να μένει στο... τέως σπίτι του, πληρώνοντας ένα ενοίκιο που θα υπολογίζεται με βάση το μέσο επιτόκιο των στεγαστικών δανείων. Μεγάλο μέρος του ενοικίου αυτού, έως 210 ευρώ, θα καλύπτεται από το κράτος, μέσω του επιδόματος στέγασης.
Απίθανη η επαναγορά της κατοικίας
Όμως, όπως διευκρίνισαν σήμερα αρμόδιες κυβερνητικές πηγές, όταν παρέλθει μια 12ετία (ή νωρίτερα, υπό την προϋπόθεση ότι ο δανειολήπτης θα πληρώσει όλα τα ενοίκια ως το τέλος της 12ετίας), ο ευάλωτος δανειολήπτης θα έχει δικαίωμα να εξαγοράζει την κατοικία από το νέο φορέα, εφόσον πληρώσει στο ακέραιο την εμπορική αξία που θα έχει κατά το χρόνο της συναλλαγής. Από αυτή την αξία είναι σημαντικό ότι δεν θα αφαιρούνται, όπως θα γινόταν με μια σύμβαση leasing ακινήτου, τα ενοίκια που θα έχουν καταβληθεί για την περίοδο της 12ετίας.
Με αυτά τα δεδομένα, η επαναγορά της κατοικίας από ένα νοικοκυριό που ήδη θα έχει περάσει τη μεγάλη περιπέτεια της αδυναμίας εξυπηρέτησης του δανείου και της πτώχευσης, προφανώς επειδή βρίσκεται σε οικονομική αδυναμία, φαίνεται ότι θα είναι αδύνατη για τους περισσότερους, αν μάλιστα ληφθεί υπόψη ότι οι αξίες των ακινήτων σήμερα είναι πολύ χαμηλές και τα επόμενα χρόνια πιθανότατα θα αυξηθούν, άρα ο δανειολήπτης θα πρέπει να περάσει από ένα πήχη που θα ψηλώνει συνεχώς, χωρίς μάλιστα να αφαιρούνται από το τίμημα τα ενοίκια της 12ετίας. Έτσι, μόνο οι ελάχιστοι που θα καταφέρουν να βελτιώσουν θεαματικά την οικονομική θέση τους θα καταφέρουν να ανακτήσουν τις κατοικίες τους.
Με το νέο μηχανισμό εξάλλου, όπως διευκρινίζεται από την κυβέρνηση, δεν θα εξαλειφθεί ο κίνδυνος έξωσης ευάλωτων οικογενειών από τις κατοικίες τους. Αν δεν μπορούν να πληρώνουν στον ιδιωτικό φορέα το μέρος του ενοικίου που τους αναλογεί, μετά την αφαίρεση του επιδόματος στέγασης, ο ιδιωτικός φορέας θα προχωρά τις διαδικασίες της έξωσης, όπως προβλέπονται για όλες τις μισθώσεις κατοικιών.
Ο διαγωνισμός για τον επενδυτή
Αξίζει να σημειωθεί ότι με το νέο κώδικα ρύθμισης οφειλών θα έχουν οι δανειολήπτες δικαίωμα ρύθμισης μέσω πλατφόρμας ή θα περνούν σε πτώχευση, με δικαστική απόφαση, για όλα τα χρέη τους, σε τράπεζες, Δημόσιο, ακόμη και στη ΔΕΗ. Όπως διευκρινίζεται, για παράδειγμα, αν κάποιος εξυπηρετεί τα χρέη του στην τράπεζα για ένα στεγαστικό δάνειο, αλλά έχει ληξιπρόθεσμη οφειλή στην εφορία, θα μπορεί να ζητήσει συνολική ρύθμιση, που θα περιλαμβάνει και το δάνειο, μέσω της οποία θα πληρώνει για κάθε χρέος όσα έχει δυνατότητα, με βάση τα οικονομικά του στοιχεία.
Ο νέος κώδικας οδηγείται στη Βουλή το αμέσως επόμενο διάστημα, ενώ τον Οκτώβριο θα διενεργηθεί ο διαγωνισμός για την επιλογή του επενδυτή που θα αναλάβει να αγοράζει τις κατοικίες των ευάλωτων δανειοληπτών. Όπως διευκρινίσθηκε σήμερα, δεν υπάρχουν περιορισμοί για τον επενδυτή που θα επιλεγεί (για παράδειγμα να είναι επενδυτική εταιρεία ή εταιρεία διαχείρισης δανείων), ενώ το κυριότερο κριτήριο στο διαγωνισμό θα είναι τα κεφάλαια που θα διαθέτει ο ιδιώτης.
