Με ένα αυστηρό μήνυμα γεμάτο προειδοποιήσεις, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επιβεβαίωσε την καταστροφή των τριών κυριότερων πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν και κάλεσε την Τεχεράνη να συνθηκολογήσει, αλλιώς –όπως τόνισε– θα ακολουθήσουν νέες, "πιο εύκολες και πιο φονικές" επιθέσεις.
Σε τηλεοπτικό διάγγελμα διάρκειας τριών λεπτών από τον Λευκό Οίκο αργά το βράδυ του Σαββάτου, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι οι αεροπορικές δυνάμεις των ΗΠΑ «κατέστρεψαν ολοκληρωτικά» τις εγκαταστάσεις του Νατάνζ, της Φορντόου και της Ισφαχάν, σε μια επιχείρηση που χαρακτήρισε «θεαματική στρατιωτική επιτυχία». Στη συνέχεια, προειδοποίησε:
Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί. Θα υπάρξει είτε ειρήνη είτε τραγωδία για το Ιράν – πολύ μεγαλύτερη απ’ ό,τι είδαμε τις τελευταίες οκτώ ημέρες
Θυμηθείτε, υπάρχουν πολλοί ακόμη στόχοι. Η αποψινή επίθεση ήταν η πιο δύσκολη απ’ όλους και ίσως η πιο φονική. Αν δεν έρθει η ειρήνη σύντομα, θα χτυπήσουμε τους υπόλοιπους στόχους με ακρίβεια, ταχύτητα και επιδεξιότητα
Σε μεταγενέστερη ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο πρόεδρος προειδοποίησε με κεφαλαία γράμματα:
ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΑΝΤΙΠΟΙΝΑ ΤΟΥ ΙΡΑΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΗΠΑ ΘΑ ΑΝΤΑΠΟΔΟΘΟΥΝ ΜΕ ΔΥΝΑΜΗ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑ ΑΠΟ ΟΣΑ ΕΙΔΑΜΕ ΣΗΜΕΡΑ. ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ!
Στήριξη σκληροπυρηνικών, αλλά και εσωκομματική αμφισβήτηση
Ο Τραμπ εμφανίστηκε περιτριγυρισμένος από τον αντιπρόεδρο Τζ. Ντ. Βανς, τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και τον υπουργό Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ, ο οποίος αναμένεται να παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου αργότερα σήμερα με περισσότερες λεπτομέρειες για τις επιθέσεις.
Η απόφαση για ευθεία επίθεση στο ιρανικό έδαφος αποτελεί μία από τις πιο κρίσιμες επιλογές της δεύτερης θητείας Τραμπ και σηματοδοτεί στροφή από τη φιλοσοφία απομονωτισμού που τον έφερε πίσω στον Λευκό Οίκο. Παρά τις επανειλημμένες δεσμεύσεις του ότι δεν θα εμπλέξει τις ΗΠΑ σε νέους ξένους πολέμους, ο πρόεδρος φαίνεται να υιοθετεί πλέον επιθετική στρατηγική, παρουσιάζοντας τα πλήγματα ως το επιστέγασμα της προσπάθειάς του να αποτρέψει ένα πυρηνικό Ιράν.
«Για 40 χρόνια, το Ιράν φωνάζει “θάνατος στην Αμερική, θάνατος στο Ισραήλ”. Έχουν σκοτώσει ανθρώπους μας, τους έχουν ακρωτηριάσει με αυτοσχέδιες βόμβες. Είχα αποφασίσει εδώ και καιρό ότι αυτό δεν θα συνεχιστεί», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ισραηλινές πιέσεις και «αμερικανικά εργαλεία»
Το Ισραήλ ασκούσε εδώ και ημέρες πίεση προς την Ουάσιγκτον να εμπλακεί ενεργά στον πόλεμο με στόχο την εξάλειψη της πυρηνικής απειλής, ζητώντας από τις ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν εξειδικευμένες βόμβες διάτρησης καταφυγίων, οπλισμό που το ίδιο δεν διαθέτει. Μέχρι πρότινος, η Ουάσιγκτον περιοριζόταν στην αμυντική υποστήριξη του Ισραήλ έναντι των ιρανικών πυραυλικών και μη επανδρωμένων επιθέσεων.
Πίεση για επίθεση ασκούσαν και «γεράκια» του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, όπως ο γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκρέιαμ, που έβλεπαν την παρούσα συγκυρία ως ευκαιρία στρατηγικής εξουδετέρωσης του Ιράν.
Ωστόσο, η απόφαση Τραμπ διχάζει το ίδιο του το κόμμα. Πρωτοκλασάτα στελέχη του κινήματος MAGA, όπως ο Στιβ Μπάνον, ο Τάκερ Κάρλσον και η βουλευτής Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν, έχουν εναντιωθεί δημόσια στα πλήγματα, υποστηρίζοντας ότι «δεν είναι δικός μας αυτός ο πόλεμος» και προειδοποιώντας για έναν νέο μακροχρόνιο βάλτο τύπου Ιράκ.
Κατεστραμμένες οι συνομιλίες της Γενεύης – Προς ευρύτερη ανάφλεξη;
Πριν από την επίθεση, διπλωματικές πρωτοβουλίες είχαν προσπαθήσει να δώσουν διέξοδο. Υπουργοί Εξωτερικών από Ιράν, Γαλλία, Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο συναντήθηκαν στη Γενεύη για νέες συνομιλίες, χωρίς ωστόσο να επιτευχθεί συμφωνία. Ο Ιρανός ΥΠΕΞ Αμπάς Αραγκτσί ξεκαθάρισε ότι οποιαδήποτε διαπραγμάτευση θα εξαρτηθεί από την παύση των ισραηλινών επιθέσεων.
Η κρίση επιτάθηκε όταν ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, προειδοποίησε την Τετάρτη ότι «οποιαδήποτε επίθεση των ΗΠΑ θα έχει ανεπανόρθωτες συνέπειες για τις ίδιες».
Πλέον, η περιοχή οδεύει προς ολοκληρωτική κλιμάκωση, καθώς το Ιράν έχει καταστήσει σαφές ότι θα απαντήσει. Η πιθανότητα να εξαπλωθεί η σύγκρουση περιφερειακά, είτε μέσω της Χεζμπολάχ, είτε μέσω άλλων συμμαχικών δυνάμεων της Τεχεράνης, τρομάζει τόσο τις γειτονικές χώρες, όσο και τις παγκόσμιες αγορές.
